«Ընձառյուծ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի oգտվելով ԱՎԲ
178.78.185.190 ԱյՓիի ներդրումների մի մասը Հովազ էջից
Տող 51.
 
==Արտաքին հատկանիշներ==
Մարմնի երկարությունը` մինչև 165 սմ, պոչինը՝ 75–110 սմ, քաշը` 60 կգ։ Էգերն ավելի փոքր են։ Մարմինը ձգված է, մկանոտ, ոտքերը համեմատաբար կարճ են։ Մորթին խիտ,Մեջքը դեղին է կամ շիկակարմիրդեղնակարմրավուն՝ մոխրագույն երանգով, համաչափ ցրված վարդանախշաձև սև խալերով։բծերով, կան նաև լրիվ սև մորթով հովազներ Ապրում(հանդիպում է անտառներում,Ճավա սարերում։կղզում)։ ԼավԱկանջները մագլցումկարճ են ծառերը։ու կլորավուն։
 
Ապրում է անտառներում, սարերում։ Լավ մագլցում են ծառերը։ Ունի սուր տեսողություն, լավ լսողություն, թույլ հոտառություն։
==Սննդառությունը==
 
== Բազմացումը ==
Սնվում են սմբակավոր կենդանիներով, թռչուններով ու կրծողներով։ Մարդակեր ընձառյուծները հազվադեպ են։
Ունենում է 1–4 (երբեմն՝ 6) ձագ, որոնք կաթով կերակրվում են 3 (երբեմն՝ 6–8) ամիս:
Ձագերը 5 ամսականում կարող են որսալ մանր կենդանիներ, 1–1,5 տարեկանում՝ ապրել ինքնուրույն: Անազատ պայմաններում հովազն ապրում է 21 տարի:
 
==Սննդառությունը==
Սնվում է եղջերուներով, այծյամներով, վայրի խոզերով, նապաստակներով, մկնանման կրծողներով, նաև ձկներով ու լեշերով։
 
==Տարածվածությունը==
Տող 61 ⟶ 66՝
Ընձառյուծներն ամենատարածված վայրի կատվազգիներն են, բնակվելով արևելյան և կենտրոնական [[Աֆրիկա]]յում, որոշ խմբեր կան մերձ-սահարյան [[Աֆրիկա]]յում, [[Հնդկաստան]]ում, [[Ինդոնեզիա]]յում, [[Արաբական թերակղզի|Արաբական թերակղզում]], [[Ռուսաստան]]ում, [[Կորեա]]յում, [[Չինաստան]]ում, [[Կովկաս]]ում, [[Թուրքմենստան]]ում, [[Իրան]]ում, [[Հնկաչին թերակղզի|Հնդկաչին թերակղզում]], Ցեյլոն կամ [[Շրի Լանկա]] կղզում։ Նրանք անհետացել են մայրցամաքային [[Եվրոպա]]յից։
 
Գրանցված է Բնության պահպանության միջազգային միության և ՀՀ Կարմիր գրքերում:
==[[Հայաստան]]ում==
 
===Հայաստանում===
 
[[Հայաստան]]ում, մարդիկ և ընձառյուծները ապրում են կողք-կողքի վաղ [[Հոլոցեն]]ից։ 20-րդ դարի կեսերին ընձառյուծները տարածված էին ողջ երկրի տարածքով։<ref>Khorozyan, I. (2003) ''The Persian leopard in Armenia: research and conservation.'' Proceedings of Regional Scientific Conference “Wildlife Research and Conservation in South Caucasus”, 7–8 October 2003, Yerevan, Armenia: 161–163</ref> Սակայն տարածքի կրճատումը, որսը իջեցրել են ընձառյուծների թվաքանակը մինչև 10-13 անհատների։ Ներկայումս ընձառյուծը տարածված է [[Խոսրովի արգելանոց]]ում, որ գտնվում է [[Երևան]]ից հարավ-արևելք, [[Գեղամա լեռնաշղթա]]յի հարավ-արևմուտքում, որտեղ 2000 թ. հոկտեմբերից մինչև 2002 թ. հուլիսը 10 ընձառյուծ է նկատվել։<ref>Khorozyan, I., Malkhasyan, A. (2002) ''Ecology of the leopard (Panthera pardus) in Khosrov Reserve, Armenia: implications for conservation.'' Scientific Reports of the Zoological Society “La Torbiera” 6: 1–41</ref> Ընձառյուծները տարածված են նաև [[Մեղրիի լեռնաշղթա]]յի մոտակայքում, [[Հայաստան]]ի ծայր հարավում, որտեղ սակայն 2006 թ. օգոստոսից մինչև 2007 թ. ապրիլը միայն մեկ ընձառյուծ է նկատվել։ Ներկայումս <ref>Khorozyan, I., Malkhazyan, A. G., Abramov, A. (2008) "Presence – absence surveys of prey and their use in predicting leopard (Panthera pardus) densities: a case study from Armenia." Integrative Zoology 2008, 3:322-332</ref>