«Սավաննա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի (6), |right → |աջից (6) oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (3), ` → ՝ (13) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Awmapworld.PNG|աջից|մինի|Սավաննաների տարածման շրջաններ]]
[[Անապատ (աշխարհագրություն)|Անապատներից]] դեպի [[հասարակած]] տեղումների քանակը ավելանում է, հայտնվում են բարձր խոտեր, հազվադեպ ծառեր և անապատը փոխվում է '''սավաննայի''', որը '''տաք գոտու անտառատափաստանն''' է`է՝ [[Երկրագունդ|Երկրագնդի]] [[բնական զոնաներ]]ից մեկը։
 
== Տարածման շրջաններ ==
[[Պատկեր:La Gran Sabana.jpg|աջից|մինի|[[Վենեսուելա]]կան սավաննա]]
Տարածվում է հիմնականում մերձհասարակածային գոտում, մասամբ նաև մերձարևադարձային, հասարակածային ([[Աֆրիկա]]) և արևադարձային գոտիներում։ Սավաննաները տարածված են [[Բրազիլիական սարահարթ|Բրազիլիական]] և [[Գվիանական սարահարթ|Գվիանական]] սարահարթերում, [[Կենտրոնական Աֆրիկա]]յում ([[Կոնգո գետ|Կոնգո]] գետի ավազանից հյուսիս-արևելք և հարավ), [[Հնդկաստան]]ում, Հնդկաչինում և Հյուսիսային [[Ավստրալիա]]յում:յում։
 
Աֆրիկայում սավանանները զբաղեցնում են մայրցամաքի 40%-ը։
Տող 10.
== Կլիմա ==
[[Պատկեր:Tarangire-Natpark800600.jpg|աջից|մինի|Սավաննան [[Տանզանիա]]յում]]
Կլիման սեզոնային է. ամռանը տիրապետում են հասարակածային խոնավ (տաք է ու խոնավ), իսկ ձմռանը`ձմռանը՝ արևադարձային օդային զանգվածները (չոր է ու շոգ)։ Տարեկան տեղումների քանակը կազմում է 500 - 1500 մմ., որոնց 80 - 90%-ը դիտվում է ամռանը։
 
== Հողեր ==
[[Պատկեր:Adansonia digitata MS 10040.jpg|աջից|մինի|[[Բաոբաբ]]]]
Կենսաքիմիայան հողմնահարման թափը մեծ է։ Խոնավության սեզոնայնության պատճառով ձևավորվել են կարմիր և գորշ-կարմրավուն հողեր։ Հողառաջացումը ունի սեզոնային ռիթմ`ռիթմ՝ ամռանը ուժեղանում է, ձմռանը`ձմռանը՝ թուլանում։ Հողի մեջ բույսերի մնացորդները թեև շատ են, բայց հողերը աղքատ են հումուսով, քանի որ տարվա չոր սեզոնին փտեցնող միկրոօրգանիզմները թույլ են գործում։
 
== Բուսական աշխարհ ==
[[Պատկեր:Fire-sav-S-slope-3720.jpg|աջից|մինի|Հրդեհ սավաննայում]]
Բուսականության մեջ գերակշռում են բարձրացողուն (2 - 4 մ.) հացազգիները (փղի խոտ, մեծամորուք, ընձախոտ և այլն)։ Հանդիպում են նաև ծառեր. Աֆրիկայում`Աֆրիկայում՝ [[բաոբաբ]]ներ (բնի շրջագիծը մինչև 10 մ., կյանքի տևողությունը 4 - 5 հազար տարի), ակացիաներ, երաշտադիմացկուն [[Արմավենի|արմավենու]] որոշ տեսակներ, Ասիայում`Ասիայում՝ [[հդկական կաղնի]]ն, Ավստրալիայում`Ավստրալիայում՝ [[էվկալիպտ]]ը, ակացիան, Ամերիկայում`Ամերիկայում՝ շշածառերը, միմոզաները։ Միմոզաների և շշածառերի ցողունը դատարկ է, որտեղ խոնավ սեզոնին ջուր է կուտակվում, իսկ չոր սեզոնին`սեզոնին՝ օգտագործվում։ Նմանատիպ բույսերը կոչվում են [[Սուկուլենտ բույսեր|սուկուլենտ]]:։
[[Պատկեր:Walt Disney World - Animal Kingdom - Savanna.jpg|աջից|մինի]]
Ծառերի և թփերի մեծ մասը չոր սեզոնին տերևաթափ են լինում, իսկ խոտաբույսերը`խոտաբույսերը՝ չորանում`չորանում՝ առաջացնելով հրդեհներ։
 
== Կենդանական աշխարհ ==
Սավաննաների կենդանական աշխարհը շատ հարուստ ու բազմազան է։ Կան զանազան խոտակերներ ([[Փիղ|փղեր]], [[ընձուղտ]]ներ, [[այծքաղներ]], [[զեբր]]եր, [[գետաձիեր]], վայրի գոմեշներ, [[ռնգեղջյուր]]ներ) և գիշատիչներ ([[առյուծ]]ներ, [[վագր]]եր, [[հովազ]]ներ, [[բորենի]]ներ, գետերում`գետերում՝ [[կոկորդիլոս]]ներ և այլն)։ Շատ են [[թռչուններ]]ը, [[միջատներ]]ն ու [[թիթեռ]]ները, կան նաև [[սողուն]]ներ:ներ։
 
Թռչուններից տարածված են «Քարտուղար» կոչվող թռչունը, [[ջայլամ]]ը, [[Արագիլներ|արագիլը]], [[մարաբու]]ն, [[Ֆլամինգո]]ն, իբիսը, [[փասիան]]ները, [[սիրամարգ]]երը, վայրի հավերը և այլն։
Տող 30.
 
== Յուրացում ==
Գլխավոր հարստությունը հողային տարածքն է, որը պարարտացնելու և ոռոգելու դեպքում տարվա ընթացքում տալիս է երեք բերք։ Մշակում են ջերմասեր կուլտուրաներ`կուլտուրաներ՝ [[Բամբակենի|բամբակ]], [[բրինձ]], [[սուրճ]], հացահատիկ, արմավ։
 
[[Կատեգորիա:Աշխարհագրություն]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սավաննա» էջից