«Սեխ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
clean up oգտվելով ԱՎԲ
չ BekoBot (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել Narek75 մասնակցի վերջին տարբերակին։
Տող 1.
{{Տաքսոտուփ
{{Տաքսոտուփ| name = Սեխ| image file =Melon2.jpg| image title = Սեխ| image descr = Սովորական սեխ| regnum = Բույսեր| ref = | comment = n| rang = n| latin = '''''Cucumis melo'''''| author = n| syn = n| typus =n| range map =| range map caption = | range map width =| range legend = | wikispecies = Cucumis melo| commons = Category:Melons| itis = | ncbi = | eol = | grin = | ipni = }}'''Սեխ''' (''Cucumis melo''), դդմազգիների ընտանիքի (''cucurbitaceae'') Cucumis ցեղին պատկանող բոստանային մշակաբույս։ Աչքի է ընկնում յուրահատուկ բուրումնավետությամբ և համով։ Մեծ տեղ է գրավում Ժողովրդական սննդում։Հիմնականում օգտագործվում է թարմ վիճակում, որպես քաղցր, բուրավետ և հյութալի սննդատեսակ։ [[Շաքար]]ի քանակը սեխում կախված է ենթատեսակից և կարող է հասնել 3,6-ից մինչև 14 %-ի Բացի թարմ գործածությունից, սեխը մեծապես օգտագործվում է նաև մուրաբաների, ցուկատների, կոմպոտների, չրերի և թանձրուկի ([[մեղր]]) արտադրության մեջ, իսկ սերմերը ծեծած վիճակում նույնիսկ օգտագործում են որոշ կերակուրների մեջ։<ref name="Բանջարաբուծություն">Անդրեաս Մելիքյան, ''«Բանջարաբուծություն»'' Երևան, 2005, էջ 247-250</ref>Սեխերն հարուստ են [[կալիում]]ով, ինչպես նաև [[Վիտամին A|A]] և [[Վիտամին C|C վիտամիններով]]։<ref name="cantaloupeND">[http://nutritiondata.self.com/facts/fruits-and-fruit-juices/1954/2 «Սեխերի սննդարարության մասին փաստեր»]</ref>[[Ճապոնիա|Ճապոնական]] «միդորի» կոչվող լիկյորում օգտագործվում է սեխի համային հավելում։<ref>[http://www.midori-world.com/ «Միդորի» պաշտոնական կայք]</ref>== Ծագումը ==Սեխի ծագման հնագույն օջախներն են համարվում [[Փոքր Ասիա]]ն, [[Իրան]]ը, [[Աֆղանստան]]ը և [[Միջին Ասիա]]յի երկրները։ Հենց այդ երկրներում են ներկայումս կենտրոնացված սեխի հիմնական ենթատեսակները, ինչպես նաև դաշտամոլախոտային կիսամշակովի տեսակները։ Ասիական երկրներից սեխը տարածվել է [[Եվրոպա]]յում և [[Ամերիկա]]յում։<ref name="Բանջարաբուծություն" />== Բուսաբանական նկարագրությունը ==Սեխն ունի խոտանման, մագլցող ցողուն։ Միամյա բույս է. ցողունն հնգակյունանի է, սնամեջ, կոպիտ թավոտությամբ, 1-3 [[մետր]] երկարությամբ և առաջ ճյուղավորվող։ Հիմնական ճյուղավորությունները միջինում 3-ից 6-ն են և ավելի։ Երկարացողուն տեսակների ցողունը լինում է 1,5 մետր և ավելի։ Արմատային համակարգը բավականին հզոր, խորը գնացող և առատ ճյուղավորված։ Տերևները հերթադիր են՝ երկար տերևակաոթերով, տերևաթիթեղը կլորավուն է, երիկամաձև, սրտաձև կամ հնգանկյուն՝ հինգ խոշոր ջղերով և կոպիտ թավով։<ref name="Բանջարաբուծություն" />== Ծանոթագրություններ =={{ծանցանկ}}== Գրականություն ==* Անդրեաս Մելիքյան, ''«Բանջարաբուծություն»'' Երևան, 2005 - ISBN 99941-47-04-8== Արտաքին հղումներ ==* [http://aggie-horticulture.tamu.edu/archives/parsons/publications/vegetabletravelers/muskmelon.html Հոդված Տեխասի A&M համալսարանի կայքում]{{en icon}}[[Կատեգորիա:Դդմազգիներ]]
| name = Սեխ
| image file =Melon2.jpg
| image title = Սեխ
| image descr = Սովորական սեխ
| regnum = Բույսեր
| ref =
| comment = n
| rang = n
| latin = '''''Cucumis melo'''''
| author = n
| syn = n
| typus =n
| range map =
| range map caption =
| range map width =
| range legend =
| wikispecies = Cucumis melo
| commons = Category:Melons
| itis =
| ncbi =
| eol =
| grin =
| ipni =
}}
 
'''Սեխ''' (''Cucumis melo''), դդմազգիների ընտանիքի (''cucurbitaceae'') Cucumis ցեղին պատկանող բոստանային մշակաբույս։ Աչքի է ընկնում յուրահատուկ բուրումնավետությամբ և համով։ Մեծ տեղ է գրավում Ժողովրդական սննդում։
 
Հիմնականում օգտագործվում է թարմ վիճակում, որպես քաղցր, բուրավետ և հյութալի սննդատեսակ։ [[Շաքար]]ի քանակը սեխում կախված է ենթատեսակից և կարող է հասնել 3,6-ից մինչև 14 %-ի Բացի թարմ գործածությունից, սեխը մեծապես օգտագործվում է նաև մուրաբաների, ցուկատների, կոմպոտների, չրերի և թանձրուկի ([[մեղր]]) արտադրության մեջ, իսկ սերմերը ծեծած վիճակում նույնիսկ օգտագործում են որոշ կերակուրների մեջ։<ref name="Բանջարաբուծություն">Անդրեաս Մելիքյան, ''«Բանջարաբուծություն»'' Երևան, 2005, էջ 247-250</ref>
 
Սեխերն հարուստ են [[կալիում]]ով, ինչպես նաև [[Վիտամին A|A]] և [[Վիտամին C|C վիտամիններով]]։<ref name="cantaloupeND">[http://nutritiondata.self.com/facts/fruits-and-fruit-juices/1954/2 «Սեխերի սննդարարության մասին փաստեր»]</ref>
 
[[Ճապոնիա|Ճապոնական]] «միդորի» կոչվող լիկյորում օգտագործվում է սեխի համային հավելում։<ref>[http://www.midori-world.com/ «Միդորի» պաշտոնական կայք]</ref>
 
== Ծագումը ==
 
Սեխի ծագման հնագույն օջախներն են համարվում [[Փոքր Ասիա]]ն, [[Իրան]]ը, [[Աֆղանստան]]ը և [[Միջին Ասիա]]յի երկրները։ Հենց այդ երկրներում են ներկայումս կենտրոնացված սեխի հիմնական ենթատեսակները, ինչպես նաև դաշտամոլախոտային կիսամշակովի տեսակները։ Ասիական երկրներից սեխը տարածվել է [[Եվրոպա]]յում և [[Ամերիկա]]յում։<ref name="Բանջարաբուծություն" />
 
== Բուսաբանական նկարագրությունը ==
 
Սեխն ունի խոտանման, մագլցող ցողուն։ Միամյա բույս է. ցողունն հնգակյունանի է, սնամեջ, կոպիտ թավոտությամբ, 1-3 [[մետր]] երկարությամբ և առաջ ճյուղավորվող։ Հիմնական ճյուղավորությունները միջինում 3-ից 6-ն են և ավելի։ Երկարացողուն տեսակների ցողունը լինում է 1,5 մետր և ավելի։ Արմատային համակարգը բավականին հզոր, խորը գնացող և առատ ճյուղավորված։ Տերևները հերթադիր են՝ երկար տերևակաոթերով, տերևաթիթեղը կլորավուն է, երիկամաձև, սրտաձև կամ հնգանկյուն՝ հինգ խոշոր ջղերով և կոպիտ թավով։<ref name="Բանջարաբուծություն" />
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
 
== Գրականություն ==
* Անդրեաս Մելիքյան, ''«Բանջարաբուծություն»'' Երևան, 2005 - ISBN 99941-47-04-8
 
== Արտաքին հղումներ ==
* [http://aggie-horticulture.tamu.edu/archives/parsons/publications/vegetabletravelers/muskmelon.html Հոդված Տեխասի A&M համալսարանի կայքում]{{en icon}}
 
[[Կատեգորիա:Դդմազգիներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սեխ» էջից