285 960
edits
չ (clean up, փոխարինվեց: : → ։ (2) oգտվելով ԱՎԲ) |
|||
Էներգիան ֆիզիկական մեխություն է, որը բնորթագրում է մարմնի աշխատանք կատարելու ունակությունը։ [[Ֆիզիկա]]յի մեջ, '''էներգիա''' (հունարեն՝ ''ἐνέργεια'', ''գործունեություն'', ''աշխատանք'', հունարեն ''ἐνεργός'' (''էներգոս'') բառից, ''գործունյա'', ''աշխատող''<ref>{{cite web |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=energy |title=Էներգիա |work=Online Etymology Dictionary (անգլերեն)|last=Հարպեր |first=Դուգլաս |dateformat=mdy|accessdate=մայիսի 1 2007}}</ref>) [[սկալյար]] [[ֆիզիկական մեծություն]] է։ Էներգիան առարկաների և համակարգերի մի որոշիչ է, որ մի [[պահպանման օրենք]]ի ենթակա է։ Էներգիայի տարբեր ձևերից են [[կինետիկ էներգիա|կինետիկ]], [[պոտենցիալ էներգիա|պոտենցիալ]], [[ջերմային էներգիա|ջերմային]], [[գրավիտացիոն էներգիա|գրավիտացիոն]], [[ձայնային էներգիա|ձայնային]], [[առաձգական էներգիա|առաձգական]], [[էլեկտրամագնիսական ճառագայթում|էլեկտրամագնիսական]] էներգիաները։ Էներգիայի ձևերը հաճախ անվանվում են վերաբերվող ուժից հետո։
Որևէ էներգիայի ձև կարելի է [[էներգիայի փոխակերպում|փոխակերպվի]] այլ ձևի, սակայն ընդհանուր էներգիայի չափը միշտ նույնն է մնում։ Այս սկզբունքը, [[էներգիայի պահպանման օրենքը]]ը, առաջին անգամ կանխադրվել է վաղ 19-րդ դարում, և վերաբերվում է որևէ [[մեկուսացված համակարգ]]
Թեև որևէ համակարգի ընդհանուր էներգիան ժամանակի ընթացքում չի փոփոխվում, իր չափը կարելի է [[տեղեկանքի կոորդինատային համակարգ]]ից կախված լինի։ Օրինակ՝ շաժվող օդանավի մեջ նստած ուղևորը օդանավի հարաբերմամբ զրո կինետիկ էներգիա ունի, սակայն նրա կինետիկ էներգիան [[Երկիր|Երկրի]] հարաբերմամբ ոչ-զրո է։
=== Մեթոդներ ===
Էներգիայի չափման մեթոդները հաճախ այլ մեթոդների են ծավալվում նույնիսկ ավելի հիմնական գիտական հասկացություններ չափելու համար, օրինակ [[նյութ]], [[հեռավորություն]], [[ճառագայթում]], [[ջերմություն]], [[ժամանակ]], [[էլեկտրական լիցք]] և [[էլեկտրական հոսանք]]
Սովորաբար ամենահաճախ գործածվող տեխնիկան [[կալորիմետրի]]ն է, մի ջերմուժականությունջերմուժականական տեխնիկա, որում չափվում է ջերմությունը՝ [[ջերմաչափ]]ի կամ ճառագայթման պայծառությունը՝ [[բոլոմետր]]ի օգնությամբ։
|