«Սեպագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Հետ է շրջվում 1477465 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ Voskanyan (քննարկում) մասնակցուհին
Տող 5.
 
== Պատմություն ==
Գոյություն ունեն 3 տեսակի սեպագրեր`''վանկագրեր, գաղափարներ և որոշիչներ'', որոնք ցույց են տալիս այդ սեպագրի իմաստը : Սեպագրերը կարդալով հնարավոր է սովորել, թե դրանք ինչպես են արտասանվել այն լեզվով, որով գրված են :
Սեպագիրն ստեղծվել է շումերների կողմից 5000 տարի առաջ:[[Շումեր]] ազգը, որ այժմ վերացել է, ապրում էր [[Եփրատ]] և [[Տիգրիս]] գետերի միջև ընկած տարածքում, որն ընդունված է անվանել [[Միջագետք]]:Նրանք փայտե ձողիկների ծայրերին փորագրում էին սեպաձև նշաններ, ապա հում կավի վրա դաջում էին տարբեր պիտի տեքստեր:Տեքստի բնույթը կարող էր բազմազան լինել, հեքիաթներ, առասպելներ և այլն:Նման հիշատակությունները կոչվում են սեպագիր արձանագրություններ:
Հետագայում սեպագիրը տարածվել է այլ երկրներում:Սեպագիր արձանագրություննեը լինում են տարբեր լեզուներով` [[աքքադերեն]], [[խեթերեն]] և այլն:Մ.թ.ա.4200 տարի առաջ Էբլա կոչվող երկրում, որը ներկայիս [[Սիրիա]]յի տարածքում է, գրվել են արձանագրություններ, որոնցում հիշատակված է եղել հայ ժողովուրդը` ''հայա'' անունով:
Մ.թ.ա.2800 թ.-ից սեպագիրն սկսել է օգտագործվել [[Հայաստան]]ում`[[Արարատյան թագավորություն]]ում կամ [[Ուրարտու]]ում <ref>[http://annals.xlegio.ru/urartu/ukn/index.htm Ուրարտական սեպագրեր]</ref>:Դրանք հայ թագավորները գրել են տվել դաշնակից խուռիների լեզվով, թեման շինարարական աշխատանքներն էին կամ նրանց տարած հաղթանակները:Հայաստանում փորագրման համար օգտագործվել են հղկված քառանկյուն քարեր:Արձանագրությունների մեջ անցել են հայերեն բառեր, ինչպես օրինակ ''ուղի, այր, բան, ուտել, ծառ, ավելի'' և այլն:Ուրարտուի թագավորների արձանագրություններ կան ՀՀ-ի շատ կետերում.[[Էրեբունի]] բերդաքաղաքում [[Արգիշտի 1-ին]]ի թողած վկայագիրը, [[Արմավիր]]ի, [[Սիսիան]]ի մոտակայքում և այլուր:
 
Սեպագիր արձանագրություններ կան նաև Պարսկաստանում:Հայ ժողովրդի պատմության համար կարևոր է [[Իրան]]ի [[Բեհեստուն]] գյուղի մոտ հայտնաբերված, սպիտակ մարմարե հսկա ժայռի հարթեցված մակերևույթին փորագրված եռալեզու արձանագրությունները:''Լեզուներն են հին [[պարսկերեն]], էլամերեն, աքքադերեն'':Դա պարսից արքա Դարեհ 1-ինի արձանագրությունն է , որը 2500 տարվա պատմություն ունի:Արձանագրությունում հիշատակվում են հայերը և Հայաստանը հին պարսկերեն մասում Հայաստանը կոչվում է Արմենիա, հայերն`արմինիյա, էլամերեն ամսում` Հարմինա, աքքադերեն մասում `Ուրաշտու, հայերին `ուրուշտայա:Գրվածքում հայերը համարվում են Խալդի կամ Հալդի աստծո որդիներ, որը հայկական դիցաբանությունում նույնացվում է [[Հայկ Նահապետ]]ի հետ, ում ժողովուրդն աստվածացրել է:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սեպագիր» էջից