«Շահումյանի շրջան (Արցախ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վայկունիքը արևելքից սահմանակցում է [[Մարդակերտ (շրջան)|Մարդակերտին]], հարավից՝ [[Քաշաթաղ]]ի շրջանին, հյուսիս-արևմուտքից՝ [[Հայաստանի Հանրապետություն|ՀՀ]] [[Գեղարքունիքի մարզ|Գեղարքունիքին]] և հարավ-արևմուտքից [[Սյունիքի մարզ|Սյունիքին]]։ Ունի խիստ լեռնային մակերևույթ, չորս կողմից շրջապատված է լեռնաշղթաներով`լեռնաշղթաներով՝ Արևելյան Սվանի, Արցախի, Մռավի լեռնաշղթայով և Ղարաբաղի բարձրավանդակով ։ Վայկունիքից է սկիզբ առնում [[Թարթառ]] գետը իր բազմաթիվ վտակներով, որի լեռնահովիտը հայտնի է իր մեղմ և առողջարար կլիմայով։ Վայկունիքը Լեռնային Ղարաբաղի համար ունի կարևոր ստրատեգիկ նշանակություն։

Վայկունիքը դեռևս հնագույն ժամանակներից [[Արցախ նահանգ]]ի 12 գավառներից մեկն է կազմել։ [[13-րդ դար|XVIII]] դարից այստեղ իշխել է [[Դոփյաններ]]ի իշխանական տոհմը։ [[1921]]-ին, երբ Արցախը բռնակցվել է Խորհդրային Ադրբեջանին, Վայկունիքը միառժամանակ մնացել է Լեռնային Ղարաբաղի կազմում։ Սակայն հետագայում անջատվել է նրանից և վերակազմավորվել որպես Քելբաջարի շրջան։ [[Ղարաբաղյան պատերազմ]]ի ժամանակ ամենակատաղի կռիվները տեղի են ունեցել այստեղ`այստեղ՝ Վայկունիքը ազատագրվել է հազարավոր հայ զինվորների արյան գնով։

Այս պատմության հիմքում ընկած է 1991-1992 Հյուսիսային Արցախի Շահումյանի շրջանի և Շահումյանի ժողովրդի տառապանքի և հաղթական գոյապայքարի`նրանցգոյապայքարի՝նրանց հաղթանակի, կորուստի և դժբախտության պատմությունը։