«Մակաբուծություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Մակաբուծականություն''', '''պարազիտիզմ''', օրգանիզմների փոխհարաբերություն, երբ մի օրգանիզմ (մակաբույծը) օգտագործում է մյուսին (տիրոջը) որպես ապրելու միջավայր և սննդի աղբյուր:աղբյուր։

Մակաբուծականությունը [[օրգանիզմ]]ների համակեցության ձևերից մեկն է, որի որակական առանձնահատկությունն այն է, որ միայն մակաբույծն է օգտագործում տիրոջը (միակողմանի կախում):։ Տարբերում են արտաքին մակաբուծականություն (էկտոմակաբուծականություն), երբ մակաբույծն ապրում է տիրոջ արտաքին ծածկույթների վրա, և ներքին մակաբուծականություն (էնդոմակաբուծականություն), երբ մակաբույծն ապրում է տիրոջ [[օրգան]]ներում և [[հյուսվածք]]ներում:ներում։ Մակաբուծականությունը լինում է ժամանակավոր և մշտական:մշտական։ Ժամանակավոր մակաբուծականությունը արտահայտվում է տարբեր ձևերով.

# մակաբույծը (օրինակ, արյունածուծ մոծակները) ազատ ապրում է արտաքին միջավայրում և տիրոջ վրա է հարձակվում միայն սնվելու նպատակով,

# մակաբույծն (օրինակ, արգասային տզերը) ապրում է տիրոջից ոչ հեռու,

# մակաբույծը (օրինակ լվերը) տիրոջ վրա է անցկացնում իր ողջ կյանքը կամ զարգացման շրջանի մեծ մասը:մասը։

Մշտական մակաբուծականության դեպքում մակաբույծը չի կարող ապրել առանց իր տիրոջ (օրինակ, մալարիայի պլազմոդիում, էխինոկոկ և այլն):։ Մակաբույծները հաճախ այս կամ այն չափով վնասում են տիրոջը:տիրոջը։ Ախտածին մակաբույծի ներկայությունը հիվանդություն կարող է և չառաջացնել, սակայն տերը մակաբույծի տարածման աղբյուր է դառնում (մակաբուծակրություն):։ Շատ մակաբույծներ հակածիններ են և տիրոջ օրգանիզմում առաջացնում են հակամարմիններ, որն իր հերթին հանգեցնում է իմունիտետի ռեակցիաների:ռեակցիաների։ Մակաբուծականության ուսումնասիրությամբ և մակաբույծների դեմ պայքարի միջոցների մշակման հարցերով զբաղվում են պարազիտոչոգիան, մանրէաբանությունը, վիրուսոչոգիան և ֆիտոպաթոչոգիան: ֆիտոպաթոչոգիան։

Մակաբույծ տեսակները հանդիպում են կենդանիների համարյա բոլոր խմբերում (բացի փշամորթներից և ուսոտանիներից):։ Քորդավորներից կիսամակաբույծ կյանք են վարում քարալեզները, միքսինները և որոշ արյունածուծ չղջիկներ:չղջիկներ։ Կան դասեր և կարգեր, որոնք կազմված են միայն մակաբույծներից:մակաբույծներից։ Մակաբույծների տեր կարող են լինել և’ կենդանիները, և′բույսերը:և′բույսերը։ Հաճախ օրգանիզմը վարակվում է մակաբույծների մի քանի տեսակներով, որոնք փոխհարաբերությունների մեջ են մտնում ոչ միայն տիրոջ, այլև միմյանց հետ:հետ։ Մեկ տիրոջ մակաբույծների ամբողջությունը կոչվում է պարազիտոցենոզ:պարազիտոցենոզ։ Հանդիպում են մեկ կամ մի քանի տեսակների մակաբույծներ:մակաբույծներ։ Հաճախ կենսական լրիվ շրջանն անցնելու համար մակաբույծին անհրաժեշտ են 2 կամ նույնիսկ 3, երբեմն՝ կարգաբանորեն իրարից հեռու տերեր:տերեր։ Օրինակ, մալարիայի հարուցիչի տերեր են մոծակը և մարդը, էխինոկոկինը՝ մարդը և շունը և այլն:այլն։ Տերը, որի օրգանիզմում մակաբույծը սեռահասուն է դառնում և բազմանում սեռական ճանապարհով, կոչվում է վերջնական, իսկ որի օրգանիզմում անցնում են թրթուրային փուլերը՝ միջանկյալ:միջանկյալ։ Մակաբույծների դեմ պայքարում կարևոր է նաև միջանկյալ տերերի և փոխանցողների ոչնչացումը:ոչնչացումը։

Հայտնի են մակաբույծ [[բակտերիա]]ներ, սնկեր, [[վիրուս]]ներ, [[ծաղկավոր բույսեր]] և այլն:այլն։ Չկան մակաբույծ [[մամուռ]]ներ, պտերանմաններ և մերկասերմեր:մերկասերմեր։ Մակաբույծ բույսերի համար տեր կարող են լինել ոչ միայն բույսերը, այլև կենդանիները և մարդը:մարդը։ Բակտերիաների առաջացրած հիվանդություններից են անգինան, [[տուբերկուլոզ]]ը, ժանտախտը, [[խոլերա]]ն և այլն:այլն։ Սնկերը վնասում են մաշկը, մազերը, թոքերը և այլն:այլն։ Մակաբույծի թափանցումը բույսի հյուսվածքների մեջ կախված է նրա ֆիզիոլոգիական ակտիվությունից և բույսի դիմադրողականությունից:դիմադրողականությունից։ Մակաբույծ բույսերը լինում են քլորոֆիլակիր և քլորոֆիլազուրկ:քլորոֆիլազուրկ։ Առաջինները կանաչ մակաբույծներ են և իրենք են սինթեզում օրգանական նյութեր, իսկ տիրոջից վերցնում են գլխավորապես [[ջուր]] և հանքային [[աղեր]]:։ Սրանք կոչվում են կիսամակաբույծներ (օմելա, ճրագախոտ և այլն):։ Երկրորդները լրիվ մակաբույծներ են և տիրոջից վերցնում են և՝ օրգանական, և՝ անօրգանական նյութեր:նյութեր։ Հանդիպում են քիչ թե շատ պայմանական՝ ֆակուլտատիվ, և անպայման՝ օբլիգատ:օբլիգատ։