«Կենտրոնական նյարդային համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Կենտրոնական նյարդային համակարգը''' (ԿՆՀ) կենդանիների [[նյարդային համակարգ]]ի հիմնական մասն է, որը կազմված է [[նեյրոն]]ներից և նեյրոնների ելուններից:ելուններից։ [[Անողնաշարավորներ]]ի մեծամասնության մոտ կենտրոնական նյարդային համակարգը ներկայացված է միմյանց հետ սերտորեն կապված [[նյարդային հանգույց]]ներով (գանգլիաներ), իսկ [[ողնաշարավորներ]]ի (այդ թվում մարդու) մոտ՝ [[ողնուղեղ]]ով և [[գլխուղեղ]]ով:ով։

ԿՆՀ-ի գլխավոր դերը բարձր մասնագիտացություն ունեցող պարզ և բարդ պատասխան ռեակցիաների իրականացումն է, որոնք ստացել են [[ռեֆլեքս]] անվանումը: անվանումը։ Ռեֆլեքսը [[օրգանիզմ]]ի պատասխան ռեակցիան է արտաքին կամ ներքին ազդեցություններին, որն իրականանում է ԿՆՀ մասնակցությամբ:մասնակցությամբ։ Բարձրակարգ կենդանիների և մարդու մոտ ԿՆՀ-ի ավելի ցածրակարգ և միջին բաժինները՝ [[ողնուղեղ]]ը, [[երկարավուն ուղեղ]]ը, [[միջին ուղեղ]]ը, [[միջանկյալ ուղեղ]]ը և [[ուղեղիկ]]ը, կարգավորում են առանձին [[օրգան]]ների և [[օրգան համակարգեր]]ի աշխատանքը, ապահովում վերջիններիս միջ գոյություն ունեցող կապերը՝ ապահովելով օրգանիզմի ամբողջականությունը:ամբողջականությունը։ ԿՆՀ-ի բարձրագույն բաժինը՝ [[մեծ կիսագնդեր]]ի կեղը և դրան մոտիկ գտնվող մերձկեղևային գոյացությունները՝ հիմնականում կարգավորում են օրգանիզմի և արտաքին միջավայրի միջև գոյություն ունեցող բարդ փոխհարաբերությունները:փոխհարաբերությունները։

ԿՆՀ-ն օրգանների և հյուսվածքների հետ կապվում է [[ծայրամասային նյարդային համակարգ]]ի միջոցով (ԾՆՀ):։

Գլխուղեղի կտրվածքի վրա երևում է, որ այն կազմված է սպիտակ և գորշ նյութերից:նյութերից։ Գորշ նյութը գոյանում է նյարդային բջիջների մարմնի կուտակումից (և նրանց մարմնից դուրս եկող ելունների սկզբնական բաժիններից):։ Գորշ նյութի առանձին սահմանափակ կուտակումները կոչվում են կորիզներ:կորիզներ։ Սպիտակ նյութը գոյանում է միելինային թաղանթով պատված նյարդաթելերից:նյարդաթելերից։ Գլխուղեղում և ողնուղեղում նյարդաթելերը կազմում են հաղորդչական ուղիներ, որոնք կապում են ԿՆՀ-ի տարբեր բաժիններ և տարբեր կորիզներ միմյանց հետ:հետ։

Ողնուղեղ ({{lang-lat|medulla spinalis}}) չափահասների ողնուղեղը տեղավորված է [[ողնաշարի խողովակ]]ում և առջևից հետ տափակացած մի երկար [[գլան]]աձև մարմին է (տղամարդկանց մոտ 45 սմ, կանանց մոտ`մոտ՝ 41-42սմ), որը դեպի վեր (գլխի ուղղությամբ) անմիջապես փոխվում է [[երկարավուն ուղեղ]]ի, իսկ ներքևում (պոչի ուղղությամբ)`՝ գոտկային II [[ող]]նի մակարդակում վերջանում է սրածայր ուղեղային կոնով (conus medullaris):։ Այս փաստի գիտենալը ունի գործնական նշանակություն (որպեսզի [[ողնուղեղային հեղուկ]] վերցնելու կամ ողնուղեղի անզգայացման նպատակով գոտկային պունկցիայի ժամանակ ողնուղեղը չվնասեն, հարկավոր է ներարկիչի ասեղը մտցնել III և IV ողների փուշ ելունների արանքը):։