«Փայտփորներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (31) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 7.
Կարևոր է նշել, որ փայտփորիկները շատ օգտակար են բնության համար, քանի որ ոչնչացնում են վնասակար միջատների։
 
[[Կատեգորիա:Թռչուններ]]
Սև փայտփոր
Ընտանիք՝ Փայտփորներ
 
Կարգավիճակը:Կարգավիճակը։ Հազվագյուտ տեսակ է՝ սահմանափակ արեալով:արեալով։ Տեսակն ընդգրկված է ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում (ver. 3.1) «Near Threatened» կարգավիճակով:կարգավիճակով։ ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես «Խոցելի»` VU D1:
 
Տարածվածությունը: Եվրոպա, Ասիա:
Տող 18 ⟶ 17՝
Տարածվածությունը Հայաստանում: Հանդիպում է Լոռվա, Տավուշի, Գեղարքունիքի և Սյունիքի մարզերի անտառային շրջաններում:
 
Ապրելավայրերը: Բնակվում է լայնատերև անտառներում` բարձրաբուն ծառերի պարտադիր առկայությամբ:առկայությամբ։
 
Կենսաբանության առանձնահատկությունները:առանձնահատկությունները։ Նստակյաց է:է։ Բնադրում է ինքնուրույն փորված ծառաբներում:ծառաբներում։ Տարեկան ձվադրում է մեկ անգամ, ապրիլի սկզբին:սկզբին։ Դնում են 1–9, սովորաբար, 4–6 ձու:ձու։ Զարգացու մը` 12–14 օր:օր։
 
Թվաքանակը և դրա փոփոխման միտումները:միտումները։ Թվաքանակը կրճատվել է, հավանաբար, վերջին տասնամյակում բարձրաբուն ծառերի ինտենսիվ հատման պատճառով:պատճառով։
 
Վտանգման հիմնական գործոնները:գործոնները։ Անտառների հատումները, որը հանգեցնում է բիոտոպի մասնատմանը և բնադրման համար հարմար ծառերի ոչնչացմանը:ոչնչացմանը։
 
Պահպանության միջոցառումները:միջոցառումները։ Պահպանվում է «Շիկահող» արգելոցում, «Դիլիջան» ազգային պարկում և Տավուշի մարզի պետական արգելավայրերում:արգելավայրերում։ Խիստ պահպանման կարիք ունի:ունի։ Անհրաժեշտ է ստեղծել լրացուցիչ արգելավայրեր` անտառի բարձրաբուն ծառերի ներառմամբ:ներառմամբ։
Փայտփորիկները փոքր կամ միջին չափսերի թռչուններ են, որոնք վարում են իրենց կյանքը ծառերի վրա։ Նրանք սնվում են ծառերի վրայի որդերով և միջատներով, իրենց սուր կտուցի շնորհիվ։ Հիմնականում լինում են սև ու սպիտակ, կարող է հանդիպել նաև կարմիր։ Նրանց ձվերը կարող են լինել 5-7 հատ և ունեն սպիտակ գունավորում։ Հայաստանի տարածքում հանդիպում են խայտաբղետ և սիրիական փայտփորիկները։ Հիմնականում ունենում են 22-27 սմ հասակ, թևերի երկարությունը 42-47 սմ և կշռում են 60-100 գրամ։
Կարևոր է նշել, որ փայտփորիկները շատ օգտակար են բնության համար, քանի որ ոչնչացնում են վնասակար միջատների։
Հայտնի է փայտփորների 209 տեսակ:տեսակ։ ՀՀ անտառներում բնակվում է 7 տեսակ՝ կանաչ, խայտաբղետ, սև, միջին, սիրիական, սպիտակամեջք փայտփորները և վիզգցուկը (վերջին 4-ի կենսակերպն ուսումնասիրված է մասնակի):։
Ծառերի փչակներում ապրող անտառային թռչուններ են:են։ Մարմնի երկարությունը 8–50 սմ է:է։ Պոչի կոշտ փետուրները հենարան են ծառայում ծառի ուղղահայաց ճյուղերով մագըլցելիս:մագըլցելիս։ Հզոր, սրածայր կտուցը և վզի մկանները հնարավորություն են տալիս փորել ծառերի կեղևն ու բնափայտը՝ սնունդ
փնտրելիս կամ բույն կառուցելիս:կառուցելիս։ Երկար, որդանման լեզուն փայտփորն օգտագործում է կեղևի տակ կամ բնափայտում միջատներ (վնասատու բզեզների ձվեր, թրթուրներ ու հարսնյակներ) որսալու համար միջատը կա՜մ կպչում է լեզվին, կա՜մ ծակվում լեզվի սուր ծայրով:ծայրով։
Եթե անտառում լսվում է փայտփորի թխկթխկոցը, նշանակում է վնասատու
 
Սպիտակամեջք փայտփոր
կենդանիները ոչնչանում են, իսկ ծառը շարունակում է ապրել:ապրել։ Եթե նույնիսկ այդ ծառն արդեն չորացել է, վնասատու միջատները չեն տարածվի առողջ ծառերի վրա:վրա։ Զուր չէ, որ փայտփորին անվանում են անտառային սանիտար:սանիտար։
Փայտփորները դնում են 3–7 ձու:ձու։ Ձագերը ձվից դուրս են գալիս փակ աչքերով և մերկ:մերկ։
Սև փայտփորը գրանցված է ՀՀ Կարմիր գրքում:գրքում։
 
[[Կատեգորիա:Թռչուններ]]