«Միջազգային ջերմամիջուկային փորձնական ռեակտոր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
չNo edit summary
Տող 5.
[[2006]] թվականի [[Նոյեմբերի 21]]ին նրա եոթը մասնակցող երկնրները պաշտոնապես համաձայնվեցին դրամ ներդնել այս ծրագրի մեջ: <ref>{{cite web|url=http://www.newscientist.com/article/dn10633-green-light-for-nuclear-fusion-project.htm|title=Կանաչ լույս միջուկային ֆուզիոնի ծրագրի համար|accessed=28-12-26}}</ref> Ծրագիրը նախատեսված է, որ կտևի 30 տարի՝ 10-ը կառուցման, և 20-ը հետազոտման ընթացքի համար -- նաև նա կարժի մոտավորապես 9.3 [[բիլլիոն]] [[դոլլար]]<ref>{{cite web|url=http://www.iter.org/cost.htm|title=ՄՋՓՌ-ի միջոցների պահանջներ|accessed=28-12-26}}</ref>, որը նրան դարցնում է ժամանակի ամենամեծ տեխնոգիտնական ծրագիրը: Տարածքի պարտաստությունները արդեն սկսել են [[Քադարաշ]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիաում]], ինչպես նաև մեծ բաղադրիչների ձեռք բերումը: Առաջին [[պլազմա|պլազմայի]] գործածումը սպասվում է 2018-ին:
 
ՄՋՓՌ-կառուցվում է մոտավորապես 500 [[Մեգավատ|ՄՎ]] (500,000,000 [[Վատ]]) ֆուզիոնի ուժ արտադրելու և նրան 1000 վայրկյան պահպաներլու<ref>{{cite web|url=http://www.iter.org/a/index_nav_4.htm|title=ՄՋՓՌ-ի սարքը|accessed=28-12-26}}</ref>, որը կլինի համեմատել [[Joint European Torus|JETի]] 16 [[Մեգավատ|ՄՎ]] գագաթը, 0.5 գր [[դուտերիումդեյտերիում]]/[[տրիտիում]] խառնուրդի ֆուզիոնից իր մոտավորապես 840 մտ<sup>3</sup> ռեակտորի սենյակում: Թեև ՄՋՓՌ-ից սպասվում է, որ արտադրի 5-10 անգամ ավելի էներգիա՝ ջերմության ձևով, քան պլազմային ջերմացնելու համար օգտագործված էներգիայից, առաջացած ջերմությունը էլեկտրականության չի վերածվելու:
 
ՄՋՓՌ-ի ուղեկիցներին համաձայն, Ֆուզիոնի ուժը ներկայացնում է՝ «միջավայրապես բարորակ, տարածվածորեն կիրառվող և բնությամբ չվերջացող» էլեկտրականության պոտենցիալ<ref>{{cite web |url=http://www.iter.org/Benefits.htm |title=Ֆուզիոնի էներգիայի առավելություններ |accessed=28-12-26}}</ref>, հատկանիշներ որոնք նրանց կարծիքով կարիք են քանի որ աշխարհի էներգետիկական պահանջը ավելանում է, ինչպես նաև ջերմոցային գազերի արձակման պակսացնելու կարիքը<ref>{{cite web |url=http://www.iter.org/fr3.htm |title=Էլեկտրիկական պահանջ |accessed=28-12-26}}</ref>՝ արդարացնելով թանկ հետազոտային ծրագիրը:
Տող 24.
==Ռեակտորի Նկարագրում==
:''Տես նաև՝ [[Ֆուզիոն]]''
Երբ [[դուտերիումդեյտերիում]] և [[տրիտիում]]ը միաձուլվում են, երկու ատոմական [[միջուկ|միջուկներ]] միասնականվում են՝ մի [[հելիում]]ի [[միջուկ]] (մի [[ալֆա մասնիկ]]) և մի բարձր-էներգիայով նոտրոն կառուցելով, սույն ռեակցիաով՝
 
:<math>{}^{2}_{1}\mbox{H} + {}^{3}_{1}\mbox{H} \rightarrow {}^{4}_{2}\mbox{He} + {}^{1}_{0}\mbox{n} + 17.6 \mbox{ MeV} </math>
 
Թեպետ [[Պարբերական աղյուսակ]]ի բոլոր կայուն և [[երկաթ]]ից թեթև [[իզոտոպ]]ները կարող են մի ուրիշ իզոտոպի հետ միաձուլվել և էներգիա արձակել, [[դուտերիումդեյտերիում]] և [[տրիտիում]]ը ամենագրավիչն են էներգիա արտադրելու համար, քանի որ ամենաքիչ [[ակտիվացիայի էներգիա]]ն (և ուրեմն ամենացածր ջերմությունը) կարիք ունեն:
 
Բոլոր պրոտո- և միջնակյանք աստղերը ճառագայթում են հսկայական էներգիա՝ ֆուզիոնի միջոցով արտադրված: Ծանրությունը համեմատելով՝ [[դուտերիումդեյտերիում]]/[[տրիտիում]] ֆուզիոնի պրոցեսը արձակում է մոտավորապես երեք անգամ ավելի էներգիա քան [[ուրան]]-235ի [[ֆիսիոն]]ը, և միլլիոն անգամներ ավելի էներգիա քան մի քիմիական ռեակցիա, ինչպես [[ածուխ]]ի վառելը: Ֆուզիոնի ատոմակայանի նպատակն է այն էներգիան լծել՝ էներգիայի արտադրման համար:
 
Ֆուզիոնի ակտիվացման էներգիան ահագին բարձր է, որովհետև ամեն միջուկի մեջի պրոտոնները իրար ուժգնորեն քշում են, քանի որ երկուսն էլ դրական [[լիցք]] ունեն: