«Սողուններ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ 46.241.239.46 (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել Savh մասնակցի վերջին տարբերակին։ |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (5) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 21.
Տեսակների մեծ մասն ապրում է չոր, շոգ և տաք կլիմայական պայմաններում։ Շարժման ընթացքում սողունների մեծ մասի մարմինը հպվում է գետնին, շարժվում են սողալով, որտեղից և ծագել է դասի անունը՝ սողուններ։
Շնչում են [[թոքեր]]
== Մարմնի կառուցվածքը ==
Սողունների մարմինը կազմված է գլխից, պարանոցից, իրանից և պոչից։ Մարմինը պատված է եղջերային թեփուկներով։ Մողեսն ամառվա ընթացքում մաշկափոխվում է 4-5 անգամ։ Բացառությամբ օձերի և անոտ մողեսների, որոնք մաշկափոխվում են ամբողջությամբ։ Սողուններն ունեն մարմնի կողքերին տեղավորված երկու զույգ հնգամատ վերջույթներ, որոնք վերջանում են եղջերայի սուր ճանկերով։ Գլխի վրա գտնվում է բերանը։ Լեզուն բարակ է և ծառայում է որպես շոշափելիքի [[օրգան]]
== Կմախքը ==
Տող 39.
== Մարսողական համակարգը ==
Սողունների մեծ մասը գիշատիչներ են, սնվում են [[միջատ]]ներով,[[փափկամարմին]]ներով,[[ձկներ]]ով,[[երկկենցաղներ]]ով,[[թռչուններ]]ով և մանր [[կաթնասուն]]ներով (կրծողներ)։ Ատամները միանման են, ծառայում են սնունդը բռնելու և պահելու համար։ Բերանի խոռոչի հատակում տեղակայված է շարժում բարակ, ծայրին փոքր-ինչ երկատված լեզուն։ Սնունդը բերանից անցնում է կլան, կերակրափող, պարկանման [[ստամոքս]] և ապա՝ աղիներ։ Աղիները տարբերակված են, բաժանվում են բարակ և հաստ աղիների։ Բարակ աղիքի սկզբնամասում բացվում է լեղածորանը։ Սողուններն ունեն [[լյարդ]] և [[ենթաստամոքսային գեղձ]]
Ծնոտների շարժուն միացման և կրծքավանդակի բացակայության շնորհիվ օձերը կարող են կուլ տալ և ուտել մարմնի հաստությունը գերազանցող որսին, իսկ կոկորդիլոսները, կրիաները սնունդը կուլ են տալիս առանձին կտորներով։
Տող 45.
== Շնչառական համակարգը ==
Սողունները շնչում են միայն [[թոք]]
Շնչառական օրգաններն են [[կոկորդ]]ը,[[շնչափող]]ը,2 բրոնխները և զույգ պարկանման թոքերը։ Թոքերն ունեն ծալքեր, որոնք մեծացնում են գազափոխանակության մակերեսը։ Շնչառական շարժումները՝ ներշնչումը և արտաշնչումը, կատարվում են միջկողային [[մկան]]ների կծկման շնորհիվ։
|