«Դիարբեքիրի վիլայեթ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Տող 90.
== Բնակչություն ==
[[XX դար]]ի սկզբին ուներ մոտ 470 հազար բնակչություն ([[հայեր]], [[ասորիներ]], [[քրդեր]], [[թուրքեր]], [[արաբներ]], [[հույներ]], [[հրեաներ]] և այլն)։ [[
[[Կ. Պոլս]]ի հայոց պատրիարաքարանի տվյալների համաձայն [[1912]] թ.-ին Դիարբեքիր նահանգի հյուսիսային մասում (Բշերիկ, Սիլվան, Լըջե, Դիարբեքիր, Բալու, Մադեն, Ջերմուկ) ապրում էր 105 հազար հայ (բնակչության ամենաստվար էթնիկական խումբը, 35,4 %)։ Հարավում հայերը բնակվում էին Սևերեկ, Դերիկ գավառակներում (մեծ մասամբ` քաղաքներում)։
[[1914]] թ.-ին բնակչության թիվը կազմում էր 296 000, որից 105 000-ը [[հայեր]] էին։<ref name=texanunneri_bararan/>
[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի նախօրեին Դիարբեքիրի նահանգի ավելի քան 130 հազար հայերն զբաղվում էին երկրագործությամբ, արհեստներով` մանածագործություն, գորգագործություն, ասեղնագործություն, պղնձագործություն, զինագործություն, դարբնություն, ոսկերչություն, կոշկակարություն և այլն, առևտրով, մասամբ` անասնապահությամբ։ Դիարբեքիրի նահանգի [[հայ]] և [[ասորի]] բնակիչները բնաջնջվել են [[1915]] թ. [[Մեծ եղեռն]]ի ժամանակ։ Փրկվածներն գաղթել են տարբեր երկրներում։▼
▲[[Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ի նախօրեին Դիարբեքիրի նահանգի ավելի քան 130 հազար հայերն զբաղվում էին երկրագործությամբ, արհեստներով` մանածագործություն, գորգագործություն, ասեղնագործություն, պղնձագործություն, զինագործություն, դարբնություն, ոսկերչություն, կոշկակարություն և այլն, առևտրով, մասամբ` անասնապահությամբ։ Դիարբեքիրի նահանգի [[հայ]] և [[ասորի]] բնակիչները բնաջնջվել են [[1915]] թ. [[Մեծ եղեռն]]ի ժամանակ։ Դիարբեքիրի վիլայեթում եղեռնին զոհ գնացած հայերի թիվը հասնում էր 100 000-ի։<ref name=texanunneri_bararan>«Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 2, էջ 99</ref> Փրկվածներն գաղթել են տարբեր երկրներում։
[[1975]] թ.-ի դրությամբ [[Դիարբեքիրի նահանգ]]ում ապրում էր մոտ 4000 թրքախոս [[հայեր]]։<ref name=texanunneri_bararan/>
== Վարչական բաժանում ==
Դիարբեքիրի վիլայեթը բաժանված էր երեք գավառների.
* Դիարբեքիրի գավառ
* Արղանա-Մադենի գավառ
* Մարդինի գավառ
=== Դիարբեքիրի գավառ ===
Դիարբեքիրի գավառի կազմում մտնում էին հետևյալ գավառակները.
* Դիրաբեքիրի գավառակ
* Սևերեկի գավառակ
* Դերիկի գավառակ
* Բշերիկի գավառակ
* Սիլվանի գավառակ
** Հազրոյի գյուղախումբ
* Լըջեի գավառակ
** Հայնի գյուղախում
=== Արղանա-Մադենի գավառ ===
Արղանա-Մադեն կամ Արղն գավառի կազմում մտնում էին հետևյալ գավառակները.
* Մադենի գավառակ
** Էգիլ գյուղախումբ
* Ջերմուկի գավառակ
* Բալուի գավառակ
=== Մարդինի գավառ ===
Մարդինի գավառի կազմում մտնում էին հետևյալ գավառակները.
* Մարդինի գավառակ
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Արևմտյան Հայաստանի վիլայեթներ}}
| |||