«Պաշտպանական մեխանիզմներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
նյութերի ավելացում |
|||
Տող 4.
== Հիմնական պաշտպանական մեխանիզմները ==
Համաձայն Ֆրոյդի Ego-ն, որպեսզի ձերբազատվի այն լարվածությունից, որը ծնվում է տարաբնույթ ուժերի ճնշման հետևանքով (Super Ego, Id), վերջինս գործածում է մի շարք “պաշտպանական մեխանիզմներ”, դրանք են ՝ Ճնշում, Պրոյեկցիա, Տեղափոխում, Ռացիոնալիզացիա, Ռեակտիվ գոյացություն, Ռեգրեսիա, Սուբլիմացիա, Բացասում:
;Ճնշում:
;Պրոյեկցիա: Որպես պաշտպանական մեխանիզմ իր տեսական նշանակությամբ Պրոյեկցիան հետևում է Ճնշմանը: Վերջինս իրենից ներկայացնում է մի գործընթաց, որի միջոցով անհատը սեփական անընդունելի մտքերը, զգացմունքները և վարքը վերագրում է այլ մարդկանց կամ շրջապատին: Այսպիսով, Պրոյեկցիան թույլ է տալիս մարդուն սեփական անլիարժեքության կամ սխալների մեղքը բարդել ինչ-որ մեկի կամ ինչ-որ բանի վրա: Պրոյեկցիայով են բացահայտվում է նաև սոցիալական նախապաշարմունքները և “քավության նոխազի” երևույթը, քանի որ էթնիկական և ռասային ստերեոտիպերը իրնցից ներկայացնում են ինչ-որ մեկ ուրիշին սեփական նեգատիվ անձնական առանձնահատկությունները վերագրելու հարմար թիրախ:
;Տեղափոխում: Այս անունը ստացած պաշտպանական մեխանիզմում ի հայտ է գալիս՝ ավելի շատ սպառնալի օբյեկտից կամ անձնավորությունից ավելի քիչ սպառնալիին վերահասցեավորվելու բնազդային իմպուլս: Տարածված օրինակ է, երբ երեխան, որը ծնողների կողմից պատժվելուց հետո հրում է իր փոքրիկ քույրիկին կամ կոտրում է վերջինիս խաղալիքները: Քիչ տարածված է տեղափոխման այն տարատեսակը, երբ վերջինն ուղղված է դեպի սեփական անձը. ուրիշներին հասցեագրված թշնամական գրգիռները վերահասցեավորվում են սեփական անձին, որն էլ առաջ է բերում ճնշվածության զգացում և ինքնադատապարտում:
Տող 10.
;Ռեակտիվ գոյացություն: Երբեմն Ego-ն արգելված գրգիռներից կարող է պաշտպանվել վարքում և մտքերում ամբողջովին հակառակ ուղղվածություն ցուցաբերելով: Այստեղ մենք գործ ունենք Ռեակտիվ գոյացության հետ: Այս պաշտպանական մեխանիզմը իրագործվում է երկաստիճան ձևով ՝ անընդունելի գրգիռը ճնշվում է և հետո գիտակցական մակարդակում ի հայտ է գալիս ամբողջովին հակառակը: Նմանատիպ օրինակ է այն, երբ սեփական հոմոսեքսուալ մղումներից պաշտպանվելով շատ տղամարդիկ ծաղրում են հոմոսեքսուալիստներին:
;Ռեգրեսիա: Ռեգրեսիային բնորոշ է վերադարձը վարքի երեխայական մոդելներին: Սա տագնապի թեթևացման միջոց է ՝ վաղ մանկության տարիքին վերադառնալով, որն ավելի անվտանգ ու հաճելի է: Մեծահասակների մոտ այն դրսևերվում է նաև անզսպությամբ, անգոհունակությամբ, հեղինակություններին հակառակվելով և այլն:
;Սուբլիմացիա: Համաձայն
;Բացասում: Երբ մարդ հրաժարվում է ընդունել այն փաստը որ տհաճ բան է կատարվել, ապա դա նշանակում է որ նա գործի է դնում պաշտպանական այնպիսի մի մեխանիզմ, ինչպիսին է Բացասումը: Իրականության բացասումը առկա է նաև այն դեպքում, երբ մարդիկ ասում կամ պնդում են. «Այպիսի բան հնարավոր չի որ ինձ հետ կատարվի», չնայած դրան հակառակ փաստի ակնհայտ ապացույցների: Համաձայն Ֆրոյդի, բացասումը բնորոշ է փոքր երեխաներին և ցածր ինտելեկտի մակարդակ ունեցող ավելի բարձր տարիքի մարդկանց:
Բացասումը և նկարագրված մյուս բոլոր մեխանիզմները ներկայացնում են իրենցից արտաքին և ներքին սպառնալիքների դեմ օգտագործվող միջոցներ: Պաշտպանություն ստեղծելու յուրաքանչյուր մասնավոր դեպքում ծախսվում է հոգեբանական էներգիա, որի արդյունքում սահմանափակվում է Ego-ի ուժն ու ճկունությունը:
== Գրականություն ==
| |||