«Հեծանիվ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 1.
{{խմբագրում եմ|ջեօ}}
[[Պատկեր:Brockhaus-Efron Velosipedy2.jpg|մինի|300px|Հեծանիվներ. Բրոկհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտարանային բառարանի նկար]]
'''Հեծանիվը''' [[անիվ]]ներով տրանսպորտային միջոց է, որը շարժվում է մարդու մկանային ուժի շնորհիվ՝ ոտնակների միջոցով։ Առավել տարածված են երկու ակնանի հեծանիվները սակայն կան նաև մի ակնանի, երեք ակնանի, ինչպես նաև բամաթիվ ակներով հեծանիվներ։
== Պատմություն ==
Հ-ի նախատիպերը՝ քառանիվ ինքնագլոր սայլակները, XYII դ. համարյա միաժամանակ ստեղծվել են Գերմա-
նիայում, Ֆրանսիայում, Ռուսաստանում:
Առաջին երկանիվ Հ-ները երևացին XIX դ.
սկզբներին: Դրանք չունեին ղեկ, անիվ¬
ները փայտից Էին՝ ամրացված երկաթե
օղերով, շարժվում Էին ոտքերով գետնից
հրելու միջոցով: Հետագայում ավելաց¬
վեց ղեկ, առաջին անվին ամրացված շար¬
ժաթև և ոտնակ: Փայտե անիվները Փո¬
խարինվեցին մետաղե բարակ բոլորակ,
ճաղեր և ռետինե հոծ դողեր ունեցող անիվ-
ներով, արագությունը մեծացնելու նպա¬
տակով մեծացվեց տանող անվի տրամա¬
գիծը (հասավ նույնիսկ 180 սմ): XIX դ.
վերջում Հ-ի կառուցվածքին ավելացվե¬
ցին շղթայական փոխանցում, գնդառանց¬
քակալներ (1877), պնևմատիկ դողեր
(1889), ագատ ընթացք (1894), փոխան¬
ցումների փոխարկման մեխանիզմ (1899):
Սկսվեց Հ-ի արդյունաբերական արտա¬
դրությունը: Այդ նույն ժամանակ Հ. սկսեց
կիրառվել ռազմ, գործում՝ որպես վիրա¬
վորներ, թեթև զենք և հանդերձանք Փո¬
խադրելու և կապի միջոց, եվրոպական
երկրների բանակներում ստեղծվեցին հե¬
ծանվային վաշտեր:
== Հեծանիվն աշխարհում ==
|