«Ձայնարկություն (խոսքի մաս)»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Ձայնարկություն''', [[խոսքի մասեր]]ից մեկը, որը ցույց է տալիս խոսողի զգայական, ոչ դատողական վերաբերմունքը:վերաբերմունքը։

Ձայնարկությունները կազմված են մեկ կամ մի քանի հնչյուններից`հնչյուններից՝ մեկ ձայնավորից, մեկ ձայնավորից և մեկ կամ երկու բաղաձայնից, ինչպես և երկու ձայնավորից ու մեկ բաղաձայնից:բաղաձայնից։ Որպես ձայնարկություններ՝ կարող են ձևավորվել հայերենի բոլոր ձայնավորները:ձայնավորները։

* 2 հնչյունից`հնչյունից՝ ''այ, էյ, տո, ծո, ֆի, ուֆ, ուխ'':։

* 3 հնչյունից`հնչյունից՝ ''վայ, վույ, հեյ, ջան, թուհ'':։

* 4 հնչյունից`հնչյունից՝ ''ուխայ'':։

* 5 հնչյունից`հնչյունից՝ ''հարայ'':։

Սակավահնչյունությունը ձայնարկությունների ձևային հատկանիշներից մեկն է:է։

Ձայնարկությունները սովորաբար չեն բաղադրվում ձևույթներից, նրանց հատուկ չէ բառերի կազմության մեջ մտնելը:մտնելը։ Ձայնարկությունները անիսկական բարդությունների կազմության բաղադրիչ կարող լինել (''ախ'' քաշել, ''վայ'' տալ, ''ախ ու վախ'' անել, ''ջան'' ասել), սակայն սրանք փոխանունության յուրահատուկ դրսևորումներ են, բացառություն, և օրինաչափության արժեք չունեն:չունեն։

Ձայնարկություններն ունեն նաև իմաստ`իմաստ՝ ավարտված, վերջավորված իմաստ, այսինքն`այսինքն՝ ''վա՜յ, ջա՜ն'' ձևերն անիմաստ կապակցություններ չեն:չեն։ Սակայն ձայնարկությունների իմաստը նյութական կամ քերականական չէ:չէ։ Դրանք արտահայտում են խոսողի զգայական, ոչ դատողական վերաբերմունքը:վերաբերմունքը։ Զգայական վերաբերմունքից բացի ձայնարկությունները արտահայտում են նաև կամային վերաբերմունք. դրանով խոսողը դիմում է մեկին`մեկին՝ դեպի գործողության կատարում մղելու կամ այլ նպատակով:նպատակով։

Ձայնարկություններին են հարում նմանաձայնությամբ կազմված որոշ բառեր, որոնք նույնպես անվանումներ չեն հանդիսանում:հանդիսանում։ Այդպիսիք են կենդանիների արտաբերած ձայնի ու առարկաների տարբեր տեսակի շարժումներից առաջացած ձայների մոտավոր հնչյունական վերարտադրությունները:վերարտադրությունները։ Այս բառերը ձայնարկությունների նման են նախ և առաջ իրենց ձայնային հատկանիշով`հատկանիշով՝ այդ թվում հնչյունային և առոգանական, իսկ իմաստային տեսակետից ձայնարկություններին հարում են դատողական, մտածված հատկանիշի պակասով:պակասով։ Այս կարգի բառերի մի զգալի մասը արտահայտվում է կրկնությամբ:կրկնությամբ։ Օրինակ`Օրինակ՝ ''տըզզ, վըզզ, հաֆ, իաֆ, թըռռ, ո՜ւ, չրախկ'' և այլն:այլն։

Ձայնարկությունների ձևավորման համար բացառիկ նշանակություն ունի [[առոգանություն]]ը:ը։

Ըստ իրենց իմաստային բնույթի`բնույթի՝ ձայնարկությունները բաժանվում են 2 խմբի`խմբի՝

# կամային վերաբերմունք արտահայտող:արտահայտող։

Արտահայտում են`են՝

* ուրախություն, հաճելիություն`հաճելիություն՝ ''օխայ, ուխայ, վայ, ախ, օ՜, ույ, ջան'',

* զարմանք`զարմանք՝ ''օհո՜, օ՜, օհ, բա, ա՜, պահ, պա, հո, վա, վայ'' և այլն,

* ցավ, վիշտ, վախ`վախ՝ ''վայ, վույ, վի՜, ը՜, ամա՜ն'' և այլն,

* զզվանք, տհաճություն`տհաճություն՝ ''փահ, փու, ախ, օ, թյու, թուհ, թու, ուհ'' և այլն

* դժգոհություն`դժգոհություն՝ ''օ, օհ, էհ, օֆ, ախ, հը'',

* հանդիմանություն, կշտամբանք`կշտամբանք՝ ''վույ-վույ, ախ, ահ, ուհ, էխ, օֆ'',

* զղջում, ափսոսանք`ափսոսանք՝ ''ավաղ, օհ, վայ, վախ, էխ'',

* անտարբերություն, համակերպում`համակերպում՝ ''է, էհ, ահ, ըհ'' (Է՜, թող աքսորվեմ),

Ձայնարկությունների ըստ իմաստի խմբավորելը կապված է դժվարությունների հետ, քանի որ հաճախ միևնույն ձայնարկությունները տարբեր նախադասություններում արտահայտում են տարբեր իմաստներ: Օրինակ` ''Վայ''-ը կարող է արտահայտել և՛ վախ, և՛ ուրախություն, և՛ զզվանք, և՛ զարմանք, և՛ այլ զգացումներ:զգացումներ։

Արտահայտում են խոսողի կամքը`կամքը՝ ուղղված խոսակցին:խոսակցին։ Այդպիսի ձայնարկությունները ուշադրություն գրավելու միջոց են`են՝ խոսակցին որևէ միտք հայտնելու, նրան որևէ գործողության մղելու նպատակով:նպատակով։

Կամային ձայնարկություններն են`են՝ ''ա, այ, հեյ, էյ, էհեյ, հույ, հարայ, տո, ծո, հե, օհ'' և այլն:այլն։ Կամային ձայնարկությունների շարքն են դասվում կենդանիներին կանչելու, քշելու, որևէ գործողության մղելու նպատակով նրանց կիրառությունները`կիրառությունները՝ ''քշու, քըս'':։