«Աղնջաձոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 5.
| ենթարկում =
| երկիր = Հայաստան
| պատկեր = Selimall.JPG
| պատկերի նկարագրում = Քարավանատուն Սելիմի
| զինանշան =
| զինանշանի լայնություն =
Տող 38.
| տվյալ կարգավիճակում =
| առաջին հիշատակում =
| այլ անվանումներ = Տրունք
| տարածք = 32,25
| բարձրության տեսակ =
| կենտրոնի բարձրություն = 1610
| կլիմա =
| պաշտոնական լեզու = [[Հայերեն]]
Տող 63.
}}
 
'''Աղնջաձոր''', գյուղ [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Վայոց Ձորի մարզ]]ում,<ref name="vayotsdzor">[http://www.armstat.am/file/article/marz_09_42.pdf Վայոց մարզի մարդահամար, 2008] {{ref-en}}</ref>, ծովիմարզկենտրոնից մակարդակից23 1610 մ բարձրությանկմ վրա։հյուսիս։ Եղեգնաձոր քաղաքից գտնվում է մոտ 17-18 կմ հյուսիս-արևմուտք, [[Երևան]]ից ունի 140 կմ հեռավորություն։
 
Մինչև Սուլեմայի լեռնանցքի տակով անցնող [[Մարտունի]]-[[Եղեգնաձոր]] միջպետական նշանակության ճանապարհի վերանորոգումը, գյուղը կտրված դիրք ուներ, իսկ այժմ գյուղի բնակչությունը մեծ ակնկալիքներ ունի գյուղի տարանցիկ լինելու փաստից։ Առավել ևս, որ արդեն [[Իրան]]-[[Վրաստան]] բեռնափոխադրումների մի մասն անցնում է այս [[ճանապարհ]]ով։
 
== Կլիմա ==
Կլիման չափավոր տաք է և չոր, շոգ ամառներով և ցուրտ ձմեռներով։ Տարեկան տեղումների քանակը 400-450 մմ։
 
== Պատմություն ==
Գյուղը հիշատակվում է նաև 13-14 -րդ դարերում։ Նախկինում գյուղն ունեցել է Ենգիչա, Դրունք, , Աղքյանդ, Լեռնանցք անվանումները, պայմանավորված իր տեղադիրքով, գտնվում է Սուլեմայի լեռնանցքից հարավ։ Գյուղը վերանվանվել է Աղնջաձոր 1968 թվականին։ Սա պատմականորեն եղել է Օրբելյանների կալվածքը և այս ժամանակահատվածը դիտվում է որպես [[Վայոց Ձոր]]ի ամենածաղկուն շրջանը։

Տնտեսական կյանքին, առևտրի զարգացման համար մեծ նշանակություն ուներ [[ճանապարհ]]աշինությունը, քանի որ երկրի տերերը մեծ շահ ունեին անց ու դարձ անող քարավաններից, բացի մաքսավարձից, նրանք օգտվում էին նաև առևտրից։ Այս տարածքով էին անցնում Դավրեժ-Պարտավ տարանցիկ ճանապարհը։ Ճանապարհի ապահովության, ուղևորների համար բարեկարգ օթևաններ, [[անասուն]]ների համար կեր, գոմեր և այլ հարմարություններ ստեղծելու հարցով մտահոգվում էին կալվածատեր իշխանները։ 1332 թվականին Լիպարիտ Օրբելյանի որդին՝ Չեսար իշխանը կառուցել է Սուլեմայի (Սելիմի) քարավանատունը, որը գտնվում է համանուն [[լեռնանցք]]ի ամենաբարձր հատվածի վրա։ Այն բաղկացած է սրբատաշ քարերով կառուցված երեք թաղակապ [[սենյակ]]ներից։
 
Ժողովրդի մեջ էլ տարածված է մեկ այլ ավանդույթ, թե իբր Սմբատ Օրբելյանի [[որդի]]ն ձնաբքերի ժամանակ կորել է այդ լեռներում և նա, ի հիշատակ որդու, կառուցել է տվել քարավանատունը այլ ճամփորդների համար, այսինքն ձնաբքերի ժամանակ նրանք կհանգրվանեն այստեղ այնքան ժամանակ, մինչև եղանակը կլավանա և կշարունակեն ճանապարհը։
 
== Բնակչություն ==
Բնակչությունը ներգաղթել է ռուս-պարսկական պատերազմի տարիներին` 1829 թ.-ին, Խոյ, Սալմաստ գավառներից։
 
Սեռային կազմում կանայք կազմում են 225, իսկ տղամարդիկ՝ 246։ [[Երեխա]]ները` 0-15 տարեկան կազմում են 100, աշխատունակ տարիքի ներկայացուցիչները` 282, իսկ հետաշխատունակները՝ 89 մարդ։
 
Աղնջաձորի ազգաբնակչության փոփոխությունը<ref name=hay_gyux>{{cite web|url=http://www.cadastre.am/storage/files/pages/pg_907871769_HH_bnak._bar..pdf |title=Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 112|date= |accessdate=2014 Հունիսի 4}}</ref>.
 
{| class="wikitable"
! Տարի
| [[18311897]]
| [[18971926]]
| [[19791939]]
| [[20011959]]
| [[1970]]
|-
| [[1979]]
! Բնակիչ
| [[2001]]
| 42
| [[2004]]
| 670
|-
| 478
! Բնակիչ
| 431
| 670
|-
| 300
|}
| 621
 
| 577
== Կլիմա ==
| 502
Կլիման չափավոր տաք է և չոր, շոգ ամառներով և ցուրտ ձմեռներով։ Տարեկան տեղումների քանակը 400-450 մմ։
| 478
| 449
| 427
|-
|}
 
== Տնտեսություն ==
[[Գյուղ]]ն ունի 137 տնտեսություն։
Գյուղի մասնագիտացման ճյուղը անասնապահությունն է, զբաղվում են խոշոր և մանր եղջերավոր անասունների բուծմամբ։ Գյուղատնտեսական հողահանդակներից 167 հա խոտհարքերն են։ Արոտավայրերը կազմում են 894 հա։ Զբաղվում են նաև դաշտավարությամբ, պտղաբուծությամբ։ Մշակում են հացահատիկ, կերային բույսեր։
 
Գյուղի մասնագիտացման ճյուղը անասնապահությունն է, զբաղվում են խոշոր և մանր եղջերավոր անասունների բուծմամբ։ Գյուղատնտեսական հողահանդակներից 167 հա խոտհարքերն են։ Արոտավայրերը կազմում են 894 հա։ Զբաղվում են նաև դաշտավարությամբ, պտղաբուծությամբ։պտղաբուծությամբ և մեղվաբուծությամբ։ Մշակում են հացահատիկ, կերային բույսեր։
== Շինություններ ==
 
Գյուղի մոտ է կառուցված Սուրբ Աստվածածին [[եկեղեցի]]ն, [[Սուլեմա]]յի բերդը, Աղնջաձորի քարավանատունը՝ կառուցված 13-14-րդ դարերում։
== Պատմամշակութային կառույցներ ==
Գյուղի մոտ է կառուցված Սուրբ Աստվածածին [[եկեղեցի]]ն, [[Սուլեմա]]յի բերդը, Աղնջաձորի քարավանատունը՝ կառուցված 131332 թ.-14-րդ դարերում։ին։
 
Աղնջաձորից 4 կմ հյուսիսում է գտնվում “Կապույտ” բերդի ավերակները, խաչքարեր (IX-XIV դարեր) և կամուրջներ (XIII-XV դարեր, XVIII-XIX դարեր):
 
== Հասարակական կառույցներ ==
Տող 104 ⟶ 121՝
 
== Տես նաև ==
* [[Աղնջաձորի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Վայոց ձորի մարզ)]]
* [[Վայոց Ձորի մարզ]]
 
== Արտաքին հղումներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Աղնջաձոր» էջից