«Իդեալիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

[[Փիլիսոփայություն|Փիլիսոփայության]] մեջ, '''իդեալիզմը''' (իդեա-գաղափար)փիլիսոփայական գաղափարների ամբողջություն է, համաձայն որի՝ իրականությունը, կամ իրականությունը ինչպես մենք ենք ընկալում արմատապես մտավոր,մտավոր կառուցված կամ այլապես անիրական է։ Իմացաբանորեն, իդեալիզմը հայտնի է որպես սկեպտիցիզմ՝ մտքից անկախ որևէ բանի մասին իմանալու հնարավորության վերաբերյալ։ Սոցիոլոգիական իմաստով, իդեալիզմը շեշտը դնում է այն բանի վրա, թե ինչպես են մարդկային գաղափարները, հատկապես հավատներն ու արժեքները ձևավորում հասարակությունը։ <ref>{{cite book |title=Sociology 14th Edition |last=Macionis |first=John J. |year=2012 |publisher=Pearson |location=Boston |isbn=978-0-205-11671-3 |page=88 }}</ref> Որպես գոյաբանական ուսմունք, իդեալիզմը շատ հեռուներն է գնում՝ պնդելով, որ բոլոր սուբյեկտները կազմված են [[Միտք|մտքից]] կամ [[Հոգի|հոգուց]]։ <ref name="Brittanica"/> Այսպիսով, իդեալիզմը մերժում է բժշկական և դուալիստական թեորիաները, որոնք չեն կարողացել նկարագրել մտքի առաջնայնությունը։

Հիմնվել է [[19-րդ դար]]ում գերիշխող փիլիսոփանների [[Իմանուիլ Կանտ]]ի, գերմանացի իդեալիստների, ինչպիսիք են [[Հեգել]]ի, Յոհանն Գոթլիբ Ֆիթչի, Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Ջոզեֆ Շելլինգի և Արթուր Սկոպենհաուերի օրոք։ Ավանդույթը, որը ընդգծում է բոլոր երևույթների մտավոր կամ իդեալական բնույթը, հիմք դրեց իդեալիստական և սուբյեկտիվիստական դպրոցներին՝ [[Մեծ Բրիտանիա|բրիտանական]] իդեալիստականից մինչև ֆենոմենալիստական դպրոցներ։ Իդեալիզմի այս ճյուղի վրա պատմական նման ազդեցությունը հիմնական է մնում նույնիսկ այն դպրոցների համար, որոնք մերժում էին դրա մետաֆիզիկական ենթադրությունները([[Մարքսիզմ]], [[պրագմատիզմ]] և [[պոզիտիվիզմ]])։