«Անդրեյ Տուպոլև»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 28.
| ամուսին =
| ծնողներ =
| երեխաներ = որդի` Ալեքսեյ Անդրեյի Տուպոլև,<br /> դուստր` Յուլիա Անդրեյի Տուպոլևա
| պարգևներ և մրցանակներ = [[Պատկեր:Hero of Socialist Labor medal.png|20px|link=Hero of Socialist Labor]] [[Պատկեր:Hero of Socialist Labor medal.png|20px|link=Hero of Socialist Labor]] [[Պատկեր:Hero of Socialist Labor medal.png|20px|link=Hero of Socialist Labor]]}}
'''Անդրեյ Նիկոլայի Տուպոլև''' ({{lang-ru|Андре́й Никола́евич Ту́полев}}, [[1888]], {{comment|հոկտեմբերի 29|Հուլյան տոմարով}} ([[նոյեմբերի 10]]) - [[1972]], [[դեկտեմբերի 23]]), խորհրդային [[ավիակոնստրուկտոր]]։ [[ԽՍՀՄ]] [[ԳԱ]] [[ակադեմիկոս]] ([[1953]]), գեներալ-գնդապետ-ինժեներ ([[1968]]), սոցիալիստական աշխատանքի եռակի հերոս ([[1945]], [[1957]], [[1972]])։
Տող 41 ⟶ 39՝
==== Բարձրագույն կրթություն ====
Դեռ գիմնազիայում սովորելու տարիների Տուպոլևը հետաքրքրություն է ցուցաբերել ճշգրիտ առարկաների և տեխնոլոգիայի նկատմամբ:
[[1908]] թ. ընդունվել է Մոսկվայի բարձրագույն տեխնիկական ուսումնարանը: Սովորելու տարիներին լուրջ հետաքրքրված է եղել աերոդինամիկայով:
[[1918]] թվականին գերազանց ավարտել է ուսումնարանը:
==== Մասնագիտական գործունեություն ====
Տող 49 ⟶ 47՝
[[Պատկեր:Tupolev poststamp.jpg|մինի|ձախից|Տուպոլևին նվիրված նամականիշ]]
</gallery>
Ա․ Տուպոլևը [[Նիկոլայ Ժուկովսկի|Նիկոլայ ժուկովսկու]] հետ կազմակերպել է Աերոհիդրոդինամիկայի կենտրոնական ինստիտուտը․ [[1918]]-[[1935]] թթ. եղել է այդ ինստիտուտի ղեկավարի տեղակալ։ [[1922]] թ. ինստիտուտի կազմում ստեղծել է փորձնական կոնստրուկտորական բյուրո և գլխավորել այն։ Տուպոլևը մշակել է ինքնաթիռների ավելի քան 100 տեսակ, որոնցից 70-ը ունեցել են սերիական թողարկում։ Նրա կոնստրուկցիայի ինքնաթիռներով սահմանվել է 78 համաշխարհային ռեկորդ, իրականացվել 28 եզակի թռիչք, այդ թվում՝ ԱՆՏ-4 ինքնաթիռով «Չելյուսկին» [[շոգենավ]]ի անձնակազմի փրկումը, ԱՆՏ-25 ինքնաթիռով՝ [[Հյուսիսային բևեռ]]ի վրայով [[Վալերի Չկալով]]ի և Մ․ Գրոմովի անվայրէջք թռիչքը [[ԱՄՆ]], Ի․ Պապանինի գլխավորած «[[Հյուսիսային բևեռ (գիտահետազոտական կայան)|Հյուսիսային բևեռ]]» գիտական արշավախմբի ափհանումը։
Տուպոլևի կոնստրուկցիայի մեծ թվով ռմբակոծիչ, տորպեդակիր, հետախուզական ինքնաթիռները (SP-1, SP-3, UP, SP-7, ՄՏԲ 2,
[[Պատկեր:Ant-1.jpg|մինի|ձախից|Tupolev ANT-1]]
Հետպատերազմյան տարիներին Տուպոլևի ղեկավարությամբ ստեղծվել են մի շարք ռազմական և քաղաքացիական ինքնաթիռներ, այդ թվում՝
Տուպոլևը ստեղծել է նաև մի շարք գերձայնային ինքնաթիռներ, այդ թվում ուղևորատար
== Ընտանիք ==
Տող 62 ⟶ 60՝
== Կոչումներ և պարգևներ ==
Տուպոլևը եղել է [[Մեծ Բրիտանիա]]յի թագավորական ավիացիոն ընկերության ([[1970]]) և Ավիացիայի ու [[Տիեզերագնացություն|տիեզերագնացության]] ամերիկյան ինստիտուտի ([[1971]]) պատվավոր անդամ։ [[1958]] թ. «Ավիացիայի տեսության ասպարեզում լավագույն աշխատանքի համար» Տուպոլևին շնորհվել է [[Ժուկովսկի, Նիկոլայ|ժուկովսկու]] անվան ոսկե մեդալ։
Արժանացել է նաև Ավիացիայի միջազգային ֆեդերացիայի ոսկե մեծ մեդալի, [[Լեոնարդո դա Վինչի]]ի անվան մրցանակի ([[Իտալիա]]), ավիացիայի հիմնադիրների ոսկե մեդալի ([[Ֆրանսիա]]) և այլ պարգևների։ VII գումարման Կենտգործկոմի անդամ։ ԽՍՀՄ III-VIII գումարումների Գերագույն խորհրդի պատգամավոր։ Լենինյան ([[1957]]) և ԽՍՀՄ պետական ([[1943]], [[1948]], [[1949]], [[1952]], [[1972]]) մրցանակներ։
Պարգևատրվել է [[Լենինի շքանշան|Լենինի]] 8 շքանշանով։
| |||