«Գ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: — → - (11) oգտվելով ԱՎԲ
չ re-categorisation per CFD, replaced: → (22) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 11.
 
Ունի [[աղյուսակ]] կամ [[գրչագիր]], [[գլխագիր]] կամ [[երկաթագիր]], [[բոլորգիր]] կամ բոլորակ գիր և շղագիր տառատեսակները։
*[[Աղյուսակ]] կամ [[գրչագիր]] Գ - գտնվում է երկու տողագծերի միջև։ Երկար ուղղաձիգին զուգահեռ կարճ և լայն տարրերը նրան են միանում ուղիղ նուրբերով։ Դյուրագիծ է, գրվում է տողին ուղղահայաց և դեպի աջ թեքված, խոշոր, միջին և մանր չափերով։ Օգտագործվել է մինչև XVIII դարը։ Հետագայում վերածվել է բոլորագիր գլխագրի և օգտագործվել երկաթագիր գլխագրի հետ միասին։ Գրչագիրը օգտագործվում է նաև այսօր՝ վերնագրերում։
*[[Գլխագիր]] կամ [[երկաթագիր]] Գ - ստեղծվել է գրչագրի հենքից։ Երկար և կարճ տարրերը իրար են միանում կոր նուրբերով։ Որպես գլխագիր գրվելիս հաճախ երկարը իջնում է տողագծից ներքև և ավարտվում սուր ծայրով։ Երբեմն լայնը հեռանում է երկարից ձգվող նուրբի ուղղությամբ։ Գործածվել է նաև որպես գրչության (V-VIII դարեր) և վիմագրության (V դարից մինչև այսօր) գիր։
*[[Բոլորգիր]] կամ [[բոլորակ գիր]] Գ - ստեղծվել է որպես առօրյա գրության գիր։ Կազմված է երեք հորիզոնական և երեք ուղղաձիգ նուրբերից։ Կարճը և երկարի վերին մասը կոր նուրբերով միանալիս կազմվում է բոլորակը, որը նստում է տողագծի վրա, իսկ երկարի մնացած մասը և լայնը իջնում են տողագծից ներքև։ Լայնը հետագայում չի գրվում արագագրության հետևանքով։ XIII դարից դարձել է գրության հիմնական գիր, իսկ XVI դարից տպագրության գիր։
*[[Շղագիր]] Գ - նույն բոլորգիրն է առանց հաստ ու բարակ գծերի։ Սկսել է գործածվել VII դարից, մասսայականացել՝ XVI դարից։ [[Շղագիր]] Գ-ից, արագագրության հետևանքով, առաջացել է նոտրգիր գ-ն, որը օգտագործվում է մինչև այսօր։
 
== Արտասանությունը ==
Տող 31.
== Գրականություն ==
 
*''Նոր բառգիրք Հայկազեան լեզուի'' - Վենետիկ 1836
*Ի. Հարությունյան, ''Հայոց գիրը'' - Թիֆլիս 1892
*Հ. Տաշյան, ''Ակնարկ մը հայ հնագրության վրա'' - Վենետիկ 1898
*Կ. Ղաքադարյան, ''Հայկական գրի սկզբնական տեսակները'' - Երևան 1939
*Ա. Աբրահամյան, ''Հայկական պալեոգրաֆիա'' Երևան - 1948
*Հ. Աճառյան ''Հայոց գրերը'' - Երևան 1968
*Գ. Ջահուկյան, ''Հայ բարբառագիտության ներածություն'' - Երևան 1972
 
== Արտաքին հղումներ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Գ» էջից