«Գալիլեյան արբանյակներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ →Անունները: clean up, փոխարինվեց: եւ → և oգտվելով ԱՎԲ |
չ clean up, փոխարինվեց: , → , (13) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Jupitermoon.jpg|մինի|250px|[[Յուպիտեր (մոլորակ)|Յուպիտեր]]ը իր չորս արբանյակների հետ։ Դրանք են, վերևից ներքև, [[Իո (արբանյակ)|Իոն]], [[Եվրոպա (արբանյակ)|Եվրոպան]], [[Գանիմեդ (արբանյակ)|Գանիմեդը]] և [[Կալիստո (արբանյակ)|Կալիստոն]]։]]
'''Գալիլեյան արբանյակներ''', [[Յուպիտեր (մոլորակ)|Յուպիտեր]]ի 4 խոշորագույն արբանյակների ([[Իո (արբանյակ)|Իո]], [[Եվրոպա (արբանյակ)|Եվրոպա]], [[Գանիմեդ (արբանյակ)|Գանիմեդ]] և [[Կալիստո (արբանյակ)|Կալիստո]]) ընդհանուր անվանումն է։ Դրանք [[Արեգակնային համակարգ]]ի ամենամեծ արբանյակներից են և դիտելի են փոքր աստղադիտակով։
Այս արբանյակները հայտաբերվել են [[Գալիլեյ Գալիլեո]]յի կողմից [[1610]] թվականի հունվարի 7-ին իր կառուցած պատմության մեջ հայտնի որպես առաջին աստղադիտակով։ Արբանյակների հատնագործման մեկ այլ թեկնածու էր գերմանացի աստղագետ [[Սիմոն Մարիուս]]ը, որը դիտել էր այն [[1609]] թվականին, բայց չէր հրատարակել հայտնաբերված տվյալները։ Կան նաև կողմնակի փաստեր, որոնք հուշում են, որ արբանյակների մասին տեղյակ էին Հին [[Բաբելոն]]ում և [[Հին Եգիպտոս]]ում՝ հիմնվելով այն հանգամանքի վրա, որ իրենց առասպելաբանության մեջ [[Յուպիտեր (դիցաբանություն)|Յուպիտերի]] համարժեքը հանդիսացող էակներն ունեին կամ 4 որդին, կամ էլ 4 շուն։
== Անունները ==
1614թ. Սիմոն Մարիուսի առաջարկած անունները միայն 20-րդ փոխարինեցին չորս Մեդիչի եղբայրների պատվին Գալիլեյի կողմից ստացած «Մեդիչիների մոլորակներ» անվանը։ <br />
Տող 24.
|align="center"| {{sort|0893|8.93×10<sup>22</sup>}}
|align="center"| 421 800
|align="center"| 1, 77 օր
|-
| '''[[Եվրոպա (արբանյակ)|Եվրոպա]]'''
Տող 31.
|align="center"| {{sort|0480|4.8×10<sup>22</sup>}}
|align="center"| 671 100
|align="center"| 3, 55 օր
|-
| '''[[Գանիմեդ (արբանյակ)|Գանիմեդ]]'''
Տող 38.
|align="center"| {{sort|1480|1.48×10<sup>23</sup>}}
|align="center"| 1 070 400
|align="center"| 7, 16 օր
|-
| '''[[Կալիստո (արբանյակ)|Կալիստո]]'''
Տող 45.
|align="center"| {{sort|1080|1.08×10<sup>23</sup>}}
|align="center"| 1 882 700
|align="center"| 16, 69 օր
|}
| |||