|
}}
'''Կանեփ''' ({{lang-lat|''Cannabis''}}), կանեփազգիների ընտանիքին ({{lang-lat|Canabinaceae}}) պատկանող միամյա խոտաբույս։ Հայտնի է կանեփի 53, [[ՀՀ]]-ում՝ 3 տեսակ. մշակովի կամ սովորական, որից ստացվում են թել ու սերմ, հնդկական, որից ստանում են թմրանյութեր (հաշիշ, մարիխուան), և մոլախոտային, որը գարնանացան բույսերի ցանքերի մոլախոտ է։ ՀՀ-ում տարածված է մշակում են ցանովի կանեփը (''C. sativa''), որը միամյա, երկտուն, խաչաձե փոշոտվող բույս է։ Ստացված են նաե միատուն սորտեր։
==Ձևաբանությունը==
===Ցողուն===
Ցողունի բարձրությունը 0, 5—4 մ է, հաստությունը՝ 8—30 մմ։ Արական բույսերի վեգետացիան ավելի կարճ է, ցողունները՝ նուրբ, դրանցից ստացվում է վւափուկ և ամուր, իսկ իգականից՝ կոպիտ, ամուր, ջրում չփտող թել։ Արական բույսերի թելը կազմում է չոր ցողունի 20—25%, իգականինը՝ 12—20%։ Թելից պատրաստում են ճոպան, պարան, լարան, [[ուռկան]], պարուսին, բրեզենտ են։
===Պտուղ===
Կանեփի պտուղները պարունակում են 30— 35% յուղ, որն օգտագործվում է սննդի մեջ և տեխնիկական (օլիֆ, ներկեր) նպատակներով։ Քուսպն արժեքավոր կեր է, պարունակում է 22—25% [[սպիտակուց]]ներ, 5—8% [[ճարպ]]եր։ Նախկին Խորհրդային Միությունում թելի բերքը առաջավոր տնտեսություններում 11—12 ց/հա էր, սերմի բերքը՝ 4—6 ց/հա։ Պտուղը երկփեղկանի ընկուզիկ է։
===Արմատ===
Արմատն առանցքային է, ցողունի բարձրությունը՝ 0, 5–4 մ։
Հայտնի են կանեփի 3 ինքնուրույն տեսակներ՝
* '''Սովորական կանեփ''' (Cannabis Sativa L.)
* '''Հնդկական կանեփ''' (Cannbis Indica Lam.)
* '''Մոլախոտային կանեփ''' (Cannabis ruderalis janisch.)
==Որպես թմրանյութ==
Կանեփը (այլ կերպ՝ '''''մարիխուանա''''', հայերեն ժարգոնում՝ '''''պլան''''', '''''քոլ''''') հիմնականում անօրինական կերպով երբեմն օգտագործվում է որպես թմրամիջոց։ Կանեփի ծաղիկը պարունակում է ՏՀԿ (տետրահիդրականաբիրոլ) կոչվող քիմիական բաղադրիչը։ Այն կարող է կանեփ ծխող կամ նույնիսկ ուտող մարդկանց մոտ առաջացնել «հաճելի» պահեր, որոնք իրենց բնույթով թմրանյութային ազդեցություն են։ Կանեփի նմանատիպ օգտագործումը պետականորեն արգելված են շատ երկրներում։ Կանեփը մշակում են նաև թել ստանալու համար։ Կանեփի թելն աչքի է ընկնում իր ամրությամբ և փտման գործընթացի նկատմամբ դիմացկունությամբ։ Այդ թելը օգտագործվում է պարուսին, բրեզենտ, նավագնացային և ձկնորսական հանդերձանքներ, ճոպան, թոկ, լարան և տարբեր իրեր պատրաստելու համար։
== Արտաքին հղումներ ==
*[http://www.antidrug.health.am/news/arm/addiction/2358/ Հակաթմրամոլային քաղաքացիական դաշինք] - Կաննաբինոիդներ
{{ՀՍՀ}}
|
