Վիքիպեդիա

«Հին հունարեն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (15), → oգտվելով ԱՎԲ
Տող 16.
|ISO3 = —
}}
'''Հին հունարեն''' ([[հունարեն]]՝ ''αρχαία ελληνική γλώσσα''), [[Հնդեվրոպական լեզուներ|հնդեվրոպական լեզվախմբի]] լեզու, [[հունարեն]]ի նախնին, որը տարածված է եղել հունական մարդաշխարհում մ.թ.ա. 2 հազարամյակից մինչև մ. թ. [[V-րդ դար]]:։
 
Առանձնացնում են լեզվի զարգացման տարբեր ժամանակահատվածներ՝ նախահունարեն (XX-XVII-րդ դարեր մ.թ.ա.), միկեներեն (XVI-XII-րդ դարեր մ.թ.ա.), պոստմիկեներեն (XI-IX-րդ դարեր մ.թ.ա.), հնամենի (VIII-VI-րդ դարեր մ.թ.ա.), դասական (V-IV-րդ դարեր մ.թ.ա.), հելենիստական (III-րդ դար մ.թ.ա. - IV-րդ դար մ.թ.ա.)։ Լեզվի զարգացման ամեն աստիճանին եղել են զգալիորեն տարբերվող բարբառներ։
Տող 75.
|  
|}
Հին հունարենի բաղաձայնները (σύμφωνον — բաղաձայն) 17-ն են:են։ Դասական շրջանում [φ], [θ], [χ] հնչյունները արտասանվել են որպես շնչեղ [pʰ], [tʰ], [kʰ], որը ապացուցվում է հին հունարենի հետ լատինական համապատասխանություններից:համապատասխանություններից։ Հպական բաղաձայնները մինչգրային շրջանում ընկել են բառի վերջից, որի արդյունքում բառը մշտապես վերջանում է կամ ձայնավոր, կամ ν, ρ, ς բաղաձայն հնչյուններով:հնչյուններով։ ζ [ds], ξ [ks], ψ [ps] հնչյունները բառի վերջում կարող են հանդես գալ և՛ որպես առանձին հնչույթ, և՛ բառի երկու հատվածներում ձայնավորի հետ համադրմամբ:համադրմամբ։ Դիգամմա Ϝ-ով նշվող հնչյունը երկար ժամանակ պահպանվել է դորիական և էոլիական բարբառներում՝ ի տարբերություն ատտիկական բարբառի, որից անհետացել է դեռևս մինչդասական շրջանում:շրջանում։
 
==== Ձայնավորներ ====
Հին հունարենն աչքի է ընկնում հարուստ ձայնավորական համակարգով (φωνῆεν — ձայնավոր), որը բաժանված էր միաբարբառների և երկբարբառների, ընդ որում երկու ձայանավորային ձևերն էլ ունեին կարճ և երկար տարբերակներ:տարբերակներ։ Միաբարբառային ձայանավորական համակարգը ներառում է 10 հնչույթ՝ 5-ական երկար և կարճ ձևերով, որոնցից ε և ο հնչյունները միշտ կարճ են, η և ω հնչյունները՝ երկար, իսկ α, ι, υ ձայնավորները կարող են լինել և՛ երկար, և՛ կարճ:կարճ։
{| {{prettytable}}
|- style="background: #efefef;"
Տող 96.
| align=center | {{lang-grc2|ῡ}} [ ǖ ]
|}
Հնչյունի երկարությունն ունեցել է իմաստազատիչ նշանակություն, հարաբերությունը եղել է մոտ 1:2:1։2։ Սկզբանե գրավոր տեքստերում հնչյունի տարբերակման համար են համապատասխանաբար հանդես եկել ε և η, ο և ω տառային ձևերը:ձևերը։ Մնացած դեպքերում հարմարության համար հունական տառերի վրա դրվում է երկարության՝ ˉ և կարճության՝ ˘ լատինական նշանները:նշանները։
 
{| class="IPA wikitable"
Տող 128.
 
==== Երկբարբառներ ====
Հին հունարենի առանձնահատկություններից է համահնդեվրոպական [[երկբարբառ]]ների մեծամասնության պահպանումը լեզվում (δίφθογγοι — «երկձայնավոր»)՝ առաջին հերթին որպես ձայնավորների զուգակցում ձայնորդների (կիսաձայնների) հետ:հետ։ Որպես երկրորդ բաղադրիչ կարող են հանդես գալ ι և υ ձայնավորները:ձայնավորները։ Տարբերում են ''հստակ'' (սեփական) և ''անորոշ'' (ոչ հստակ, ոչ սեփական, թաքնված) երկբարբառներ:երկբարբառներ։
 
{| {{prettytable}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հին_հունարեն» էջից