«Ունիֆորմիտարիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ робот добавил: no:Aktualitetsprinsippet
չ Ռոբոտը փոփոխում է․: en:Uniformitarianism; cosmetic changes
Տող 1.
'''Ունիֆորմիտարիզմը''' ([[անգլերեն]]՝ uniformitarianism) [[երկրաբանություն|երկրաբանության]] մեջ գիտա-փիլիսոփայական թեզիս է, ըստ որի անցյալում գործող բնական պրոցեսները նույն պրոցեսներն են, որոնց գործընթացքին կարելի է ականատես լինել ներկայումս։ Ունիֆորմիտարիզմի մեթոդաբանական նշանակությունը հաճախ ամփոփվում է հետևյալ դարձվածքով՝ ''«Ներկան անցյալի բանալին է»''։
 
Երկրաբանական պրոցեսներում ունիֆորմիտարիզմի կոնցեպտը սկիզբ է առնում պարսիկ փիլիսոփա և գիտնական [[Աբու Ալի իբն-Սինայ]]ի «[[Գիրք ապաքինության]]» աշխատությունում ([[1027]])։ Ունիֆորմիտարիզմի տեսությունն այնուհետև ձևակերպում է ստացել 18-րդ դարի [[շոտլանդացիներ|շոտլանդացի]] [[նատուրալիզմ|նատուրալիստների]] կողմից, սկսած երկրաբան [[Ջեյմս Հաթթոնից]]։ Այդ փիլիսոփայությունը զարգացրել է [[Ջոն Փլեյֆեր]]ը, իսկ հետագայում այն մասնավորապես ժողովրդականացվել է [[Չառլզ Լայել]]ի «Երկրաբանության սկզբունքները» գրքում ([[1830]])։ «Uniformitarianism» տերմինի հեղինակն է [[Վիլյամ Ուիվել]]ը, որը նաև ստեղծել է «կատաստրոֆիզմ» (catastrophism) տերմինը։ [[Կատաստրոֆիզմ]]ը ունիֆորմիտարիզմի փիլիսոփայական հականիշն է, որի համաձայն [[Երկիր]]ն ստեղծվել է ինչ-որ գերբնական [[արարչություն|արարչության]] միջոցներով և ձևավորվել է աղետալի դեպքերի հետևանքով։
 
{{stub}}
<!--interwiki-->
 
[[Կատեգորիա:Երկրաբանություն|Փիլիսոփայություն]]
 
<!--interwiki-->
 
[[bg:Униформизъм]]
Տող 13 ⟶ 12՝
[[da:Aktualitetsprincippet]]
[[de:Aktualismus (Geologie)]]
[[en:Uniformitarianism (science)]]
[[es:Uniformismo]]
[[eu:Aktualismo]]