«Խուլփի գավառակ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (12), ` → ՝ (5) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 72.
}}
 
'''Խուլփ''', գավառակ [[Արևմտյան Հայաստան]]ում, [[Բիթլիսի վիլայեթ]]ի [[Գենջի գավառ]]ում, Հայկական Տավրոսի հարավային լանջերին, Կողբաձոր (այժմ`այժմ՝ Խուլփ կամ Փասուրսու) գետի ավազանում:ավազանում։ Կենտրոնը [[Խուլփ]] ավանն է։
 
Ըստ Ն. Ադոնցի, Խուլփը համապատասխանում է ուրարտական '''Ուլլուբա''' կամ '''Խաբխի''' երկրին։
 
== Աշխարհագրություն ==
Խուլփն ունի լեռնային տարածք։ Այն սկիզբ է առնում Անդոկ և Կերպին լեռներից և Արածանիի ձախ ափով տարածվում է մինչև Գենջի լեռները։ Արևելյան սահմանագլխին է գտնվում Անդոկ (2830 մ) լեռնագագաթը, արևմուտքում`արևմուտքում՝ Քասանը (2080 մ), հյուսիսում ձգվում են Կողբա (այժմ`այժմ՝ Միր-Իսմայիլ) լեռները:լեռները։ Խուլփի տարածքը եղել է Մեծ Հայքի Աղձնիք նահանգի Սանասունք (Սասուն) գավառի կազմում և եղել է նրա 8 գավառներից մեկը։ Այնտեղից է անցել Տիգրանակերտ-Արտաշատ առևտրական ճանապարհը:ճանապարհը։ Ուշ միջնադարում գործածվել է նաև Խուլփի «Նահիա» անվանաձևը:անվանաձևը։
 
== Կլիմա ==
Տող 83.
 
== Պատմություն ==
[[XIV դար]]ում թուրքական տիրապետության տակ ընկնելուց հետո մտցվել է [[Դիարբեքիրի վիլայեթ|Դիրաբեքիրի նահանգի]] մեջ, մինչև [[1864]] թ. եղել է կիսանակախ իշխանություն:իշխանություն։ [[1880]]-ական թթ. [[Բիթլիսի վիլայեթ]]ի կազմում:կազմում։ Զուտ հայաբնակ Խուլփի տարածքը թափանցած (XV-XVI դդ.) քրդական քոչվոր ցեղերը հետագայում հաստատվել են հայերի լքյալ բնակավայրերում:բնակավայրերում։
 
== Բնակչություն ==
[[XX դար]]ի սկզբին գավառակի ավելի քան 5 000 հայերը բնակվել են գերազանցապես Կողբաձորի առափնյա գյուղերում:գյուղերում։ Խոշոր հայաբնակ գյուղեր էին Ընձաքարը (մոտ 140 տուն բնակիչ, Ս. Գևորգ վանք-ուխտատեղիով), Գազկեն (միջին դարերում`դարերում՝ գյուղաքաղաք, 2000 տուն, իսկ XX դարի սկզբին`100սկզբին՝100 հայ բնակիչ), Ահարոնքը (1870-ական թթ. գավառակի կենտրոն), Էհուբը (Էյուբը), Գեղերվանքը (Գեղերվան), Շուղեքը, Փասուրը:Փասուրը։
 
[[1895]]-[[1896]] թթ. Խուլփի հայաբնակ գյուղերը թալանվել, իսկ [[1915]] թ.-ի [[Մեծ եղեռն]]ի ժամանակ ավերվել են:են։ Թուրքական կոտորածից փրկվածներն ապաստանել են [[Արևելյան Հայաստան]]ում:ում։
 
== Տնտեսություն ==
Բնակիչներն զբաղվել են այգեգործությամբ, շերամապահությամբ, ջուլհակությամբ և այլն:այլն։
 
== Վարչական բաժանում ==