|
'''Խալիլ Մուտրանը''' ( [[24]] [[փետրվար]] [[1872]] - [[21]] [[հունիս]] [[1932]] ) ամբողջական անուն՝ {{lang-ar| خليل مُطران}}, , [[արաբ]] բանաստեղծ էր, համարվում է ժամանակակից արաբական ռոմանտիստական բանաստեղծության հիմնադիրներից մեկը։
== Ռոմանտիզմ ==
20րդ[[20]]րդ դարիդ. սկզբին արաբական պոեզիան նեոդասականությունից թևակոխում է նոր շրջան՝ռոմանտիզմի։Ռոմանտիկշրջան՝ռոմանտիզմի։ Ռոմանտիկ պոետների հայացքների վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել սիրիա-ամերիկյան դպրոցը,չնայած ռոմանտիզմի պոեզիան առաջին հերթին մեծ զարգացում ունեցավ Եգիպտոսւոմ։[[Եգիպտոս]]ում։ Այս պոետները ձգտում էին վերցնել արաբական պոեզիայի ավանդական ձևերը և ստեղծագործել ժամանակին համապատասխան ոճով։ Ռոմանտիզմի պոեզիյաի առաջացումը նաև արդյունք էր Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո ժողովրդի մեջ ազգային-ազատագրական գործոնների աճին։ Ռոմանտիկ պոետները ձգտում էին պոեզիայի նորացմանը և նրանք գլխավորապես ազդված էին Արևմտյան Եվրոպայից։
[[Խալիլ Մուտրան]]ի պոեզիան իր զարգացումը ստացավ իր հաջորդների օրոք 3 եգիպտացիների՝ Աբդ ալ Ռահման Շուքրիի,Իբրահիմ Աբդ ալ Քադիր ալ-Մազինիի և Աբբաս Մահմուդ ալ-Ակկադի օրոք: Նրանք ռոմանտիզմի պոեզիան ավելի կատարելագործեցին։Այս երեք պոետներին հաճախ կոչում էին [[Դիվան գրական խմբակ|«Դիվան»ի]] պոետներ,քանի որ նրանք Դիվան գիրքը,որը քննադատության և գրականության վերաբերյալ էր։Նրանք մեծապես ազդված էին անգլիական գրականությունից։Այս դիվանում նրանք քննադատութան ենթարկեցին նեոդասական պոետներին,հատկապես [[Ահմադ Շաուկի]]ն։
Ռոմանտիզմի պոեզիյաի առաջացումը նաև արդյունք էր Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո ժողովրդի մեջ ազգային-ազատագրական գործոնների աճին։Ռոմանտիկ պոետները ձգտում էին պոեզիայի նորացմանը և նրանք գլխավորապես ազդված էին Արևմտյան Եվրոպայից։Այս պոետների շարքում առանձնանում էին Խալիլ Մուտրանը,Աբդ ալ Ռահման Շուքրին,Իբրահիմ աբդ ալ Քադիր ալ-Մազինին և Աբբաս Մահմուդ ալ-Աքքադը։
==Խալիլ Մուտրան==
Խալիլ Մուտրանը առաջինն էր այս պոետներից,նա հայտնի է <<«Երկու երկրների պոետ>>» (արաբերեն՝ "شاعر القطرين")մականունով։Բացի պոետ լինելոց նա նաև լրագրող էր։ Խալիլը ծնվել է Լիբանանում[[Լիբանան]]ում և հաճախել է հունական կաթոլիկ դպրոց,որտեղ իր ուսուցիչներից էր [[Նասիֆ ալ-Յազիջին։Յազիջի]]ն։
Շուտով Մուտրանը գաղթում է [[Եգիպտոս]] 1892թ[[1892]]թ. և աշխատանքի անցնում <<«Ալ-Ահրամ>>թերթում։1900թ» թերթում։ [[1900]]թ. հիմնադրում է <<ալ-մաջալլա«Եգիպտական ալ-միսրիյան>>ամսագիր» (արաբերեն՝ "المجلة المصرية", ալ-մաջալլա ալ-միսրիյան) և այնտեղ հրատարակում է իր և [[Մամուդ Սամի ալ-Բարուդի]]ի որոշ աշխատանքներ։ 1903թ[[1903]]թ. նա սկսում է հրատարակել <<Ալ-Ջաուսիբ«Եգիպտական ալ-Միսրիյա>>պատասխաններ» (արաբերեն՝ "الجوائب المصرية", ալ-ջաուաիբ ալ-միսրիյյա)թերթը, որն աջակցում էր [[Մուստաֆա Քամիլին։Քամիլ]]ին։
Իր բանաստեղծությունները տեղ են գտել Դիվան ալ-Խալիլ հատընտիրում,որն իր կյանքի ընթացքում 4 անգամ հրատարակվել է։ Նա իր դիվանում արտահայտել է ազատագրական գաղափարներ և անձնական տեսանկյունից։
| 