«Հոգևոր երաժշտություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (19) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
'''Հոգևոր երաժշտություն''', չափազանց բազմաժանր և բազմաձև է:է։ Հաճախ անմիջական կապ չունենալով [[Եկեղեցի|եկեղեցական]] արարողության հետ՝ կատարվում է նաև եկեղեցում, երբեմն նույնացվում բուն [[Եկեղեցական երաժշտություն|եկեղեցական երաժշտությանը]] ([[Քրիստոնեություն|քրիստոնեական]] ժամասացությանն ուղեկցող երաժշտություն):։ Արտաեկեղեցական հոգևոր երգերը հատկանշական են բազմաթիվ ազգերի ժողովրդական արվեստին. հայտնի են իտալական լաուդաները, իսպանական կանտիգասները, չեխական հուսյան երգերը, ռուսական և ուկրաինական կանտերը, ամերիկյան սևամորթների սպիրիչուելները, մերձավորարևելյան հոգևոր բայաթիները և այլն:այլն։
 
== Պատմություն ==
Պրոֆեսիոնալ հոգևոր երաժշտության մեջ դեռևս [[Վաղ Վերածնունդ|Վաղ Վերածննդի]] դարաշրջանից կարևոր նշանակություն են ունեցել մեծակտավ ժանրերը՝ մեսսան, [[Ռեքվիեմ|ռեքվիեմըռեքվիեմ]]ը, պասսիոնը, խորալը, օրատորիան, մոտետը, կանտատը և այլն:այլն։ Աստվածաշնչյան-ավետարանական տեքստերը դարձել են մարդկային խոր ապրումների դրսևորման, կյանքի ու մահվան և հավիտենական այլ խնդիրների արծարծման հիմքը:հիմքը։ Այդպիսի երկեր են ստեղծել Յոհան Բախը, Գեորգ Հենդելը, Յոզեֆ Հայդնը, [[Լյուդվիգ վան Բեթհովեն|Լյուդվիգ վան Բեթհովենը]]ը, [[Ջուզեպպե Վերդի|Ջուզեպպե Վերդին]]ն, Յոհաննես Բրամսը, Շառլ Գունոն, [[Միխայիլ Գլինկա|Միխայիլ Գլինկան]]ն, [[Սերգեյ Ռախմանինով|Սերգեյ Ռախմանինովը]]ը և ուրիշներ:ուրիշներ։
Հայ իրականության մեջ հոգևոր երաժշտությունը ձևավորվել է IV–V [[Դար|դարերումդար]]:երում։ Քրիստոնեության ընդունումը որպես պետական [[կրոն]] ([[301]]) և գրերի գյուտը ([[405]]) խթանել են հոգևոր երգարվեստի զարգացումը:զարգացումը։ Առաջին ինքնուրույն հոգևոր երգերը կցուրդներն են (V դար), որոնցով սկզբնավորվել է հայ ազգային շարականերգությունը:շարականերգությունը։ Կցուրդներն ավանդաբար վերագրվել են [[Մեսրոպ Մաշտոց|Մեսրոպ Մաշտոցին]]ին, [[Սահակ Ա Պարթև|Սահակ Ա Պարթևին]]ին, [[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացուն]] և [[Հովհաննես Ա Մանդակունի|Հովհաննես Ա Մանդակունուն]]:։ Հնագույն [[Շարական|շարականներնշարական]]ներն ստեղծվել են հունական նմանատիպ երգերի օրինակով և շարադրվել ազատ:ազատ։ Չափածո շարականների զարգացմանը նպաստել է հատկապես [[Ներսես Շնորհալի|Ներսես Շնորհալին]]:ն։ Նախապես շարականներն ազատ երգել են եկեղեցում:եկեղեցում։ Սակայն VIII դարում սահմանվել է ժամերգության պաշտոնական երգացանկ՝ կանոն, որից դուրս մնացած շարականները համարվել են անվավեր կամ պարականոն:պարականոն։ Այդ կանոնի վավերացումը կապվում է Ստեփանոս Սյունեցու անվան հետ:հետ։ Նշանավոր շարականագիրներից են [[Անանիա Շիրակացի|Անանիա Շիրակացին]]ն, Սահակդուխտը, [[Գրիգոր Մագիստրոս Պահլավունի|Գրիգոր Մագիստրոս Պահլավունին]]ն, Ներսես Լամբրոնացին, Գրիգոր Սկևռացին, [[Կիրակոս Երզնկացի|Կիրակոս Երզնկացին]]ն և ուրիշներ:ուրիշներ։
 
Սաղմոսների գիրքը կամ Սաղմոսարանը կոչվում է «Գիրք սաղմոսաց Դավթի», որտեղ 151 սաղմոսներից 73-ի խորագրերում հիշատակված է հրեաների [[Դավիթ թագավոր|Դավիթ թագավորի]]ի անունը:անունը։ Նա է հիմնական հեղինակն ու կազմողը. հիշատակված են նաև մյուս հեղինակները (Մովսես, Սողոմոն, Ասափ և ուրիշներ):։ Միջնադարում [[Սաղմոսարան|Սաղմոսարանը]]ը եղել է դասագիրք: դասագիրք։
 
{{Commonscat|Christian music|Քրիստոնեական երաժշտություն}}
 
 
 
[[Կատեգորիա:Երաժշտական ոճեր]]