Վիքիպեդիա

«Նիկոլայ Միկլուխո-Մակլայ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: - →  -  (10), , → , (38), ։ → ։ (30), ՝ → ՝ (6), → (68), ), → ), , ( → ( (7), : → ։ (15) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Miklukho-Maklai.jpg|աջից|մինի|150px|Միկլուխո-Մակլայ]]
 
'''Նիկոլայ Նիկոլաևիչ Միկլուխո-Մակլայ''' (ռուսերեն՝ ''Николай Николаевич Миклухо-Маклай'') (17.07.[[1846]]  -  14.04.[[1888]]) [[Ռուսաստան|ռուս]] ազգագրագետ, բուսաբան, մարդաբան, ճանապարհորդ և հասարակական գործիչ։
 
==Կենսագրություն==
Ծնվել է [[Կայսերական Ռուսաստան]]ի [[Նովգորոդ]] քաղաքում։ [[Սանկտ Պետերբուրգ]]ում այցելել է քերականության դպրոց։ [[1863]] թվականին ընդունվել է [[Պետերբուրգ]]ի համալսարան, [[1864]] թվականին, ուսանողական շարժմանը մասնակցելու համար, հեռացվել։ Բնագիտական ուսումը շարունակել է Հայդելբերգի ([[1864]]), Լայպցիգի (1865) և Ենայի ([[1866]]-[[1868]]) [[համալսարան]]ներում։
 
[[1866]]-[[1867]] թվականներին ճանապարհորդել է դեպի [[Կանարյան կղզիներ]] և [[Մարոկկո]]։ [[1869]] թվականին [[Կարմիր ծով]]ի ափերը այցելելուց հետո վերադարձել է [[Ռուսաստան]]։ [[1870]]-[[1880]]-ական թվականներին ուսումնասիրել է [[Հարավարևելյան Ասիա]]յի, [[Ավստրալիա]]յի, [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի կղզիների, հատկապես՝ Նոր Գվինեայի բնիկների մարդաբանական և ազգագրական առանձնահատկությունները։ Միլուխո-Մակլայը պաշտպանել է մարդկային ռասաների տեսակային ընդհանրության և փոխադարձ ազգակցության գաղափարը, ժխտել [[Նոր Գվինեա]]յի նեգրոիդների (պապուասների) որպես հատուկ մարդկային այլ [[ռասա]]ներից տարբեր տեսակի վերաբերյալ իր ժամանակ տարածված հայացքները։ Միլուխո-Մակլայն առաջինը հանգամանորեն նկարագրել է մելանեզական մարդաբանական [[տիպ]]ը։ Նա ապացուցեց, որ [[Օվկիանիա]]յի և Հարավարևելյան Ասիայի ժողովուրդները զարգացման ցածր աստիճանի վրա են գտնվում զուտ պատմական պայմանների հետևանքով և ունակություններով չեն զիջում եվրոպացիներին։
 
== Ավստրալիա ճանապարհորդությունը և գիտական նվաճումները ==
Տող 23.
Ռուս գիտնականի ծառայությունն այն է, որ նա Ռուսաստանում վճռականապես դրեց բոլոր ռասաների միասնության և նրանց փոխադարձ ազգակցության հարցը։ <ref name="ReferenceA">Ն. Ա. Մաքսիմով «Ֆիզիկական աշխարհագրություն», 1990 թ., «Լույս» հրատարակչություն</ref><ref>Shnukal, A. (1998), 'N. N. Miklouho-Maclay in Torres Strait', ''Australian Aboriginal Studies'', Vol. 1998, 1998)</ref>
 
Նա նաև դեմ էր մարդկանց ստրկային առևտրին։ Նա անձամբ քայլեր է ձեռնարկել կառավարություններին ստրուկների տրաֆիկինգի վայրերի մասին տեղյակ պահելու համար։ <ref>[http://newspapers.nla.gov.au/ndp/del/article/3424395 'Baron Maclay and the New Guinea Natives', ''The Brisbane Courier''], Tuesday 27 November 1883]</ref>
 
[[Լև Տոլստոյ]]ը գրել է նրան. «Դուք, անտարակույս, առաջինը փորձով հաստատեցիք, որ մարդն ամենուրեք մարդ է, այսինքն՝ բարի, սրտամոտ էակ, որի հետ շփման մեջ կարելի է և պետք է մտնել բարությամբ և ճշմարտությամբ, այլ ոչ թե թնդանոթներով և կռվով։ Եվ դուք դա հաստատեցիք իսկական արիության սխրագործությունով»։ <ref name="ReferenceA"/>
Տող 29.
== Հիվանդությունը և մահը Ռուսաստանում ==
 
1887-ին Միկլուխո-Մակլայը Ավստրալիայից մեկնեց Ռուսաստան. նա գնում էր Սանկտ Պետերբուրգ իր աշխատանքները Ռուսական Աշխարհագրական Ընկերությանը ներկայացնելու համար։ Այդ ժամանակաշրջանում նա արդեն վատառողջ էր, այն դարձավ իր վերջին ճանապարհորդությունը։ Կարճ ժամանակ անց, 42 տարեկան հասակում, նա մահացավ (Սանկտ Պետերբուրգում) չախտորոշված ուղեղի քաղցկեղից։
 
Միլուխո-Մակլայի մարդաբանական և ազգագրական հարուստ հավաքածուները պահպանվել են [[Լենինգրադ]]ի ազգագրության և մարդաբանության թանգարանում։ Միլուխո-Մակլայի անունով էր կոչվում [[ԽՍՀՄ]] [[ԳԱ]] ազգագրության ինստիտուտը:ինստիտուտը։
== Գրականություն ==
*«Ճանապարհորդություններ։ Ճանապարհորդական օրագրություն» Ն.Ն. Միկլուխո-Մակլայ։ Թարգմ.՝ Ս. Սուքիասյան; Խմբ.՝ Ս. Բերբերյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1950
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 1. Путешествия 1870 &nbsp;- &nbsp;1874 гг. Дневники, путевые заметки, отчеты. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1990.
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 2. Путешествия 1874 &nbsp;- &nbsp;1887 гг. Дневники, путевые заметки, отчеты. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1993.
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 3. Статьи и материалы по антропологии и этнографии народов Океании. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1993.
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 4. Статьи и материалы по антропологии и этнографии Юго-Восточной Азии и Австралии. Статьи по естественным наукам. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1994.
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 5. Письма. Документы и материалы. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1996.
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 6. Ч. 1 Этнографические коллекции. Рисунки. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1999.
* Миклухо-Маклай Н. Н. Собрание сочинений в 6 томах:томах։ Т. 6. Ч. 2 Указатели. &nbsp;- &nbsp;М.:։ Наука, 1999.
 
==Աղբյուրներ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Նիկոլայ_Միկլուխո-Մակլայ» էջից