«Վարք»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

== Ադիկտիվ (կախվածությունների հակված) վարք ==

Ադիկտիվ վարքն արտահայտվում է որոշ նյութեր ընդունելով կամ որոշակի առարկաների կամ գործունեության ձևերի վրա կենտրոնանալով` իրականությունից հեռանալու ձգտման մեջ, որն ուղեկցվում է ուժեղ [[զգացմունքներ]]ով։ [[Հոգեկան վիճակներ|Հոգեկան վիճակը]] փոփոխող որոշակի նյութերի օգտագործումը, որևէ առարկայից կամ մարդուց [[կախվածություն]]ը երբեմն այնպիսի չափեր է ընդունում, որ սկսում է կառավարել մարդու կյանքը` դարձնելով նրան անօգնական, զրկում է պայքարելու [[կամք]]ից։ Ադիկտիվ վարքի հակումը հաճախ ի հայտ է գալիս, երբ մարդու կյանքում որոշ բարդություններ են սկսվում (նախկին իդեալների կորուստ, [[հիասթափություն]] մասնագիտությունից, սիրելի աշխատանքի կորուստ, [[ընտանիք]]ի կորուստ, սոցիալական մեկուսացում և այլն)։ Այդ ժամանակ է, որ թույլ մարդիկ սկսում են [[ալկոհոլ]] կամ [[թմրանյութեր]] ընդունել, տարվում են մոլեխաղերով, սկսում են չափից շատ ուտել կամ հակառակը` իրենց սովի են մատնում։ Հնարավոր է, որ չափից ավելի տարվեն որևէ գործունեությամբ։ Ադիկտիվ մոտեցման դեպքում զգացմունքային կապերը ոչ թե մարդկանց հետ են զարգանում, այլ` անշունչ երևույթների։ Այդ ժամանակ է զարգանում «[[մտածողություն]]ն ըստ [[ցանկություն|ցանկության]]»։ Այսինքն` մարդը գիտակցաբար` ինքնապաշտպանության նպատակով, իրական է համարում միայն այն, ինչը համապատասխանում է իր ցանկություններին։ Նման մարդու համար շրջապատի մարդիկ միայն [[մանիպուլյացիա]]յի առարկա են, ինչի հետևանքով էլ նրանց հանդեպ բացասական վերաբերմունք է ձևավորվում։

 

 

== Սուիցիդալ վարք ==

Սուիցիդալ վարքը ([[Ինքնասպանություն|ինքնասպանության]] տրամադրվածություն) արտահայտվում է ինքնասպանության իրագործման բարձր ռիսկով։ Հնարավոր են ինքնասպանության հետևյալ տիպերը` կախված սոցիալական միջավայրի հետ անհատի շփումների առանձնահատկություններից.

* «անեմիկ» ինքնասպանություն` կապված կյանքում ճգնաժամային իրավիճակների, անձնական ողբերգությունների հետ (հարազատի կորուստ, ունեցվածքի կորուստ և այլն)

* նախկին իդեալների կործանում։

 

* Ընտանեկան հարաբերություններ

* Հիվանդություններ, այդ թվում` հոգեկան

 

==== Ինքնասպանության հիմնական պատճառներ ====

# մեկուսացվածություն` զգացողություն, որ քեզնով ոչ ոք չի հետաքրքրվում ու չի հասկանում

# անօգնականություն` երբ մարդն զգում է, որ իր կյանքն ինքը չի կառավարում

# անհուսություն` երբ ապագան ոչ մի լավ բան չի խոստանում

 

# սովորական մարդու անհատականության անտեսում

# յուրաքնաչյուր անհատականության անկրկնելիության, եզակիության զգացումի ոչնչացում

# ընտանիքում պաթոլոգիական հոգեբանական կլիման

# ծնողների անկարողությունը երեխաների կյանքը դարձնել երջանիկ, նրանց մոտ ինքնվստահության, պետքականության, կյանքի հանդեպ սիրո զգացումներ զարգացնելու անկարողությունը։

== Ագրեսիվ վարք ==

Ն.Դ. Լևիտովը ագրեսիվության վիճակը նկարագրում է որպես ինքնակառավարումը կորցնելու հետևանքով առաջացած զայրույթի զգացում։

 

 

=== Ագրեսիայի տեսակները ===

Երեխաների մոտ ագրեսիվ վարքը կարող է ունենալ պաշտպանական նշանակություն և [[պաշտպանական մեխանիզմներ|հոգեբանական պաշտպանական մեխանիզմները]] արդարացնում են նրա ագրեսիվ վարքը։ Յուրաքանչյուր տարիքային փուլ ունի զարգացման իր սպեցիֆիկ ձևը։Տարիքային պահանջներին հարմարվելը հաճախ կարող է ուղեկցվել ագրեսիվ ռեակցիաներով։Տարիքային ճգնաժամերը, որոնք ուղեկցվում են ագրեսիայի աճով,կապված են նոր [[Պահանջմունքների տեսությունը|պահանջմունքների]] հայտնվելու հետ,որոնք չեն բավարարվում առկա հարաբերություններում ու կարողություններում։ Փոքր երեխաները ցանկանալով պահպանել ծնողական սերը, հակված են դաժանություն ցուցաբերել փոքր քրոջ կամ եղբոր նկատմամբ։

 

Գոյություն ունեն ագրեսիվության պրոբլեմի հետազոտության բազմաթիվ [[բիհևյորիստական մոտեցում]]ներ, բայց ագրեսիայի և բռնության միակ ընդհանուր տեսությունը հանդիսանում է Ջոն Դոլլարդի տեսությունը, որն ուղղված էր ցանկացած ագրեսիայի պատճառի բացահայտմանը։