«Ֆենոտիպ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
clean up, փոխարինվեց: : → ։ oգտվելով ԱՎԲ |
չ clean up, փոխարինվեց: - → - , , → , (14), ։ → ։ (10), ՝ → ՝ (6), → (28), ), → ), , ( → ( (4) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
'''Ֆենոտիպ''' ({{lang-el|φαίυω}}
«Ֆենոտիպ» տերմինն առաջարկել է դանիացի գենետիկ [[Վիլհելմ Յոհանսեն]]ը 1909 թվականի, ի տարբերուրություն գենոտիպ և գեներ հասկացությունների։ Հաճախ ֆենոտիպ տերմինն օգտագործվում է նեղ իմաստով՝ նշելու համար որևէ կոնկրետ գենի փոփոխության հետևանքն օրգանիզմում։ Ֆենոտիպը կախված է [[գենոտիպ]]ից, ձևավորվում է նրա և շրջապատող միջավայրի փոխազդեցության պրոցեսում՝ [[օնտոգենեզ]]ի ընթացքում։ Իր հերթին ֆենոտիպը կարող է ազդել գենոտիպի վրա․ օրինակ, [[ԴՆԹ]]-ի սինթեզը և մոդիֆիկացիաները վերահսկող ֆերմենտային համակարգերի գործունեության հետևանքով կարող են առաջանալ գեների կառուցվածքի կամ կարգավորման մեխանիզմների փոփոխություններ։ Ուստի, գենոտիպը և ֆենոտիպը գտնվում են դիալեկտիկական փոխկապակցության մեջ։
Ֆեների շարքում առաջնային դեր ունի որոշակի [[ՌՆԹ]]-ների (Նուկլեինաթթուներ) և պոլիպեպտիդների մոլեկուլների առկայությունը, նրանք գեների գործունեության անմիջական արգասիքներն են, ընդ որում յուրաքանչյուր այդպիսի մոլեկուլի գոյությունը հետևանք է մեկ գենի աշխատանքի։ Քանի որ պոլիպեպտիդները [[բջիջ|բջջի]] կարևորագույն տարրերի՝ սպիտակուցների, այդ թվում՝ [[ֆերմենտներ]]ի, հիմնական (հաճախ՝ միակ) բաղադրամասերն են, ապա նրանք վերջին հաշվով պայմանավորում են մնացած բոլոր ֆեների ձևավորումը։
Հայտնի են մի շարք օրգանիզմների (բակտերիաներ, դրոզոֆիլ, մարդ և այլն) շատ ֆեների ձևավորման մեխանիզմները, սակայն դրանք ֆենոտիպի աննշան մասն են կազմում։ Ֆենոտիպի գոյացման մեխանիզմների պարզաբանումն ունի կարևոր տեսական և գործնական նշանակություն։
{{ՀՍՀ}}
|