«Կարպատներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: → , ը: → ը։ (3), ի: → ի։, ծ: → ծ։, մ: → մ։ (2), ն: → ն։ (2), վ: → վ։, ր: → ր։ (3), ): → )։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
չ clean up, replaced: |thumb → |մինի (3) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Carpathians-satellite.jpg|thumbմինի|Կարպատները տիեզերքից]]
'''Կարպատներ''' ({{lang-uk|Карпати}}, {{lang-de|Karpaten}}, {{lang-hu|Kárpátok}}, {{lang-ro|Carpaţi}}, {{lang-sr|Карпати}}), լեռնային համակարգ է [[Կենտրոնական Եվրոպա]]յում։ Կարպատյան լեռները հանդիսանում են [[Ալպեր]]ի արևելյան կառուցվածքային շարունակությունը։
 
Կարպատները տարածվում են [[Չեխիա]]յում, [[Սլովակիա]]յում, [[Հունգարիա]]յում, [[Լեհաստան]]ում, [[Ուկրաինա]]յում, [[Ռումինիա]]յում, [[Սերբիա]]յում և մասամբ [[Ավստրիա]]յում:
[[Պատկեր:Zdiar1.jpg|thumbմինի|Կարպատները [[Սլովակիա]]յում]]
Կարպատները հյուսիս-արևելքում կազմում են աղեղ (մոտավորապես 1500 կմ. երկարությամբ)։ Լեռներն ամենամեծ բարձրությանն են հասնում հյուսիս-արևմուտքում (2655 մ.)։ Կարպատներում մշտնջենական ձյուն և սառցադաշտեր չկան։
 
Կարպատներում կան բավական շատ օգտակար հանածոներ։ Նախալեռնային եզրային կոտրվածքը, որ Կարպատները շրջափակում է արևելքից և հարավից, հարուստ է [[նավթ]]ով, [[բնական գազ]]ով, կերակրի և կալիումական աղերով։ Լեռներում կան [[երկաթ]]ի և [[գունավոր մետաղներ]]ի հանքեր։
[[Պատկեր:Tatry widok z Tarasowek.jpg|thumbմինի|Կարպատները [[Լեհաստան]]ում]]
Կարպատները Կենտրոնական Եվրոպայի ամենահարուստ անտառապատ շրջաններից մեկն են։ Խիտ անտառներով պատված են լեռների լանջերը։ Կաղնու-հաճարենու լայնատերև անտառները, բարձրությանը համեմատ, աստիճանաբար փոխվում են խառն անտառների, ապա եղևնու-եղևենու փշատերև անտառների։ Ավելի բարձր վայրերում տարածված են կոր բներով ծառերը, որոնք աստիճանաբար անհետանում են, սկսվում է մարգագետինների գոտին, այսպես կոչված, պոլոնինները։ Լեռների ամենաբարձր մասերում, ժայռերի ու քարքարոտ վայրերի միջև պատահում են ցածրահասակ, ալպյան բուսականություն ունեցող առանձին մասեր։