«Հեթում Բ թագավորի ճաշոց»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: , → , (23), ։ → ։ (18), ՝ → ՝ , → (40), ), → ), (2), )։ → )։ (5), ( → ( (8) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
'{{վիքիֆիկացում}}''Հեթում Բ թագավորի ճաշոց, ''' հայկական մանրանկարչության հուշարձան (ձեռագիր ճաշոց)։
 
Գտնվում է [[Երևան]]ի [[Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան]]ում։ Գրվել և պատկերազարդվել է [[1286]]-ին, [[Կիլիկիա]]յում (հավանաբար Սսի գրչատներից մեկում), բարձրորակ մագաղաթի վրա, Հեթում թագաժառանգի համար (հետագայում [[Հեթում Բ]] թագավոր)։ Գրիչը և մանրանկարիչն անհայտ են։ Ճաշոցը գործածվում է եկեղեցական ծիսակատարությունների ժամանակ։ Հին և Նոր կտակարաններից ընտրված առանձին հատվածների ու աղոթքների, հոգևոր [[շարական]]ների ժողովածու է։ Դա էլ նպաստել է ձեռագրի պատկերազարդման բազմազանությանը։ «Ճաշոցի» բարձր գեղարվեստական արժեք ներկայացնող բազմաթիվ մանրանկարներում դրսևորվել են 13-րդ դարի 2-րդ կեսի Կիլիկիայի մանրանկարչության դպրոցի լավագույն առանձնահատկությունները։ Ձեռագրի բազմաթիվ էջեր զարդարված են գլխազարդերով, լուսանցա զարդերով ու թեմատիկ տերունական մանրանկարներով։ Դրանք էջի երկարությամբ ձգված լուսանցազարդերի հետ մեկտեղ ամբողջացնում են էջի դեկորատիվ հարդարանքը («Երեք մանուկները հնոցում», սրբերի պատկերներ, լուսանցազարդ)։ Հաճախ ամբողջ էջը ծածկող մանրանկարներին հաջորդում են տեքստի հետ զուգորդված ավելի փոքր մանրանկարներ ու ճոխ լուսանցազարդեր։ Ձեռագրի մանրանկարներն աչքի են ընկնում բարդ հորինվածքով։ Անհայտ մանրանկարիչը պատկերագրությանը բնորոշ կանոնի վերածված կառուցվածքը տրոհելով ինքնուրույն, սակայն միմյանց հետ շաղկապված դրվագների, մանրանկարներին հաղորդել է պատմողական բնույթ։ Այսպես՝ «խաչից իջեցնելը» մանրանկարում զուգակցել է Քրիստոսի խաչելության և թաղման հետ կապված մի քանի դրվագներ (Հովսեփ Արմեթացին Պիղատոսից խնդրում է Քրիստոսի դիակը, խաչից իջեցնելը, թաղումը), ստեղծել բազմաֆիգուր, շարժումով հագեցված հորինվածք։ Բուսական մոտիվներով ճոխ զարդարված շրջանակների մեջ ամփոփված մանրանկարներում մարդկային ֆիգուրները իրենց ձգված համամասնություններով, էքսպրեսիվ շարժումներով վերարտադրում են պատկերվող իրադրության ներքին դրամատիգմը («Տեսան ընդ առաջ», «Քրիստոսի մուտքը Երուսաղեմ»)։ Ձեռագրին առանձին ճոխություն են հաղորդում անվանաթերթերը։ Վարպետորեն միահյուսված ամենատարբեր զարդամոտիվներով (ֆանտաստիկ կենդանիներ, թըռչուններ, բուսական մոտիվներ) գլխազարդերը, լուսանցազարդերն ու գլխատառերը էջի հարթության վրա տեղավորվում են ռիթմի արտակարգ զգացողությամբ։ Մանրանկարների գեղանկարչական արտահայտչականությունը ուժգնանում է հարուստ ու հնչեղ գունաշարի շնորհիվ (կապույտ, կանաչ, կարմիր, փայլուն ոսկի, շագանակագույն երանգներ)։
 
[[Կատեգորիա:պատմություն]]
{{ՀՍՀ}}
 
[[Կատեգորիա:պատմությունՊատմություն]]
[[Կատեգորիա:Գրքեր]]