«Արցախի ֆիզիկաաշխարհագրական շրջան»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Արցախի ֆիզիկաաշխարհագրական շրջան''', [[Հայկական լեռնաշխարհ]]ի արևելքում՝ [[Կուր]]ի և [[Արաքս]]ի հովիտների միջև։ Հյուսիս-արևմուտքում ընդգրկում է [[Քարվաճառ]]ի, հարավ-արևմուտքում՝ [[Քաշաթաղ]]ի ենթաշրջանները։ Մակերևույթն արևմուտքում լեռնային է, ձգվում են [[Փոքր Կովկաս]]ի արտաքին շարի հարավ-արևելյան հատվածի լեռնաշղթաները, հյուսիսում [[Մռավի լեռնաշղթա]]ն է, որը, աստիճանաբար ցածրանալով, արևելքում ձուլվում է Դարաբաղյան հարթավայրին (բարձր.՝ 200-400 մ), վերջինս ձևավորվել է [[Թարթառ]], [[Խաչեն]], [[Կարկառ]] գետերի և [[Արաքս]]ի մի շարք վտակների արտաբերման նյութերի կուտակումներից։

 

== Ռելիեֆ ==

Լեռնաշղթայի լանջերը զառիթափ են՝ մասնատված խոր հովիտներով, գերիշխում են ժայռոտ լերկ կատարները, քարացրոնները, սողանքները։ Միջին բարձրություններն անտառապատ են։ Շրջանի կենտրոնով, գրեթե միջօրեականի ուղղությամբ, ձգվում է [[Արցախի լեռնաշղթա]]ն, որի ամենաբարձր տեղամասը [[Կուսանաց լեռնաշղթա]]ն է՝ համանուն գագաթով (2832 մ)։ Արցախի լեռնաշղթան ունի անհամաչափ կառուցվածք, արևելյան լանջերը մեղմաթեք են և երկար, դեպի արևելք տարածվում են մի շարք անտառապատ լեռնաճյուղեր։ Այստեղ է [[Շուշիի սարավանդ]]ը, որն ունի նեղ լեզվակի տեսք և գահավեժ իջնում է հարևան հովիտները։ Արցախի ամենացածր կետը [[Սև ջուր|Սև ջրի]] հովիտն է (112 մ, Մարտունու շրջան), ամենաբարձրը՝ [[Արիության լեռ]]ը (3724 մ)։ Ռելիեֆի բնորոշ ձևերից են նաև լճային, գետային հեղեղաբերուկային նստվածքներով լցված միջլեռնային գոգավորությունները (Քարվաճառի, Հաթերքի, Խաչենի, Ստեփանակերտի, Խոնաշենի, Վարանդայի և այլն)։ Արևմուտքում [[Սյունիքի բարձրավանդակ|Սյունիքի բարձրավանդակ]]ն է ([[Դալի]], 3616 մ)։ Կան մատչելի լեռնանցքներ՝ Բադարայի, Լիսագորի (Ճաղատսարի, 2080 մ), վերջինով անցնում է Գորիս-Ստեփանակերտ ավտոխճուղին։ Լեռներին հատուկ է միաթեք կառուցվածքը (հյուսիս-արևմուտքից հարավ-արևելք), միջին բարձրության գոտիներին՝ հարթեցված մակերևույթները, որոնք ռելիեֆին տալիս են աստիճանաձև տեսք։