«Ռադիոնուկլիդներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, replaced: → oգտվելով ԱՎԲ |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (13), ա ։ → ա։, բ ։ → բ։, ի ։ → ի։ (2), մ ։ → մ։ (2), ն ։ → ն։, վ ։ → վ։, ց ։ → ց։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 4.
Միջուկային տրոհման արգասիքներն իրենցից ներկայացնում են ավելի քան 36 էլեմենտների 200 ռադիոակտիվ իզոտոպների բարդ խարնուրդ : Ակտիվության մեծ մասը կազմում են « կարճ ապրող 0 ռադիոնուկլիդները ` [[ստրոնցիում]]-89-ը , [[ստրոնցիում]]-90-ը , [[յոդ]]-131-ը , [[ցիրկոնիում]]-95 , [[ռութենիում]]- 103-ը , [[ցեզիում]]-136-ը , [[ցեզիում]]-137-ը , [[բարիում]]-140-ը , [[ցերիում]]-141-ը , [[ցերիում]]-144-ը , [[ջրածին]]- 3-ը :
ՌԹ-ները մարդու համար վտանգ են ներկայացնում , ուստի դրանց հետ վարվելու կանոններն ու նորմերը սահմանվում են ՄԿՌԶ-ի , [[ՄԱԳԱՏԷ]]-ի կողմից և Ազգային նորմերն ու կանոնները հաշվի առնելով: ՌԹ-ների հետ վարվելու անվտանգությունը կանոնակարգված է [[Ռադիոակտիվ անվտանգության]] նորմերով :
ՌԹ-ները բաժանվում են 3 խմբի ` թույլ , միջին և բարձր
Տարբերում ենք 3 տեսակի ՌԹ-ներ ` '''պինդ''' , '''հեղուկ''' , '''գազային'''
Գազային ՌԹ-ներն են , օրինակ , [[ԱԷԿ]]-երի օդափոխման համակարգի գազերը , որոնք հարուստ են
ՌԹ-ների ոչ ճիշտ վնասազերծման դեպքում կարող է տեղի ունենալ ռադիոակտիվ նյութերի ` ռադիոնուկլիդների արտահոսք ( միգրացիա գերեզմանոցից շրջակա միջավայր ) , որը կբերի շրջակա միջավայրի ռադիոակտիվ աղտոտմանը , ինչն իր մեջ լուրջ վտանգներ է պարունակում կենդանի օրգանիզմների համար ` ներառյալ մադուն :
Ռադիոնուկլիդների արտահոսքի հիմնական պատճառներից են կոնտեյներներից ռադիոնուկլիդների լվացումը և կոնտեյներների `ջրով քայքայումը : Մեր օրերում բարձր ակտիվությամբ ՌԹ-ների մեծ մասը (առաջացող միջուկային վառելիքի վերամշակումից ) պահվում է կա՛մ հեղուկների ( թթուների կամ ալկալիների ) , կա՛մ աղային կոնցենտրատների տեսքով ( ալկալիական լուծույթների ) չժանգոտվող կամ ցածրածխածնային պողպատից պատրաստված ռեզերվուարներում: Բայց նույնիսկ այս պայմանները չեն կարող ապահովել ՌԹ-ների ` շրջակա միջավայրից լրիվ մեկուսացումը։
ՌԹ-ների ` երկրի մակերևույթային շերտերում թաղման վտանգը կայանում է նրանում , որ ռադիոնուկլիդների արտահոսքի դեպքում դրանք կարող են ներծծվել ստորերկրյա ջրերի մեջ `դարձնելով դրանք օգտագործման համար ոչ պիտանի և չափազանց վտանգավոր :
Մեր օրերում ՌԹ-ներով ծովերի աղտոտման վտանգը դեռ փոքր է , քան ածխաջրածիններով աղտոտման վտանգը , բայց արդեն ժամանակն է մտածելու այդ մասին : Գոյություն ունի աղտոտման 2 հնարավոր դեպք`դժբախտ պատահար , որը կարող է տեղի ունենալ ատոմային վառելիքով աշխատող նավի վրա , և լաբորատորիաներից ու ձեռնարկություններից ՌԹ-ների անընդհատ հեռացումը :
Դիտարկենք միջուկային վառելիքով աշխատող նավ , որի 50000ԿՎտ հզորությամբ ռեակտորն աշխատում է առանց կրկնակի լիցքավորման`6 ամսվա ընթացքում օգտագործելով 10կգ ճեղքվող նյութ, որն օժտված է 107 Կյուրի ռադիոակտիվությամբ : Եթե բախման արդյունքում այդ նավը խորտակվի ինչ-որ նավահանգստում , ապա այդտեղի ջրի մակերևույթին ռադիացիայի մակարդակը հավասար կլինի 0.5Ռ օրական : Եթե այդպիսի դժբախտ դեպք տեղի ունենա որևէ գետի գեաբերանի մոտ գտնվող նավահանգստում , ապա 2-200 օր կպահանջվի աղտոտված ջրի լրիվ մաքրման համար ` կախված գետի հոսանքի
Ինչ վերաբերում է լաբորատորիաների ու գործարանների օգտագործած ռադիոակտիվ ջրերին (ինչպես նաև [[ԱԷԿ]]-երի ռեակտորների հովացման համար օգտագործված ջրերին) , ապա դրանք կարող են հայտնվել անմիջապես ծովի մեջ և ստեղծել ռադիոակտիվության բարձր կոնցենտրացիայով առանձին գոտիներ , կամ կուտակվել ոչ մեծ խորության վրա գտնվող տիղմային
Գազային ՌԹ-ներն աղտոտում են հիմնականում [[մթնոլորտ]]ը
[[Մթնոլորտ]]ի ` գազային ՌԹ-ներով աղտոտմանն են բերում նաև
միջուկային զենքի տարբեր տեսակների փորձարկումները
ՌԹ-ների վնասազերծման , պահպանման կամ , առհասարակ , [[ռադիոակտիվ]] նյութերի շահագործման ռեժիմների խախտումները կարող են բերել աղետալի
Այդպիսի մի դժբախտ դեպք տեղի է ունեցել 1957 թվականին Կիշտիմ քաղաքի մերձակայքում գտնվող ՌԹ-ների վերամշակման գործարանում։ Սառեցման համակագի խափանման պատճառով տեղի ունեցավ 85 տոննա չափազանց վտանգավոր ՌԹ-ներ պարունակող ռեզերվուարի պայթյուն , որի հետևանքով 20.000.000 Կյուրի ընդհանուր ակտիվությամբ ռադիոնուկլիդներ հայտնվեցին [[մթնոլորտ]]ում
Այդպիսի վթարներ տեղի են ունեցել նաև [[ԱԷԿ]]-երի աշխատանքի
[[Կատեգորիա:Ռադիոակտիվություն]]
| |||