«Հովսեփ Ա Վայոցձորցի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: , → , (30), ։ → ։ (8), ՝ → ՝ (4), → (41), ), → ), (2), ( → ( (5), : → ։ (10) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Vardanants Battle memorial in Gyumri.jpg|մինի|Սուրբ Հովսեփ Ա Վայոցձորցին և [[Ղևոնդ Երեց]]ը, [[Վարդանանց պատերազմ]]ի հուշահամալիր, [[Գյումրի]]։]]
'''Սուրբ Հովսեփ Ա Վայոցձորցի''' ('''Սուրբ Հովսեփ Հողոցիմցի (Հողոցմեցի)'''; ծննդյան թվականն անհայտ – [[հուլիսի 25]], [[452]]), [[Ամենայն հայոց կաթողիկոս]] [[440]] (կամ (437)) թվականից։ Հաջորդել է [[Սահակ Ա Պարթև]]ին։ [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ի աշակերտներից է։ Նախքան կաթողիկոս ընտրվելը եղել է Այրարատի եպիսկոպոս։
 
[[444]] թվականին գումարել է [[Շահապիվանի եկեղեցական ժողով]]ը, 449 թվականին՝ [[Արտաշատի ժողով]]ը, մասնակցել է Սասանյան Պարսկաստանի դեմ [[Վարդանանց պատերազմ|հայերի 450–451 թվականի ապստամբությանը]]։ [[Ավարայրի ճակատամարտ]]ից հետո պարսիկների կողմից ձերբակալվել և աքսորվել է [[Վրկան]], ապա՝ Ապար աշխարհ, որտեղ և նահատակվել է Ղևոնդյանների հետ։
 
Դասվել է Հայ եկեղեցու սրբերի շարքը։ Կաթողիկոսական գահին Հովսեփ Ա Հողոցմեցուն հաջորդել է [[Մելիտե Ա Մանազկերտցի]]ն։
Տող 8.
== Հովսեփ Ա Հողոցմեցու գործունեությունը ==
== Շհապիվանի ժողով ==
Հովսեփ Ա Հողոցմեցին 444 թ. օգոստոսի 7–ին Բագրևանդ գավառի Շահապիվան ավանում գումարել է ժողով, որին մասնակցել են 40 եպիսկոպոսներ (այլ վկայությամբ՝ 20), բազմաթիվ նախարարներ, կուսակալներ, զանազան պաշտոնյաներ, այդ թվում՝ մարզպան [[Վասակ Սյունի]]ն, սպարապետ [[Վարդան Մամիկոնյան]]ը, Արշավիր Կամսարականը, Մանաճիհր Ռշտունին, Զիք Դիմաքսյանը և ուրիշներ:ուրիշներ։ Ժողովն ընդունել է 20 կանոնադիր որոշում, որոնցում խստորեն դատապարտվել են մծղնեական աղանդի հետևորդները:հետևորդները։ Ժողովը դատապարտել է եկեղեցական դասի այն սպասավորներին, որոնք տառապել են զանազան մոլություններով, կաշառքով ձեռնադրել հոգևորականների, օրհնել մերձավորների ամուսնությունը և այլն:այլն։ Դատապարտվել են կնաթողությունը, այրաթողությունը, կախարդությունը, դյութությունը, հարցուկներին դիմելը, անվայելուչ լացն ու կոծը և այլն: այլն։
 
== Արտաշատի ժողով և Վարդանանց պատերազմ ==
Հովսեփ Ա Հողոցմեցին 449 թ. Արտաշատում հրավիրել է աշխարհիկ և հոգևոր մեծամեծների ժողով, որը միաձայն մերժել է պարսից Սասանյան արքա [[Հազկերտ II]]-ի հրովարտակը, որը հայ, վրաց և աղվանից կառավարիչներին պարտադրել է ուրանալ քրիստոնեությունը և դավանել զրադաշտական կրոնը:կրոնը։ 450 թ. ապրիլին Հովսեփ Ա Հողոցմեցին օրհնանքներով ու հորդորներով դատաստանի կանչված հայ երևելի նախարարներին և բարձրագույն պաշտոնյաներին [[Տիզբոն]] է ճանապարհել:ճանապարհել։ Տիզբոնում մահվան և աքսորի սպառնալիքի ներքո հայտնված հայոց կառավարիչները վճռել են առերես ուրացության գնով ‹‹զերծանել յորոգայթէն››, վերադառնալ և գխավորել պայքարը պարսկական վտանգի դեմ:դեմ։ Հովսեփ Ա Հողոցմեցին իր հավատարիմ հոգևորականների համագործակցությամբ ժողովրդին հորդորել է զինված պայքար մղել Հայաստան ներխուժած պարսկական հսկիչ զորախմբերի և մոգերի դեմ:դեմ։ Համաժողովրդական այդ պայքարը գլխավորել է Ղևոնդ Երեց Վանանդեցին, որը դեռևս Սահակ Ա Պարթևի աթոռակալման տարիներին նշանակվել էր կաթողիկոսի տեղապահը Բագրևանդ գավառում:գավառում։ Նրա առաջնորդությամբ ժողովուրդը Բագրևանդի [[Անգղ ամրոցի ճակատամարտ (449)|Անգղ ավանում]] ջախջախել է մոգերին ուղեկցող պարսկական զորախումբը, որը փորձել է քանդել տեղի եկեղեցին և այն վերածել մեհյանի:մեհյանի։
 
{{Կաթողիկոս|