«Կղեմես Ալեքսանդրացի»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Կղեմես Ալեքսանդրացի''' ({{lang-el|Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς}}, {{lang-la|Clemens Alexandrinus, Titus Flavius Clemens (''Տիտոս Փլաբիոս Կղեմես'')}}, 150, [[Աթենք]] – 216, [[Կապադովկյան Կեսարիա]]), [[Աստվածաբանություն|աստվածաբան]], եկեղեցական մատենագիր, [[Ալեքսանդրիա]]յի պատրիարք:պատրիարք։ Ծնվել է բարեկեցիկ հեթանոս ընտանիքում, Աթենքում ստացել բարձր կրթություն:կրթություն։ Քրիստոնյա դառնալուց հետո ճանապարհորդել է [[Իտալիա]]յում, [[Ասորիք]]ում, [[Պաղեստին]]ում, [[Եգիպտոս]]ում և, ինչպես նշում է իր «Ստրոմատիս» երկում, աշակերտել ժամանակի նշանավոր [[Քրիստոնեություն|քրիստոնյա]] մտածողներին:մտածողներին։ Կղեմես Ալեքսանդրացու ուսումնառության կարևորագույն հանգրվանն է եղել Ալեքսանդրիան, որտեղ ուսանել է տեղի նշանավոր աստվածաբան. դպրոցում, աշակերտել դպրոցի առաջին ուսուցիչ, սիցիլիացի փիլիսոփա Պանտենոսին:Պանտենոսին։ Վերջինիս մահից (200) հետո ստանձնել է Ալեքսանդրիայի դպրոցի տեսչի պաշտոնը, դարձել Ալեքսանդրիայի պատրիարք ([[200]]–203):։ [[Սեպտիմիոս Սևերոս]] կայսրի (193–211) հալածանքների ժամանակ, [[203]]-ին ստիպված հեռացել է Ալեքսանդրիայից, տեղափոխվել նախ Կապադովկյան Կեսարիա և ապա՝ Երուսաղեմ, իր երբեմնի աշակերտ, Երուսաղեմի Ալեքսանդր եպիսկոպոսի մոտ:մոտ։ Կյանքի հետագա տարիների մասին գրեթե ոչինչ հայտնի չէ:չէ։ Ըստ [[Եվսեբիոս Կեսարացի|Եվսեբիոս Կեսարացու]]՝ Կղեմես Ալեքսանդրացին [[215]]/216-ին Անտիոք է տարել Ալեքսանդր Երուսաղեմացու մի նամակը: նամակը։

Կղեմես Ալեքսանդրացին [[Որոգինես]]ից հետո Ալեքսանդրիայի աստվածաբանական դպրոցի III դ. ամենանշանավոր ներկայացուցիչն է, առաջին քրիստոնյա գիտնականը, գիտական աստվածաբանության հիմնադիրը:հիմնադիրը։ Նա քրիստ. հավատին ու վարդապետությանը հաղորդել է աստվածաբանական բնույթ՝ գիտական հիմքով, [[Հելլենիզմ|հելլենիստական]] կրթությունը և [[փիլիսոփայություն]]ը ծառայեցրել քրիստոնեական հավատին:հավատին։ Ըստ նրա՝ փիլիսոփայությունն օժանդակ միջոց է հավատին հասնելու, նախապատրաստություն հավատացյալին՝ ճշմարտությունն ընդունելու և ի [[Քրիստոս]] առաջնորդելու համար:համար։ Հելլենիստական բարձր կրթություն ստացած Կղեմես Ալեքսանդրացին փիլիսոփայությունը համարել է «Աստծո գործ», աստվածային նվեր մարդուն և, հետևաբար, «բարի»:։ Այն տրվել է [[հույներ]]ին այնպես, ինչպես Օրենքը՝ հրեաներին, [[Ավետարան]]ը՝ ողջ աշխարհին:աշխարհին։ Ձգտելով հույներին (հեթանոսներին) դարձի բերել՝ Կղեմես Ալեքսանդրացին ոչ միայն ապացուցել է քրիստոնեության առավելությունը հեթանոսությունից, այլև, նրանց չվիրավորելու համար, դրական վերաբերմունք է ցույց տվել հունական փիլիսոփայության նկատմամբ, այն համարել օգտակար և ձգտել քրիստոնեությունը բարձրացնել կրթված հույներիմոտ հարգված փիլիսոփայության աստիճանի:աստիճանի։ Ալեքսանդրիայի զարգացած քաղաքակրթության համար եկեղեցու ավետարանական տիպարը համարվել է պարզամիտ և անբավարար:անբավարար։ Կղեմես Ալեքսանդրացին փորձել է ավետարանական կամ եկեղեցական քրիստոնյային բարձրացնել «գնոստիկ» (իմացական, գիտուն) քրիստոնյայի մակարդակին, որը կդիմագրավեր հունական փիլիսոփայության և գնոստիկականության քննադատություններին:քննադատություններին։ Ըստ նրա, հավատացյալների մի մասը, որոնք հասել են գիտությանը, կարող են լինել «գնոստիկներ»:։ «Գնոստիկ» քրիստոնյան Տիրոջ միակ ճշմարիտ աշակերտն է և Տիրոջ խորհուրդների ու վարդապետության միակ ճանաչողը, միակ բարեպաշտը, անմեղանչողը:անմեղանչողը։

Նա է կատարյալ քրիստոնյան, որ մահից հետո ուղղակիորեն գնում է երկնային արքայություն:արքայություն։ Կղեմես Ալեքսանդրացին իրեն անվանել է «գնոստիկ»:։ Նրա ուսմունքը թեև մեծ դեր է խաղացել հեթանոսության և հելլենիստ. մտածողության հանդեպ քրիստոնեության հաղթանակի գործում, սակայն նրա «գիտական քրիստոնեությունը» պարունակել է [[գնոստ]]իցիզմի տարրեր:տարրեր։ Վարդապետ. մի շարք հարցերում թույլ է տվել սխալներ (նյութի հավիտենականության, Որդու արարած լինելու, Լոգոսի երևութական մարմնացման, հոգեփոխության ևն), որոնք հետագայում քննադատել են եկեղեցու հայրերը:հայրերը։

Կղեմես Ալեքսանդրացու խորագիտակությունն անտիկ և քրիստոնեական գրականությանը, Աստվածաշնչին, ինչպես նաև գնոստիկյան և հերետիկոսական հեղինակների գործերին, մեծ հետք է թողել նրա մատենագիտ. վաստակի վրա:վրա։ Նրա երեք գլխ. աշխատությունները՝ «Բան յորդորական առ Հելլենս», «Դաստիարակ» և «Ստրոմատիս», կազմում են միասնական եռագրություն և ամփոփում հեղինակի աստվածաբանական հասկացություններն ու հայացքները:հայացքները։

Առաջին աշխատությունն ուղղված է հեթանոսների (հույների) դեմ, սակայն իրականում ջատագովական բնույթի ձեռնարկ է քրիստոնյաների համար, որպեսզի նրանք կարողանան պաշտպանվել հեթանոսների քննադատությունից և ամրապնդվեն իրենց հավատի մեջ:մեջ։ Հեղինակը ներկայացրել է հեթանոսական կրոններն ու խորհրդապաշտություններն իրենց անիմաստությամբ և անբարոյականությամբ:անբարոյականությամբ։ Միակ ու ճշմարիտ կրոնը քրիստոնեությունն է՝ հիմնված Բանի (Լոգոս) Մարդեղության և աստվածային բարձրագույն հայտնության վրա: վրա։

«Դաստիարակը» ևս եռագրություն է:է։ Հեղինակի նպատակն է եղել հեթանոսությունից քրիստոնյա դարձածներին դաստիարակել նոր կրոնի հավատով ու բարոյականությամբ:բարոյականությամբ։ Ճշմարիտ դաստիարակն աստվածային Բանն է (Լոգոսը), որը լուսավոր վարդապետությամբ և փրկագործ. կյանքով դաստիարակում է հավատացյալին և բարձրացնում բարոյապես:բարոյապես։ Հիմնական սկզբունքը, որով Լոգոսը դաստիարակում է իր որդիներին, գութն է և սերը և ոչ թե Հին կտակարանի երկյուղը:երկյուղը։ «Դաստիարակ» երկը նաև մեծարժեք աղբյուր է Ալեքսանդրիայի բնակչության այն ժամանակվա կենցաղի և բարքերի ուսումնասիրության համար:համար։ Աշխատությունն ավարտվում է Քրիստոսին ուղղված գովաբան.

Կ. Ա-ու եռագրության վերջին մասը՝ «Ստրոմատիս» (Ձեռնարկներ, Գործեր) աշխատությունը, բաղկացած է ութ մասից, որտեղ կրկնվում են բազմաթիվ թեմաներ նախորդ երկու երկերից:երկերից։ Արծարծվում են կատարյալ կյանքի, ամուսնության օրինականության, Աստծո մասին գիտելիքի, Բանի (Լոգոսի) վարդապետության, Ս. Գրքի մեկնաբանության և այլ հարցեր:հարցեր։ Երկի հիմն. նյութը քրիստոնեության և հուն. փիլիսոփայության փոխհարաբերությունն է:է։

Կ. Ա. գրել է նաև մեկնող., դավանաբան., քարոզխոս. աշխատություններ, նամակներ:նամակներ։ Պահպանվել են նաև տարբեր երկերից առանձին հատվածներ և ցայսօր կորած համարվող մի շարք գործերի վերնագրեր մատենագիրների մոտ:մոտ։

== Գրականություն ==

* Եվսեբիոս Կեսարացի, Պատմութիւն եկեղեցւոյ, Վնտ., 1877:1877։

* Տեր-Մինասյան Երևան, Ընդհանուր եկեղեցական պատմութիւն, Էջմիածին, 1908:1908։

* Հատիտյան Ա., Ալեքսանդրիայի եկեղեցու մեծ հայրապետները Բ–Ե դարերում, «Էջմիածին», 1981, դ 8:8։

* Պետրոսյան Երևան, Հայրաբանություն, մաս 1, Էջմիածին, 1996, էջ 116–130:116–130։