«Ուիլյամ Հերշել»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Ուիլիամ Հերշել''' ('''Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Հերշել''') ({{lang-en|William Herschel}}, {{lang-de|Friedrich Wilhelm Herschel}}; 15 նոյեմբերի [[1738]], [[Հաննովեր]]  - 25 օգոստոսի [[1822]], Սլաու ([[Լոնդոն]]ի մոտ)), գերմանական ծագումով նշանավոր անգլիացի աստղագետ։ Հայտնի է որպես [[Ուրան (մոլորակ)|Ուրան]] մոլորակի և նրա երկու արբանյակների՝ [[Տիտանիա (արբանյակ)|Տիտանիայի]] և [[Օբերոն (արբանյակ)|Օբերոնի]] հայտնաբերող։ Նաև հայտնաբերել է [[Սատուրն (մոլորակ)|Սատուրն]] մոլորակի երկու արբանյակ և [[ինֆրակարմիր ճառագայթում]]ը։ Ավելի քիչ են հայտնի նրա քսանչորս սիմֆոնիաները։

Հայրը եղել է տեղի զինվորական նվագախմբու [[հոբոյ]] նվագող։ Տասնյոթ տարեկանում զինվորական նվագախմբը, որի կազմում նույնպես հոբոյ էին նվագում Վիլհելմն ու իր եղբայր Յակոբը, գործուղվում է Անգլիա։<br />

Այնտեղ 1757 թվականից սկսել է զբաղվել երաժշտությամբ, իսկ հետո սկսել է հրապուրվել [[մաթեմատիկա]]յով և [[աստղագիտություն|աստղագիտությամբ]]։ 1773թ. առաջին անգամ սկսել է իր ձեռքով պատրաստել հեռադիտակի հայելիներ և օպտիկական սարքեր։ Անգլիայի թագավոր Գեորգ 3-րդը նրան տրամադրում է առանձին աստղադիտարան կառուցելու միջոցներ։ 1789թ. Հերշելը որոշ տեխնիկական կատարելագործումների և հայելիների տրամագիծը մինչև 126 սմ մեծացնելու միջոցով կարողացավ պատրաստել իր ժամանակի ամենամեծ հեռադիտակը։ Դրա միջոցով կարողացավ ուսումնասիրել [[միգամածություն]]ներն ու [[գիսավոր]]ները, ինչպես նաև՝ [[Ծիր Կաթին|Ծիր Կաթնի]] կառուցվածքը, եզրակացնելով, որ այն ունի սկավառակի ձև, իսկ [[Արեգակնային համակարգ]]ը գտնվում է նրա կազմում։ Այդ բոլոր աշխատանքների ժամանակ Ուիլիամի օգնականն էր նրա քույր Կարոլինա Հերշելը։<br />

Հարկ է նշել նաև, որ նա անում էր նաև տարօրինակ գիտական հետևություններ, օրինակ՝ համարում էր, որ բոլոր [[մոլորակ]]ները բնակեցված են, որ [[Արեգակ]]ի եռացող մթնոլորտի տակ գտնվում է ամպերի խիտ շերտ, իսկ ավելի ներքևում՝ պինդ մակերևույթ։<br />

Ուիլյամ Հերշելն ու իր կին Մերին ունեցել են մեկ որդի՝ Ջոն անունով, ով հետագայում նույնպես դարծավ ճանաչված աստղագետ։ Ուիլյամի եղբայրներից մեկը՝ Ալեքսանդրը քրոջ Կարոլինի և զարմիկ Ջոնի մոտ ապրելու համար նույնպես տեղափոխվել է Անգլիա։ Եղբոր մահից հետո Կարոլինը վերադարձել է Հաննովեր և այնտեղ մահացել է 1848թ. [[հունվար]]ին։

* Ուիլիամ Հերշելի պատվին իրենց անուններն են ստացել [[Լուսին|Լուսնի]], [[Մարս]]ի և [[Սատուրն]]ի արբանյակ [[Միմաս (արբանյակ)|Միմասի]] վրա գտնվող [[խառնարան]]ներ, ինչպես նաև՝ [[(2000) Հերշել]] [[աստերոիդ]]ը։

* [[Ինֆրակարմիր ճառագայթում]]ը` իրականացվել է մի գեղեցիկ փորձի միջոցով՝ արևի լույսը պրիզմայով տրոհելով։ Հերշելը տեղադրեց ջերմաչափը անմիջապես սպեկտրի տեսանելի կարմիր գծի կողքին և ցույց տվեց, որ ջերմաստիճանը բարձրանում է, և հետևաբար, ջերմաչափի վրա ազդում է լուսային ճառագայթում, որը տեսանելի չէ մարդու աչքին։

[[Կատեգորիա:նոյեմբերիՆոյեմբերի 15 ծնունդներ]]

[[Կատեգորիա:օգոստոսիՕգոստոսի 25 մահեր]]