«Ներըմբռնում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{վիքիֆիկացում}}{{անաղբյուր}}'''Ներըմբռնում''', (Ինտուիցիա, {{lang-lat|intuitio-intueor}}, թարգմանաբար նշանակում է ուշադիր նայում եմ, ուսումնասիրում եմ), իրերը, երևույթները, գաղափարները անմիջական (արտաքին կամ ներքին) [[Հայեցողություն|հայեցողության]] միջոցով հասկանալու, [[ըմբռնում|ըմբռնելու]] [[իմացական պրոցեսըգործընթաց|իմացական գործընթացը]], որի ընթացքում նախնական, տրամաբանական կշռադատության և ապացուցման կարիք չի զգացվում։
 
== Ներըմբռնման նկարագիրը ==
 
Դա խնդրի լուծման վայրկենական հայտնագործումն է։ Ներըմբռնման մեխանիզմը ըմբռնողականության մեխանիզմն է` մի տարբերությամբ.եթե ըմբռնողականությունը պահանջում է մտային պատկերների հետ աշխատել, ինտուիցիաններըմբռնումը ակնթարթորեն ընկալում է իրադրությունը լուծման հետ միասին և ամբողջապես՝ որպես մի պատկեր։
Ներըմբռնումը [[տրամաբանական մտածողություն|տրամաբանական մտածողությունից]] տարբերվում է նրանով, որ խնդրի լուծման այսպիսի [[գործընթաց|գործընթացը]] զուգահեռ է, իսկ տրամաբանականը՝ հաջորդական։ Դրա համար էլ ներըմբռնումը անհամեմատ ավելի արագ է աշխատում։
Հասկանալի է, որ ոչ բոլորն են օժտված ներըմբռնմամբ։ Վաղուց ի վեր համարվել է, որ ներըմբռնումը հատուկ է միայն ընտրյալներին, և մինչ օրս շատերը այդպես էլ կարծում են։ Մյուսները, ընդհակառակը, համոզված են, որ ներըմբռնմամբ օժտված է ցանկացած մարդ, սակայն մարդիկ տարբեր ձևերով են դրանից օգտվում։
 
== Տեսակներ ==
Առանձնացնում են ներըմբռնման երկու հիմնական տեսակ`
* զգայական ներըմբռնում, իմացության օբյեկտները [[զգայարաններ|զգայարանների]] միջոցով անմիջականորեն ընկալելիս, ստացված հստակ ըմբռնումն է, իմաստավորված [[ընկալում|ընկալումը]], որն ապահովող [[մտածական պրոցեսներնգործընթացներ|մտածական գործընթացները]] ու [[ապերցեպցիա|ապերցեպցիան]] չեն գիտակցվում,
* ինտելեկտուալ (բանական), որն արդեն զուտ ներհոգեկան պրոցեսգործընթաց է և ընթանում է առանց իմացության օբյեկտների անմիջական արտաքին ընկալման։
 
Ներըմբռնման այս տեսակի բնորոշ տարբերակներից է [[գիտակցություն|գիտակցության]] «փայլատակումը» կամ «մտաճառագայթումը», որը երբեմն դիտվում է ստեղծագործական պրոցեսում։գործընթացում։ Ինտուիտիվ իմացության պրոցեսումգործընթացում չեն գիտակցվում արտացոլող երևույթների շատ առանձնահատկություններ և այն մտավոր գործողությունները, որոնց շնորհիվ ստացվում է գիտակցվող արդյունքը։
 
Որպես [[հոգեկան պրոցեսգործընթաց]]` ներըմբռնումը հոգեկանի [[ենթագիտակցական մակարդակ|ենթագիտակցական մակարդակում]] կազմավորված իմացական արդյունքների ([[մտքեր|մտքերի]], [[մտապատկերներ|մտապատկերների]] զուգորդությունների) անցումն է [[գիտակցություն|գիտակցության]] ոլորտը։ Այն դեպքերում, երբ ներըմբռնումը հանդես է գալիս որպես պրոբլեմայինխնդրահարույց իրադրությունները հաղթահարելու, կռահումներ ու կանխատեսումներ կատարելու երևույթ, սերտորեն կապված է լինում [[երևակայություն|երևակայության]] հետ։