«Զազա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎Հասարակական կարգը և հիմնական զբաղմունքները: clean up, փոխարինվեց: → (48), , → , (49) oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 21.
|հավատք = [[Իսլամ]]ի [[ալավիզմ]] և [[սուննի]] ճյուղերը
}}
 
'''Զազաներ''' կամ '''դիմլի'''` իրանական ժողովուրդ<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/dimli DIMLĪ] {{ref-en}}</ref>, որը բնակվում է այժմյան [[Թուրքիա]]յի արևելյան հատվածում` [[Հայկական լեռնաշխարհ]]ի տարածքով հոսող [[Տիգրիս]]ի և [[Եփրատ]]ի վերին հոսանքների շրջաններում. հաճախ համարվում է հարևան քուրդ ժողովրդի բաղքացուցիչբաղկացուցիչ մասը։ Քրդերից զազաները տարբերվում են իրենց լեզվով, որը ծագում է մերձկասպյան շրջանից և ունի միայն հեռու բարեկամական կապ բուն [[քրդերեն]]ի հետ, և հավատքով, որը հանդիսանում է [[շիա իսլամ]]ի ճյուղերից մեկը. [[ալավիզմ]]ը զազաների գերակշիռ մասի հավատքն է։
 
==Բնակեցման շրջանները==
Զազաները զբաղեցնում են [[Թուրքիա]]յի արևելյան և հարավ-արևելյան շրջանները։ Որոշ հիպոթեզների համաձայն, զազաները եկել են և իրենց բնակությունը հաստատել այստեղ [[Կասպից ծով]]ի հարավային լեռնային տարածքից, որն անվանվում է '''Դայլամ'''։ Հյուսիսային զազաները զբաղեցնում են [[Դերսիմ]]ը` այժմյան թուրքական [[Թունջելի նահանգ]]ը։ Կենտրոնական զազաները բնակվում են [[Բինգյոլի նահանգ]]ում, հարավայինները` [[Սիվերեկ]] քաղաքի շրջանում, ինչպես նաև [[Շանլիուրֆայի նահանգ]]ում։ Զազաներն ապրում են նաև հարևան շրջաններում, մասնավորապես [[Դիարբեքիր]]ում։
[[1938 թվական]]ի թվականի անհաջող ապստամբությունից հետո շատերը բռնի ուժով տեղահանվեցին այլ թուրքական քաղաքներ՝ [[Այդին]], [[Բիլեջիկ]], [[Բուրդուր]], [[Բուրսա]], [[Բալիքեսիր]], [[Դենիզլի]], [[Զոնգուլդաք]], [[Քիրքլարելի]], [[Քյութահյա]], [[Մուգլա]], [[Սպարտա]], [[Թեքիրդաղ]], [[Չանաքկալե]], [[Էդիրնե]] և [[Էսքիշեհիր]]։ Գոյություն ունի նաև մեծ սփյուռք [[Եվրոպա]]յում (մոտ 300 000 մարդ), նախ և առաջ՝ [[Ավստրիա]]յում, [[Բելգիա]]յում, [[Գերմանիա]]յում, [[Նիդերլանդներ]]ում և [[Շվեյցարիա]]յում։
[[Զազայերեն]] խոսացողների կոնկրետ թիվն անհայտ է, սակայն կարելի է ենթադրել, որ նրանց թվաքանաքը կազմում է 2-4 մլն մարդ։
==Ծագումը և լեզուն==
Տող 37 ⟶ 38՝
Զազաների մեծամասնությունը [[մուսուլման-ալավիտ]] է, փոքրամասնությունը՝ [[մուսուլման-սուննի]]։
==Հայտնի զազաներ==
* [[Սաիդ Ռիզա]]` - Դերսիմի քրդերի ապստամբության առաջնորդը։
 
* [[Քեմալ Քալիչդաղողլու]]` - Թուրքիայի ժողովրդա-հանրապետական Cumhuriyet Halk Partisi կուսակցության առաջնորդը 2010 թվականից։
 
* [[Մախսուն Քիրմիզիգյուլ]]՝ - դերասան, երգիչ, ռեժիսոր, գործարար. հանդիսանում է նաև Թուրքիայում մի մեծ ձայնագրող ստուդիայի սեփականատերը։
==Տես նաև==
*[[Քրդեր]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Զազա» էջից