|
=== Կանոն 6. Հղեք, հղեք, հղեք ===
Ամենաբարձր չափանիշները պահպանելու համար Վիքիպեդիան ունի ներդրումների խիստ քաղաքականություն, որը պահանջում է ստուգելիություն (11)։ Վիքիպեդիայում ներդրված ամեն մի հայտարարություն պետք է հղում կատարի որևէ հավաստի հրատարակված աղբյուրի սակայն տես Կանոններ 7 և 8 ինքնամեջբերման մասին)։ Գիտնականներից շատերը ավելի նպաստավոր դիրքում են, քնի որ հնարավորություն ունեն օգտվել հսկայական գրականությունից և իրենց սեփական փորձից` կապված հղումների հետ: Քանի որ յուրաքանչյուր չստուգված պարունակությունը ամեն պահի կարող է ջնջվել Վիքիպեդիայից, ապահովեք հղումներ ամեն մի հայտարարության համար, որը կարող է երբևէ վիճարկվել այլ մասնակցի կողմից։ Երբ հնարավոր է, առավելությունը տվեք երկրորդական աղբյուրներին (այսպես՝ գրախոսություններ կամ գրքի գլուխներ), որոնք հիմնված են նաև առաջնային հետազոտության արդյունքների վրա։
Վիքիպեդիայի հասանելիությունը ամեն մի գիտական հոդվածի համար հիանալի սկզիզբ է` հետաքրքրված, մասնագիտական տեղեկություններ ստանալու ձգտում ունեցող մարդկանց համար։ Տեղադրելով ուղիղ հիպեր-հղումներ վստահելի, ազատ, առցանց հասանելի տեղեկություններին (օրինակ՝ կենսաբանական տվյալների շտեմարաններ կամ բաց հասանելի ամսագրեր)` Դուք թույլ կտաք այլ մասնակիցներին արագորեն ստուգել ձեր ստեղծած բովանդակությունը, իսկ ընթերցողների համար մատչելի կլինեն ավելի լայն տեղեկություններ այդ թեմայի մասին։
=== Կանոն 7. Խուսափեք անամոթ ինքնագովազդից ===
Շատ մարդիկ գայթակղվում են` Վիքիպեդիայում իրենց մասին հոդվածներ գրելու կամ խմբագրելու ։հնարավորությամբ։ Դիմակայեք այս ձգտմանը։ Եթե Ձեր անձը այնքան կարևոր է, որպիսիոր նրա մասին տեղեկությունները պետք է տեղ գտնեն հանրագիտարանում, թող մեկ այլ մարդ գրիանի Ձեր մասին։դա։ Հիշեք, որ ի տարբերություն այլ վեբ-էջերի, կենսագրությունը Վիքիպեդիայում Ձեր կենսագրությունը Ձեր հսկողության տակ չէ։ Սիրով ստեղծված կենսագրությունը, որը ներկայացնում է Ձեր բազմաթիվ արժանիքները, շատ շուտով կարող է պարունակել տեղեկություններ, որոնք Դուք այնքան էլ չէիք ուզենացանկանա հրապարակել։ ԵթեԻնչ Դուքանել, արդեներբ ունեքՁեր կենսագրություն գրվածարդեն Վիքիպեդիայում է, սակայն այն պարունակում է անճշտություններ և Դուք ցանկանում եք ուղղել դրանք։ Ինչպե՞ս Դուք կարող եք դաայդ անել,` առանց խախտելու կանոնները։ Վիքիպեդիայի կանոնները խրախուսում են ներկայացնել տեղեկություններ Ձեր մասին ներկայացնել կից քննարկման էջում,` թույլ տալով այլ խմբագիրներին ավելացնել այսայդ տեղեկությունները հոդվածի մեջ։
Լավ մտածեք նաև ,երբ գրումտեղեկություններ եք տեղեկություններգրում Ձեր ուսուցիչների, գործընկերների, մրցակիցների, գյուտերի կամ ծրագրերի մասին։ Դա անելովԱյդպիսով Դուք հայտնվում եք շահերի բախման մեջկիզակետում, որը հնարավոր է կբերիբերի չկանխամտածված կողմնակալության (12)։ Եթե Դուք ունեք անձնական կամ ֆինանսական հետաքրքրություն ցանկացած միորևէ հոդվածի հետ կապված, որը Դուք ցանկանում եք խմբագրել, հայտնեք այդ մասին կիցհայտնեք քննարկման կից էջում, և ուշադրություն դարձրեք այլ խմբագիրների խորհուրդներին, ովքեր կարող են ներկայացնել ավելի անաչառ տեսակետ։
=== Կանոն 8. Կիսեք Ձեր փորձը, մի վիճեք որպես հեղինակություն ===
Գրել ինչ-որ թեմայով, որում դուք ունեք ակադեմիական փորձ, շահերի բախում չէ (12), հակառակը, սա այն տեղն է, որտեղ Դուք կարող եք ամենաարդյունավետ ձևով ներդրում կատարել Վիքիպեդիայում ամենաարդյունավետ ձևով։Վիքիպեդիայում։ Վիքիպեդիայի համահիմնադիր, Ջիմմի Ուելսը Նեյչրի հետ զրույցում ասել է, որ փորձագետներըփորձագետներն ունենունակ ունակությունեն «գրելումանրամասն առանձնահատկություններիձևով մասինգրել մանրամասնառանձնահատկությունների ձևովմասին»,` այսպիսովայդպիսով զգալիորեն բարելավելով հոդվածի որակը (1)։ Եթե Դուք գրում եք Ձեր փորձագիտության բնագավառում, մեջբերելով նյութերընյութեր, որոնք Դուք տպագրել եք գրախոսվող ամսագրերում, ապա դա թույլատրվում է, իհարկե, եթե այսայդ տեղեկությունները կարևոր են: Սակայն, սակայն գրեք հասկանալի լեզվով (և ևս մի անգամ կարդացեք Կանոն 7-ը)։ Օրինակ, եթե Դուք հրապարակել եք անհասկանալի, երբևէ չմեջբերված հոդված Նոր Զելանդիական Կաթնամթերքի Հետազոտությունների ամսագրում կովի կաթում ՌՆԹ-ի պարունակության մասին կովի կաթում, ապա մեջբերել այն Վիքիպեդիայի «ՌՆԹ», «Կաթ», «Կով», և «Կաթնասունների էվոլյուցիան» հոդվածների նախաբաններում, բոլորովին լավ գաղափար չէ։
Երբեմն դուք կարող եք շփվել այլ խմբագրի հետ, ով ակնհայտորեն չի կիսում ձեր փորձագիտական կարծիքը հոդվածի թեմայով։ Սա կարող է հաճախ լինելբավական զայրացնող է շատ փորձագետների համար և ընկած է Վիքիպեդիայում տարվող բազմաթիվ ակադեմիական վեճերի հիմքում (1)։ Այսպիսի դեպքերում հիշեք, որ Ձեզ գնահատում են միայն Վիքիպեդիայում Ձեր ներդրումներով Վիքիպեդիայում,այլ ոչ նրա համար, թե ով եք Դուք, ոչինչպիսին են Ձեր կարողությունները, կամ թե ինչի եք հասել Դուք մասնագիտական կարիերայում։ Ձեր մասնագիտական գիտելիքները պետք է հնարավորություն տալտան Ձեզ գրել չեզոք ոճով և հաստատել ամեն մի գրածը սահմանումըպնդում վստահելի և անկախ աղբյուրներով։ Եթե Դուք չեք ներկայացնում ստուգման աղբյուրները, Ձեր պնդումները իրավացիորեն կարող են վիճարկվել, անկախ նրանից թե քանի կոչում Դուք ունեք։
=== Կանոն 9. Գրեք չեզոք և հավասարակշռված ===
Վիքիպեդիայի բոլոր հոդվածները պետք է լինեն չեզոք` ոճով և բովանդակությամբ (13)։ Գրելիս նշեք փաստեր, և այդ փաստերըորոնք պետք է լինեն հանրաճանաչ կարծիքներից, և մի առաջադրեք Ձեր կարծիքը որպես փաստ։ Վիքիպեդիայի շատ նորեկներ ձգտում են խմբագրել վիճահարույց հարցերին վերաբերվող հոդվածներըհոդվածներ, որոնց մասինվերաբերյալ մարդիկ ունեն ուժեղ ընդդիմադիր տեսակետներ։ Խուսափեք այսպիսի բաներից մինչև, որ կծանոթանաք Վիքիպեդիայի կանոնակարգերին (տես Կանոն 3), փոխարենը սևեռվեք այն հոդվածների վրա, որտեղ ավելի հեշտ կլինի մնալ անաչառ։
Շատ գիտնականներ, ովքեր ներդրումներ են կատարել Վիքիպեդիայում, չեն կարողացել համակերպվել այն մտքի հետ, որ չեզոք տեսակետը նույնը չէ, ինչնույն ընդունված գիտական տեսակետը։տեսակետը չէ։ Երբ գրում եք բարդ խնդիրների մասին, փորձեք ծածկել բոլոր նշանակալի տեսակետները և հավասարակշռեք դրանք, սակայն ոչ հավասար կշիռներով։ Օրինակ, գիտական անհամաձայնության մասին հոդվածը պետք է պարունակի ինչպես գիտական հանրության կողմից լայնորեն ընդունված տեսակետը, այնպես էլ այլ նշանակալի տեսությունները, բայց ոչ նույն խորությամբ կամ այնպես, որ հասկանալի լինի թե այս երկու տեսակետները հավասարազոր են։
=== Կանոն 10. ՕգնությունԴիմեք կանչեքՕգնության ===
Վիքիպեդիան կարող է լինել մոլորեցնոց վայր լինել անփորձ խմբագրի համար։ Սովորել Վիքի նշանադրումը, այն շարահյուսությունը, որը բացատրում է ծրագրին, թե ինչպիսի տեսք պիտի ունենա էջը, կարող է բարդ թվալ առաջին հայացքից բարդ թվալ, չնայած վերջերս ներդրված նոր խմբագրման գործիքները բավականին հեշտացրել են այս գործը։ Խաչվող կանոնակարգերը և ընթացակարգերը (ինչպես նաև` փորձառու խմբագիրների ձանձրալի միտումը` օգտագործելու հապավումների այբուբենային շիլան) նույնպես կարող են լինել դժվար հասկանալի։ Բարեբախտաբար, Վիքիպեդիայի համայնքը մեծ ուրախությամբ է ընդունում նոր խմբագիրներին։
Օգնությունը հասանելի է տարբեր ձևերով, ներառյալ օժանդակման ծառայությունը, առանձին IRC ալիք,ալիքը և մասնակիցների ներգրավման ուսուցողական ծրագիրը։ Ի վերջո, Դուք կարող եք ընդամենը օգտագործել «Օգնեք ինձ» (<nowiki>{{helpme}}</nowiki>) կաղապարը, և որևիցե մի պատրաստակամ Վիքիպեդիական կառաջարկի Ձեզ օգնություն։
=== Շնորհակալություններ ===
Մենք շնորհակալություն ենք հայտնում Ֆիլիպ Բուրնին խորաթափանց դիտողությունների համար և շնորհակալաբար ընդունում ենք բազմաթիվ Վիքիպեդիականների ներդրումը, ովքեր միահամուռ ուժերով ստեղծել են կանոննրեըկանոնները և ընթացակարգերը, որոնց հիման վրա էլ մենք ստեղծել ենք այս կանոնները։
=== Ծանոթագրություններ ===
|
