«Հալում»–ի խմբագրումների տարբերություն

{{վիքիֆիկացում}}'''Հալում''', [[նյութ]]ի անցումը բյուրեղային (պինդ) վիճակից հեղուկ վիճակի, տեղի է ունենում [[Ջերմություն|ջերմության]] քանակի կլանումով (I կարգի ֆազային անցում)։ Հալման բնութագրական մեծություններն են հալման ջերմաստիճանը (Th) և հալման ջերմությունը։ Հալման հակառակ պրոցեսը՝ բյուրեղացումը, ընթանում է նույն (Th) [[ջերմաստիճան]]ում և ջերմության նույն քանակի անջատումով, որը կլանվում է Հալման պրոցեսում։ Որոշակի (Th)-ի առկայությունը բյուրեղային նյութերի կարևոր հատկանիշն է, որով դրանք տարբերվում են՜ որոշակի հալման ջերմաստիճան չունեցող ամորֆ նյութերից։ Մաքուր մետաղներից Հալման ամենաբարձր ջերմաստիճանն ունի վոլֆրամը (3410°C), ամենացածրը՝ սնդիկը (—38,9°C)։ խառնուրդները միշտ իջեցնում են (Th)։ Հալման ամբողջ պրոցեսի ընթացքում նյութի ջերմաստիճանը մնում է հաստատուն և հավասար (Th)-ի (նկ. 1), չնայած նյութին ջերմության քանակ է հաղորդվում։ (Th) կախված է ճնշումից, այդ մեծությունների կապն արտահայտվում է Կչասյեյրոն-Կւաուզիուսի հավասարումով։ Նյութերի մեծ մասի ծավալը Հալման ժամանակ աճում է (մի քանի %-ով), որի հետևանքով ճնշման մեծացմանը զուգընթաց (Th) բարձրանում է։ Սակայն որոշ նյութերի (օրինակ, Ge, Si, Bi, InSb, GaSb, [[թուջ]], [[Ջուր|սառույց]] ևն) Հալման պրոցեսում դիտվում է ծավալի Փոքրացում, որը պայմանավորում է (Th)-ի նվազում՝ ճնշման մեծացմանը զուգընթաց (նկ. 2)։ Հալման պրոցեսը բացատրվում է մոլեկուլային-կինետիկ տեսությամբ։ Բյուրեղային ջերմության քանակ հաղորդելը [[Մետաղ|մետաղներին]]։▼