«Մանածագործություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Մանածագործություն''', հևում՝ [[Ոստայնանկություն]], միջին դարերում և ավելի ուշ՝ նաև ջուլհակություն (պարսկերեն), թելերից գործվածքներ հյուսելու արհեստը:արհեստը։ Առաջացել է դեռևս [[նեոլիթ]]ի դարաշրջանում, լայն տարածում է ստացել նախնադարյան հասարակարգի հետագա փուլերում:փուլերում։ Ենթադրվում է, որ մանածագործությունը ծագել է ծառի դալար ճյուղերից կողով, զամբյուղ և ճիլ խոտերից խսիր գործելու նմանությամբ:նմանությամբ։ Մանածագործության զարգացումը մեծապես կապված էր երկրագործության ու անասնապահության առաջացման և հետագա ընդլայնման հետ:հետ։ Դրանք մատակարարում էին մանածագործությանն անհրաժեշտ հումքը ([[կանեփ]]ի, [[վուշ]]ի, բամբակի թելեր, մազ, բուրդ և այլն):։

Դեռևս հնագույն ժամանակներում ինչպես հաստ, կոպիտ, նույնպես և բարակ, նուրբ թելերից գործել են տարբեր որակի, երբեմն՝ շատ նուրբ ու գույնզգույն գործվածքներ:գործվածքներ։ Մ. թ. ա. 111 հազարամյակում Չինաստանում առաջացել է մետաքսագործությունը:մետաքսագործությունը։ Բուրդն ավելի գործածական է եղել [[Արևելք]]ում, Եվրոպայում և Ամերիկայում, կանեփի թելը և վուշը՝ Եգիպտոսում, Արևմտյան և Հարավ-Արևելյան Եվրոպայում, [[Կովկաս]]ում, բամբակը՝ Եգիպտոսում, Հնդկաստանում, Չինաստանում, [[Միջին Արևելք]]ում:ում։ Մանածագործությունը հայտնի չի եղել [[պոլինեզացի]]ներին, Հյուսիսային Ամերիկայի բնիկներին (բացի [[նավախո]] և [[պուեբլո]] ցեղերից), Հարավային Աֆրիկայի ցեղերին և Ծայր հյուսիսի (բացի խանտերից ու մանսիներից) բնիկներին:բնիկներին։ Դատելով հնագիտական տվյալներից՝ ձեռքի մանածագործական հաստոցն առաջացել է դեռևս մ. թ. ա. V հազարամյակում:հազարամյակում։ Ֆ. Էնգելսը մանածագործական հաստոցի գյուտը, հանքաքարից մետաղ սաանալու և մշակելու հետ միասին, համարվել է պատմական զարգացման առաջին աստիճանում մարդու առավել կարևոր նվաճումը:նվաճումը։ Հաստոցները եղել են երկու տեսակ՝ ուղղահայաց և հորիզոնական:հորիզոնական։

Միջնադարյան Հայաստանում քաղաքային զարգացած մանածագործության մեջ գործածվել է ուղղահայաց, բավականաչափ բարդ հաստոցը:հաստոցը։ Ուղղահայաց հաստոցի առէջքաթելերը ամրացվում էին վերին գլանին, իսկ նրանց ներքին ծայրերին կախվում էին կավե կախիկներ:կախիկներ։ Նման կախիկներ, ինչպես և նուրբ ու խավով հասա գործվածքների բեկորներ, գտնվել են [[Կարմիր բլուր]]ում՝ ուրարտական Թեյշեբաինի քաղաքի միջնաբերդում:միջնաբերդում։

Մանածագործության մեջ հետզհետե տարբերակվել են տարբեր ծագում ունեցող թելերից գործվածքներ գործելու արհեստները:արհեստները։ Բրդեղեն (ասվի) գործվածքների արտադրությունը կոչվում էր [[ասվագործություն]], վուշի թելից գործվածքներ պատրաստելը՝ [[կտավագործություն]], մետաքսաթելինը՝ [[մետաքսագործություն]]:։ Արտադրվում էին ամեն տեսակի գործվածքներ, սկսած կոպիտ պաստառներից մինչև նրբագույն շղարշները:շղարշները։ Հին հայերենում գործվածքը հայտնի է եղել ոստայն, հյուսվածք, անկուած, բանվածք անուններով:անուններով։ Հայ և արաբ հեղինակները մեծ դրվատանքով են խոսում Դվինում և այլ քաղաքներում արտադրվող հայկական գործվածքների՝ վուշից պատրաստվող բեհեզի, [[որդան կարմիր]]ով ներկված մետաքսաթել ծիրանիի, կերպասի, բրդից, բամբակից և մետաքսից գործված թավշի, ոսկեթել, ոսկեհուռ, ոսկեգույն և արծաթագույն թելերով հյուսված ծաղկանկար դիպակների մասին, որոնք դարձել էին միջազգային առևտրի բարձրարժեք առարկաներ:առարկաներ։

XVI-XVII դդ. Եվրոպայի մի շարք երկըրներում (Անգլիա, Ֆրանսիա և այլն), XVII-XVIII դդ. Ռուսաստանում, XIX դ. Հայաստանում առաջանում են կապիտալիստական առաջին մանածագործական ձեռնարկությունները, որի հետևանքով տնայնագործական մանածագործությունը աստիճանաբար կորցնում է նշանակությունը:նշանակությունը։ Մանածագործությունը այժմ թեթև արդյունաբերության կարևոր ճյուղերից է:է։