«Տիբեթյան լեռնաշխարհ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: է: → է։ (2), բ: → բ։, ը: → ը։ (5), ի: → ի։ (2), մ: → մ։ (2), վ: → վ։, ր: → ր։ (5), ց: → ց։ oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի (2), |right → |աջից, |left → |ձախից oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
{{անաղբյուր}}
[[Պատկեր:Himalaya composite.jpg|thumbմինի|rightաջից|350px|Տիբեթյան լեռնաշխարհը տիեզերքից]]
'''Տիբեթյան (Տիբեթի) լեռնաշխարհ''' կամ '''Տիբեթյան բարձրավանդակ''' ({{Չինարեն||青藏高原| Qīngzàng Gāoyuán}}), աշխարհում ամենաբարձրն ու ամենամեծն է։ Գտնվում է [[Կենտրոնական Ասիա]]յի հարավում, գրեթե ամբողջությամբ տարածվում է [[Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն|Չինաստանում]]: Լեռնաշխարհի մակերեսը շուրջ 2 մլն կմ² է։
 
Տող 6.
 
Ծովի մակերևույթից Տիբեթի լեռնաշխարհի միջին բարձրությունը 4,5 կմ է, առանձին լեռնաշղթաների բարձրությունը հասնում է 6 - 7 կմ-ի։ Լեռնաշխարհի արևմտյան մասը, որն ավելի բարձր է և անապատային, տարբերվում է մակերևույթի հարթ գծագրությամբ։ Լեռնաշղթաները որոշ չափով բարձր են շրջապատի տեղանքից։ Կլիման այստեղ չորային է ու ցուրտ, ձմռանը սառնամանիքները երբեմն հասնում են -30 -35°C-ի։ Ամռանը հաճախ լինում են ուժեղ մրրիկներ, որոնք օդը լցնում են փոշու և ավազի ամպերով։ Այստեղ կան ոչ մեծ անհոսք աղի լճեր։ Ծառեր չկան, աճում են կոշտ խոտերի ցածր թփեր։ Գրեթե անմարդաբնակ այս վայրերում կարելի է տեսնել վայրի յակերի մեծ նախիրներ, ինչպոս նաև [[այծքաղներ]], կուլաններ, լեռնային ոչխարներ։ Խոր բներում ապրում են [[Արջամուկ|արջամկներ]], ծվծվաններ, որոնցով սնվում է ծվծվակեր արջը։
[[Պատկեր:Himalayas-Lhasa15.JPG|thumbմինի|leftձախից|Տիբեթյան լեռնաշխարհը]]
Լեռնաշխարհի հարավային մասում տարածվում են [[Ինդոս]] և [[Բրահմապուտրա]] գետերի վերին հոսանքների հովիտները։ Այդ շրջաններում ձմեռն անհամեմատ ավելի տաք է (մետավորապես 0°C), շատ ուժեղ սառնամանիքներ չեն լինում։ Ամռան միջին ջերմաստիճանը բարձր է +15°C-ից, տեղումներ ավելի շատ են լինում։ Գետերի երկարությամբ երևում են ծառեր։ Այս վայրերում պատահում են [[ընձառյուծ]]ներ, հիմալայան սև արջեր։ Հովիտների որոշ մասերում ցանում են [[գարի]], [[ցորեն]], [[սիսեռ]]: Այստեղ է գտնվում Տիբեթի գլխավոր քաղաք [[Լհասա]]ն` բուդդայական վանականների կրոնական կենտրոնը: