«Անապատացում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
ավելացվեց Կատեգորիա:Անապատներ ՀոթՔաթ գործիքով
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (12) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Desertification map.png|thumb|300px|Համաշխարհային անապատացման քարտեզ]]
'''Անապատացում''', չորային շրջաններում մարդու գործունեության հետևանքով հողի բերրիության աստիճանական անկման, բուսական ծածկույթի նոսրացման (երբեմն անհետացման) շարժընթացների ամբողջություն:ամբողջություն։ Անապատացման հիմնական պատճառներն են անտառապատ տարածքների կրճատումը, գերարածեցման հետևանքով [[արոտավայր]]երի դեգրադացումը, [[լճեր]]ի, [[գետ]]երի, ջրային պաշարների անխնա օգտագործումից տեղանքի չորացումը, [[ստորերկրյա ջրեր]]ի բարձրացման պատճառով վարելահողերի աղակալումը, կանաչ գոտիների ոչնչացմամբ պայմանավորված բնակավայրերի չորայնությունը և այլն:այլն։ Անապատացումը սպառնում է հատկապես սոցիալ-տնտեսական ցածր մակարդակ ունեցող և քաղաքականապես անկայուն երկրներին:երկրներին։ Համամոլորակային էկոլոգիական հիմնախնդիր է և ներառում է [[շրջակա միջավայր]]ում ընթացող անցանկալի և աղետաբեր շարժընթացների ու դրանց հետևանքների ամբողջությունը:ամբողջությունը։ Անապատեցման դեմ պայքարի արդյունավետությունը պայմանավորված է տվյալ երկրի սոցիալ-տնտեսական պայմաններով և բնական պաշարների բացահայտված ներուժով: ներուժով։
 
== Նպաստող գործոններ ==
[[Պատկեր:Sun, Moon and Telescopes above the Desert (ESO).jpg|thumb|400px|Չիլիի Ատակամա անապատը]]
Անապատացումը բացասական ազդեցություն ունի քաղաքական, սոցիալական, մշակութային և բնապահպանական ոլորտների վրա:վրա։
Անապատացման հիմնական չափանիշներն են՝ խոնավության գործակցի նվազման միտումը, [[օդ]]ի և [[հող]]ի ջերմաստիճանային օրական տատանումների մեծացումը, գոլորշունակության մեծացումը, [[տեղումներ]]ի քանակի նվազումը, հողագոյացման բնույթի փոփոխությունը, կենսաբազմազանության նվազումը, գետերի հոսքի նվազումը, [[սելավ]]ների և [[էրոզիա]]յի աճը, ցանքատարածությունների արդյունավետության նվազումը, մարդահարույց ներգործության ակտիվացումը և այլն:այլն։ Մարդահարույց գործոններից անապատացմանը սպառնացող առավել վտանգավոր երևույթներից է ջերմոցային էֆեկտը, երբ [[մթնոլորտ]]ում ածխաթթվական գազի քանակի ավելացման հետևանքով ուժեղանում է [[մոլորակ]]ի ջերմապահպանիչ հատկությունը, այսինքն՝ մթնոլորտն ավելի մեծ չափով է խոչընդոտում դեպի [[տիեզերք]] երկրագնդի ջերմության ճառագայթումը:ճառագայթումը։ Որպես հետևանք նկատվում է երկրագնդի միջին ջերմաստիճանի բարձրացում (0,6-2°C), որը խախտում է միլիոնավոր տարիների ընթացքում հաստատված մոլորակի ջերմային հաշվեկշիռը և պատճառ դառնում անապատացման:անապատացման։
 
Անապատացման պատճառ են դառնում նաև քաղաքաշինությունը, ագրոտեխնիկայի կանոնների խախտումը, չկարգավորված ոռոգումը, արոտավայրերում կենդանիների գերարածեցումը, [[անտառհատում]]ները, բաց եղանակով [[օգտակար հանածոներ]]ի արդյունահանումը, հողերի աղտոտումը, կենսաբազմազանության խախտումը, չկանոնակարգված ռեկրեացիան:ռեկրեացիան։
 
[[1992]] թվականին Ռիոյի Երկիր գագաթնաժողովը հանձնարարել է մշակել անապատացման դեմ պայքարի [[ՄԱԿ]]-ի համաձայնագիր, որն ընդունվել է [[1994]] թվականին [[Փարիզ]]ում, ուժի մեջ մտել [[1996]] թվականից:թվականից։ ՀՀ այդ համաձայնագրին անդամակցել է [[1997]] թվականին:թվականին։
 
{{ՀԲ}}