«Սեպտեմբերի 9»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չ clean up, փոխարինվեց: , → , (15), ։ → ։ (2), → (16), ), → ), , ( → ( (15), : → ։ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
{{Սեպտեմբեր}}
'''Սեպտեմբերի 9''', տարվա 252-րդ (253-րդ [[նահանջ տարի]]ներում) օրն է։
==Դեպքեր==
Տող 10.
* [[1850]]` [[Քալիֆորնիա]]ն դառնում է [[ԱՄՆ|Միացյալ Նահանգների]] 31<sup>րդ</sup> նահանգը
* [[1922]]` թուրքերի հաղթանակով ավարտվում է [[Հույն-թուրքական պատերազմ (1919-1922)|Հույն-թուրքական պատերազմը]]
* [[1923]]` Թուրքիայի հանրապետության հիմնադիր [[Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք]]ը հիմնեց [[:en:Republican People's Party (Turkey)|Ժողովրդա-հանրապետական Կուսակցությունը]] {{ref-en}} (<small>[[թուրքերեն]]`</small> Cumhuriyet Halk Partisi)
* [[1923]]` [[ԱՄՆ|Միացյալ Նահանգներում]] ստեղծվում է [[NBC]] ազգային հեռուստընկերությունը
* [[1932]]` [[Իսպանիա]]յի կառավարությունն ինքնավարություն է շնորհում [[Կատալոնիա]]յին
* [[1948]]` [[Կիմ Իր Սեն]]ը հայտարարում է [[ԿԺԴՀ|Կորեայի Ժողովրդա-Դեմոկրատական Հանրապետության]] ստեղծման մասին
* [[1969]]` Կանադայում ուժի մեջ է մտնում [[անգլերեն]]ի հետ հավասար [[ֆրանսերեն]]ի գործածության մասին օրենքը
* [[1991]]` [[Տաջիկիստան]]ը անկախացավ [[Սովետական Միություն]]ից։
* [[2001]]` Էստոնիայի [[Պյառնու (քաղաք, Էստոնիա)|Պյարնու]] քաղաքում [[:en:Pärnu methanol tragedy|մեթիլային սպիրտի թունավորումից]] {{ref-en}} (<small>[[էստոներեն]]`</small> Pärnu metanoolitragöödia) մահանում է 68 մարդ
* [[2009]]` ժամը 9:09:09-ին կատարվում է [[Դուբայի Էմիրություն|Դուբայի]] մետրոյի բացման արարողությունը
==Ծնունդներ==
* [[214]]` [[Ավրելիանոս]], Հռոմի կայսր (270-275թթ.), (մ. [[275]])
* [[1585]]` (կարդինալ) [[Ռիշելիե|Րիշելյե]] (Արման-Ժան դյու Փլեսի, «Կարմիր կարդինալ») Armand-Jean du Plessis, duc de Richelieu
* [[Պատկեր:LNTolstoy.jpg|mini|120px|links]]
* [[1828]]` [[Լև Տոլստոյ|Լեւ Տոլստոյ]] Лев Николаевич Толстой ռուս գրող ([[Պատերազմ և խաղաղություն (վեպ)|Պատերազմ եւ խաղաղություն]], [[Աննա Կարենինա]]) (մ. [[1910]]թ.)
* [[1848]]` [[Էլիա Միլոզևիչ|Էլիա Միլոզեւիչ]] Elia Millozevich իտալացի աստղագետ, հայտնաբերել է (1891թ.) աստերոիդներ` [[(303) Ջոզեֆինա]], [[(306) Յունիտաս]]
* [[1885]]` <small>(Հին տոմարով)</small> [[Ֆոմա Հարտման]] Фома Гартман ռուս կոմպոզիտոր եւ դիրիժոր, զբաղվել է [[Կոմիտաս]]ի ստեղծագործական ժառանգության ուսումնասիրությամբ
* [[1911]]` [[Լի Ջեյ Կոբբ|Լի Ջեյ Քոբ]] Lee J. Cobb (իսկական անունը` Լեո Ջեյքոբ) հրեական ծագումով ամերիկացի դերասան
* [[1912]]` <small>([[Կարս]]ում)</small> [[Աբրահամ Աբրահամյան (գիտնական)|Աբրահամ Աբրահամյան]] ռադիոտեխնիկայի գիտնական (մ.[[1988]]թ.)
* [[1927]]` <small> ([[Ախալցխա]]յում)</small> [[Մարգո Մուրադյան]],
* [[1933]]` <small>([[Թիֆլիս]]ում)</small> [[Էրիկ Հարությունյան]], կոմպոզիտոր
* [[1952]]` [[Արեգ Գրիգորյան]], պետական եւ քաղաքական գործիչ
Տող 33.
** [[Արցախի պատերազմ]]ի մասնակիցներ`
*** [[1937]]` <small>([[Կուսապատ]]ում)</small> [[Շուրա Առստամյան]] (մահացու վիրավորվել է 1993թ., մահացել է [[Երևան|Երեւանում]])
*** [[1964]]` <small> ([[Ստեփանակերտ]]ում)</small> [[Լիպարիտ Աղավելյան]] (զոհվել է 1993թ. [[Մաղավուզ]]ում)
* [[1966]]` [[Ադամ Սենդլեր]] Adam Sandler ամերիկացի դերասան, սցենարիստ, փրոդյուսեր եւ երաժիշտ
* [[1975]]` [[Մայքլ Բուբլե]] Michael Steven Bublé իտալացի ծագումով կանադացի վոկալիստ, երգահան եւ դերասան
Տող 44.
* [[1087]]` [[Վիլհելմ I Նվաճող]], 1066թվականից եղել է [[Անգլիա]]յի թագավոր
* [[1898]]` ֆրանսիացի բանաստեղծ [[Ստեֆան Մալարմե|Սթեֆան Մալարմե]]
* [[1885]]` հայ կոմպոզիտոր, երաժշտագետ եւ մանկավարժ [[Նիկողոս Թաշչյան]] (ծն. [[1841]])
* [[1901]]` ֆրանսիացի նկարիչ [[Տուլուզ-Լոտրեկ|Անրի Թուլուզ-Լոթրեկ]]
* [[1962]]` ավիաշարժիչների խորհրդային կոնստրուկտոր [[Վլադիմիր Կլիմով]]
* [[1973]]` վրացի լեզվաբան [[Գեորգի Ծերեթելի|Գիորգի Ծերեթելի]]
* [[1976]]` [[Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն|Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության]] հիմնադիր [[Մաո Ցզե-Դուն|Մաո Զեդուն]] (ծն. [[1893]])
** [[Արցախի պատերազմ]]ում [[Արցախյան պատերազմում զոհված ազատամարտիկների ցանկ|զոհված մարտիկներ]]`
*** [[1992]]` <small> ([[Վաղուհաս]]ում)</small> [[Գարեգին Շառոյան]] (* [[1953]]թ. Ծալկայի շրջանում)
* [[2005]]` իտալացի լեզվաբան [[Ջուլիանո Բոնֆանտե]]
* [[2011]]` քաղաքական եւ հասարական գործիչ, 2003 թվականից [[Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով (Հայաստան)|ՀՀ ԿԸՀ]]-ի նախագահ [[Գարեգին Ազարյան]]
Տող 57.
* [[Հյուսիսային Կորեա]]` Հանրապետության օր ([[1948]])
* Անկախության օր`
** [[Տաջիկիստան]] (Սովետական Միությունից, 1991)
** [[Իզմիր]], [[Թուրքիա]] (1922թ. հույներից [[Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրք|Աթաթուրքի]] բանակի կողմից գրավելու օրը)
* [[:en:Chrysanthemum Day|Քրիզանթեմի օր]]` {{ref-en}}
** [[Ճապոնիա]]
* [[Պատկեր:Flag of California.svg|40px]] Քալիֆորնիա նահանգն [[ԱՄՆ]] կազմի մեջ մտնելու օր
[[Կատեգորիա:Օրեր|Սեպտեմբեր 9]]
| |||