«Մտրակավորների դաս»–ի խմբագրումների տարբերություն

▲Թարթիչավորների մարմինը պատված է բարակ, խիտ և ճկուն թաղանթով` պելլիկուլով: Վերջինս ծածկված է 4 կամ վեցանկյունի դաշտերով` արտափքումներով, որոնց կենտրոնում տեղադրված է թարթիչը, որտ սկսվում է հիմքային հատակից: Թարթիչների թիվը շատ մեծ է` օր.հողաթափիկի մոտ դրանց քանակը հասնում է 10-15 հազարի: Ապացուցված է, որ թարթիչների և մտրակների կազմությունը նման է, դրանք երկուսն էլ համարվում են պլազմային ելուստներ և ծառայում որպես շարժման օրգանոիդներ:

▲Թարթիչավորների ցիտոպլազման պարզ կերպով բաժանված է 2 շերտի` արտաքին, թափանցիկ ու խիտ էկտոպլազմայի և հատիկավոր, հեղուկ ներքին` էնդոպլամայի:Էկտոպլազմային են պատկանում թարթիչները, մեմբրանելները իրենց հիմքային հատիկներով, տրոխոցիստները: Վերջիններս երկարավուն ցուպիկաձև մարմնիկներ են, որոնք գրգռման դեպքում հատուկ անցքով հեղուկ են դուրս մղում, որը արտաքին միջավայրում սառում ու դառնում է թել: Թարթիչավորների մարսողության օրգանելները սկսվում են բջջային բերանով` ցիտոստոմով, որն իրենից ներկայացնում է անց պելլիկուլի վրա:Բերանային անցքից սկսվում է կլանը: Վերջինս իրենից ներկայացնում է թարթիչներով պատված կարճ խողովակ, որը բացվում է էնդոպլազմայի մեջ: Կլանի ներքին ծայրում ձևավորվում են մարսողական վակուոլներ, որոնք շրջանաձև պտույտ են կատարում: Թարթիչավորները սնվում են բակտերիաներով, մանր ջրիմուռներով: արտաթորության օրգանելները ներկայացված են 1-2 կամ ավելի կծկուն վակուոլներով: Վերջիններս կազմված են բեող կանալներից և կենտրոնական մասից, որը կարող է կծկվել և լայնանալ: Թարթիչավորները արձագանքում են արտաքին տարբեր գրգիռների` քիմիական նյութերի ազդեցությանը, թթվածնի քանակի և ջերմաստիճանի փոփոխմանը: Այսպիսով թարթիչավորներն ունեն բարդ մարսողական, արտաթորության համակարգ, մի շարէ օրգանելներ և կորիզային ապարատի պոլիմերիզացիա, կորիզների ֆունկցիայի մասնագիտացում, շարժողական կամ լոկոմոտոր օրգանելներ`թարթիչների բազմապատկում, մեմբրանելների և թարթիչային փնջերի գոյացում: Թարթիչավորները ունեն մեկ կամ մի քանի միկրո- և մակրո- նեւկլեուս: Միկրոնեւկլեուսը կատարում է սեռական կամ գեներատիվ ֆունկցիա, իսկ մակրոնեւկլեուսը վեգետատիվ:Թարթիչավորները բազմանում են անսեռ և սեռական ճանապարհով: Անսեռ բազմացումը կատարվում է մարմնի լայնակի կիսմամբ և 2 դուստր առանձնյակների գոյացմամբ: Այս դեպքուն միկրոնուկլեուսը կիսվում է միտոտիկ, իսկ մակրոնուկլեուսը` արտաքնից ամիտոզին նման, բայց պոլիպլոիդ մակրոնուկլեուսներին նման յուրահատուկ եղանակով, որը կոչվում է գենոմների սեգրեգացիա: Դուստր առանձնյակները վերականգնում են պակասող բոլոր օրգանելները: Սովորական պայմաններում հողաթափիկ ինֆուզորիան բազմանում է անսեռ եղանակով` 1-2 անգամ 24ժամվա ընթացքում: Սեռական բազմացումը կատարվում է կոնյուգացիայի եղանակով: 2 առանձնյակներ մոտենում են իրար, հպվում բերանային անցքով և առաջանում է ցիտոպլազմային կամրջակ և փախանակում են իրենց միկրոնուկլեոուսները:Մակրոնուկլեուսները կոնյուգացիային չեն մասնակցում, նրանք լուծվում են պլազմայի մեջ և վերանում: Որոշ դեպքերում, երբ կոնյուգացիայի համար պայմանները բացակայում են , դիտվում է նույն առանձնյակի կորիզային ապարատի վերակառուցում: Այսինքն` մակրոնուկլեուսը լուծվում է ու վերանում, իսկ միկրոնուկլեուսը բաժանվում է4 մասի, որից 3 լուծվում է, իսկ մեկը կիսվում երկու մասի, որոնք միաձուլվում են և ստեղծում սինկարիոն: Այս պրոցեսը կոչվում է աուտոգամիա: Սինկարիոնը կիսվում է և ստեղծում միկրո- և մակրոնուկլեուս:Թարթիչավորների շատ տեսակների կորիզային ապարատի վերակառուցում կատարվում է առանց կոնյուգացիայի: Մակրոնուկլեուսները քայքայվում են ու ներծծվում, իսկ միկրոնուկլեուսները կիսվում են 1-2 անգամ: Գոյացած կորիզների մի մասը լուծվում է ու վերանում, իսկ մյուս կորիզներից առաջանում են մակրո- և միկրոնուկլեուս: Կորիզային ապարատի այս վերակառուցումը կոչվում է էնդոմիկսիս: Թարթիչավոր ինֆուզորիաների դաս ստորաբաժանվում է կարգերի` Հավասարաթարթիչավորների, Սակավաթարթիչավորների, Տարաթարթիչավորների, Թրովայնաթարթիչավորների, Շրջաթարթիչավորների: