«Ճարպաթթուներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{վիքիֆիկացում}}
'''Ճարպաթթուները''' ալիֆատիկ կարբոնաթթուներ են,պարունակում են C2-C28 և կարող են լինել՝հագեցած և չհագեցած:
 
<br />
'''== Չհագեցած ճարպաթթուներ''': ==
Չհագեցած ճարպաթթուները կարող են լինել մեկ կրկնակի կապով(մոնոենային թթու)և երկուսից ավելի կրկնակի կապերով(պոլիենային թթուներ)
 
'''Հագեցած ճարպաթթուների բնութագրեր'''
''Աղյուսակ 1''
 
{| class="wikitable"
|-
Տող 44 ⟶ 46՝
|}
 
2ԱղյուսակումԱղյուսակում բերված են կարևոր բնական չհագեցած ճարպաթթուները.
 
2Աղյուսակում բերված են կարևոր բնական չհագեցած ճարպաթթուները.
{| class="wikitable"
|-
Տող 69 ⟶ 70՝
|}
 
Չհագեցած կապեր ունեցող մի շարք ճարպաթթուներ հանդիպում են բուսական և կենդանական օրգանիզմներում: Օրինակ՝ լինոլաթթվով և լինոլենաթթվով հարուստ են ընկույզը, ցորենի, եգիպտացորենի, սոյայի հատիկները, արախիդոնաթթուն պարունակվում է գետնանուշի ,ուղեղի ֆոսֆոլիպիդների, կլուպանոդոնաթթուն և ցերվոնաթթուն՝ ձկան յուղի, ուղեղի ֆոսֆոլիպիդների մեջ: <brՉհագեցած />ճարպաթթուների կարևոր խումբ են կազմում նաև ''էյկոզանոիդները'' և նրանց ածանցյալները: Դրանք բաժանվում են պրոստանոիդների և լեյկոտրիենների,որոնք առաջանում են արախիդոնաթթվից: Պրոստանոիդներին են պատկանում պրոստագլանդինները,պրոստացիկլինները և թրոմբոքսանները: ''Պրոստագլանդիններն'' առաջին անգամ հայտնաբերվել են շականակագեղձի և սերմնահեղուկի մեջ: Այստեղից ել ծագում է նրանց անվանումը, չնայած հետագայում պարզվել է, որ նրանք առկա են երկու սեռերի բոլոր բջիջներում և իրենցից ներկայացնում են ֆիզիոլոգիական ու դեղաբանական ակտիվ նյութեր: ''Թրոմբոքսանները'' մասնակցում են արյան մակարդման, ընկերքի կրճատման մոլեկուլային մեխանիզմին:
 
Չհագեցած ճարպաթթուների կարևոր խումբ են կազմում նաև ''էյկոզանոիդները'' և նրանց ածանցյալները: Դրանք բաժանվում են պրոստանոիդների և լեյկոտրիենների,որոնք առաջանում են արախիդոնաթթվից: Պրոստանոիդներին են պատկանում պրոստագլանդինները,պրոստացիկլինները և թրոմբոքսանները: ''Պրոստագլանդիններն'' առաջին անգամ հայտնաբերվել են շականակագեղձի և սերմնահեղուկի մեջ: Այստեղից ել ծագում է նրանց անվանումը, չնայած հետագայում պարզվել է, որ նրանք առկա են երկու սեռերի բոլոր բջիջներում և իրենցից ներկայացնում են ֆիզիոլոգիական ու դեղաբանական ակտիվ նյութեր: ''Թրոմբոքսանները'' մասնակցում են արյան մակարդման, ընկերքի կրճատման մոլեկուլային մեխանիզմին:<br />
'''Կիրառությունը'''== <brԿիրառությունը />==
Ճարպաթթուների կալիումական և նատրիումական աղերը իրենցից ներկայացնում են օճառներ: Կալիումական օճառը հեղուկ է, իսկ նատրիումականը՝ պինդ: Սննդի <brարդյունաբերության մեջ կիրառվող ճարպաթթուները գրանցված են որպես սննդամթերքի հավելում E570: />
''Էսենցիալ ճարպաթթուներ'' Հաստատված է, որ ճարպազրկված սննդի ընդունման դեպքում կենդանիների մոտ առաջ է գալիս աճի ուշացում, մաշկի թերզարգացում, մազաթափում,որոնք զուգորդվում են ախտաբանական երևույթներով: Այդ երևույթները վերացնում են սննդի մեջ ավելացնելով լինոլաթթու և լինոլենաթթու: Նույն ազդեցությունն է ունենում նաև արախիդոնաթթուն: Մոնոենաթթուները և հագեցած ճարպաթթուները չեն վերացնում հիվանդագին երևույթները:Այս դիտարկումները հիմք են տվել հաստատելու, որ գոյություն ունեն ճարպաթթուներ՝լինոլաթթու և լինոլենաթթու, որոնք օրգանիզմում չեն սինթեզվում և պետք ե մուտք գործեն սննդի միջոցով: <br />
 
== Գրականությաուն ==
'''Կիրառությունը''' <br />
1.* Peter N.Campbell,Anthony D.Smith. Biochemistry Illustrated. Churchill Livingstone.2000.
Ճարպաթթուների կալիումական և նատրիումական աղերը իրենցից ներկայացնում են օճառներ: Կալիումական օճառը հեղուկ է, իսկ նատրիումականը՝ պինդ: <br />
2.* William W. Christie. Fatty acids: branched-chain – structures, occurrence and biosynthesis
Սննդի արդյունաբերության մեջ կիրառվող ճարպաթթուները գրանցված են որպես սննդամթերքի հավելում E570:<br />
'''Էսենցիալ ճարպաթթուներ''' <br />
Հաստատված է, որ ճարպազրկված սննդի ընդունման դեպքում կենդանիների մոտ առաջ է գալիս աճի ուշացում, մաշկի թերզարգացում, մազաթափում,որոնք զուգորդվում են ախտաբանական երևույթներով: Այդ երևույթները վերացնում են սննդի մեջ ավելացնելով լինոլաթթու և լինոլենաթթու: Նույն ազդեցությունն է ունենում նաև արախիդոնաթթուն: Մոնոենաթթուները և հագեցած ճարպաթթուները չեն վերացնում հիվանդագին երևույթները:Այս դիտարկումները հիմք են տվել հաստատելու, որ գոյություն ունեն ճարպաթթուներ՝լինոլաթթու և լինոլենաթթու, որոնք օրգանիզմում չեն սինթեզվում և պետք ե մուտք գործեն սննդի միջոցով: <br />
'''Գրականության Ցանկ'''<br />
1.Peter N.Campbell,Anthony D.Smith. Biochemistry Illustrated. Churchill Livingstone.2000.
2.William W. Christie. Fatty acids: branched-chain – structures, occurrence and biosynthesis