«Դեր Զոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

| պատկերի նկարագրում = Գետ ԴերզորումԴեյր-Էզ-Զորում

| ղեկավար = ՀալեդԽալիդ Ալ ԱհմեդԱհմադ

| հոլովված անվանում = Դերզորը

'''Դերզոր''' կամ '''Դեյր էզ Զոր''' ({{lang-ar|دير الزور}}),(արևմտահայերեն՝ ''' Տայր ազ-Զաուր''', '''Տեյր ալ-Զուր'''), քաղաք [[Սիրիա]]յի հյուսիս-արևելքում, [[Եփրատ]] գետի աջ ափին, Ռաքաալ-Ռակկա-Բաղդադ գետային ճանապարհին և Պալմիրա-Ֆաջամի ավտոմայրուղու վրա։ Համանուն [[Դեյր էզ Զոր նահանգինահանգ]]ի մայրաքաղաք։ Հեռավորությունը Դերզորից մինչև [[Դամասկոս]] կազմում է 432 կմ, Հալեպ՝ 320 կմ։ Քաղաքի բնակչությունը կազմում է 230 000 մարդ է(2002)։ Դերզորը գյուղատնտեսական շրջանի կենտրոն է, որտեղ զարգացած է անասնապահությունը, հացահատիկային բուսաբուծություն և բամբակի աճեցում։ Սիրիացիները կոչվում են քաղաքը «Անապատի մարգարիտ»։ Սիրիական [[Անապատ (աշխարհագրություն)|անապատում]] թեթև [[նավթ]]ի բացումից հետո քաղաքը դարձավ Սիրիայի նավթահանության արդյունաբերության կենտրոն։ Քաղաքում լավ զարգացած է տուրիստական ինֆրաստրուկտուրան՝ ռեստորաններ գետի ափին, մինչև 5-աստղանի հյուրանոցներ (Ֆուրաթ էշՖուրատ ալ-Շամ և Բադիյաթ էշ ալ-Շամ), տրանսպորտային հանգույց անապատով ճամփորդության համար և օդանավակայան ([[IATA]] կոդը՝ DEZ) Ալ Ջաֆրա արվանձանում։ Քաղաքի մոտ աղի մշակման գործեր են ընթանում։ 1920-ական թվականներին ֆրանսիացիները կախովի կամուրջ են սարքել Եփրատի վրայով։

Դերզորը և նրա շրջակա անապատը երիտթուրքական կառավարության ընտրությամբ դարձան [[Արևմտյան Հայաստան]]ի և Թուրքիայի հայաբնակ շրջաններից տեղահանված հայ գաղթականների համակենտրոնացման վայր։ 1915 թվականի հունիսին [[Հալեպ]]ում ստեղծվեց կառավարական մարմին՝ «Հայերի տեղահանման գործերի կոմիտե», որի խնդիրն էր իրագործել անապատներում հայերի ոչնչացման ծրագիրը։ Ամռանը և աշնանը Հալեպում, [[Ալ-Բաբի շրջան|Բաբում]], [[Մեսքենե]]ում, [[Ռաս ուլ-Այնի կայանատեղի|Ռաս ուլ Այնում]], [[Ռաքքաալ-Ռակկա]]յում, Հալեպի նահանգի մյուս բնակավայրերում և դրանց շրջակայքում կուտակվեցին հայ գաղթականների հոծ զանգվածներ՝ քշված [[Կոստանդնուպոլիս]]ից և շրջանից, [[ՌոդոսթոյՀռոդոս]]ից, [[Նիկոմեդիա]]յից, Պարտիզակից, [[Ադաբազար]]ից, [[Անկարա]]յից, [[Սեբաստիա]]յից, [[Մալաթիա]]յից, [[Մուշի գավառ|Մուշ]]ից, [[Սասուն]]ից, [[Կիլիկիա]]յից և այլ վայրերից։ 1915 թվականի սեպտտեմբերի 9-ին Հալեպի նահանգապետին հրաման տրվեց Դերզորից անապատները քշել բոլոր հայերին՝ տղամարդկանց ու կանանց, ծերերին ու երեխաներին։ Հետագա 5-6 ամիսներին նման հրամանները կրկնվեցին՝ ամեն անգամ դառնալով հազարավոր հայերի մահվան պատճառ։ Կարգադրված էր անապատ տարվող գաղթականներից բռնագրավել սննդամթերքը՝ ստեղծելով արհեստական սով, որի պատճառով մարդիկ ստիպված կերել են այն, ինչ պատահել է։ Թուրք պաշտոնյաները փորձել են հայերի դեմ տրամադրել արաբներին։ Սակայն Հալեպից մինչև Դերզոր արաբներն օգնել են, պատսպարել հայերին, հատկապես փրկել են երեխաներին անխուսափելի մահից։