«Միջին ուղեղ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ Bot: Migrating 40 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q185080 (translate me) |
clean up, replaced: : → ։ (26) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Midbrain.gif|thumb|300 px|right| Միջին ուղեղ (անիմացիա)]]
'''Միջին ուղեղը''' ({{lang-la|mesencephalon}}) [[ֆիլոգենեզ]]ի ընթացքում զարգանում է հիմնականում [[տեսողական վերլուծիչ|տեսողական ռեցեպտորի]] ազդեցության տակ, ուստի նրա կարևոր մասերը կապ ունեն [[աչք]]ի նյարդավորման
==Միջին ուղեղի անատոմիա==
===Արտաքին կառուցվածք===
Բարձրակարգ կենդանիների և մարդու առաջային ուղեղի զարգացման պատճառով միջին ուղեղով սկսել են անցնել (ուղեղի կոթոններ) հաղորդչական ուղիներ, որոնք ծայրային ուղեղը կապում են [[ողնուղեղ]]ի հետ (ուղեղի կոթոններ)
Այսպիսով, մարդու միջին ուղեղում կան`
[[Պատկեր:Gray719.png|thumb|200px|Հետին և միջին ուղեղը]]
Տող 17.
#ենթակեղևային լսողական կենտրոններ,
#բոլոր այն վերել ու վայրէջ հաղորդչական ուղիները, որոնք գլխուղեղի կեղևը կապում են [[ողնուղեղ]]ի հետ և տարանցիկ (տրանզիտային) կերպով անցնում են միջին ուղեղով,
#[[սպիտակ նյութ]]ի խրձեր, որոնք միջին ուղեղը կապում են ուղեղի հարևան
Դրան համապատասխան միջին ուղեղը, որը մարդու ուղեղի ամենափոքր մասն է և ուղեղի մասերից ամենապարզ կառուցվածք ունեցողը, բաղկացած է երկու հիմնական մասերից` քառաբլուրներից և ուղեղի
*Մեջքային մաս, միջին ուղեղի ծածկը կամ քառաբլուրների թիթեղը (tectum mesencephali s. lamina quadrigemina (BNA))
Վերին երկու բլրիկները (colliculi superiores) տեսողության ենթակեղևային կենտրոններն են, իսկ երկու ստորինները (colliculi inferiores)` լսողության ենթակեղևային կենտրոնները: Նրանց արանքի ակոսում պառկած է [[էպիֆիզ]]ը կամ կոնաձև մարմինը (corpus piniale): Յուրաքանչյուր բլրիկ ունի իր, այսպես կոչված, քառաբլուրների բազուկը կամ ոտիկը(brachium (colliculi), որը, գնալով առաջ ու վեր, ուղղվում է դեպի [[միջանկյալ ուղեղ]]ը:<br />
*Փորային մաս, ուղեղի կոթոններ (pedunculi cerebri), պարունակում է [[առաջային ուղեղ]] գնացող բոլոր հաղորդչական ուղիները:
Ուղեղի կոթոնները երկու հաստ կիսագլանաձև սպիտակ փոկեր են, որոնց վրա պարզ երևում են երկայնաձիգ թելերը` թեթևակի պարուրաձև
*Միջին ուղեղի խոռոչը միջին ուղեղային բշտի նախնական խոռոչի մնացորդն է, որն ունի նեղ խողովակի տեսք և կոչվում է [[սիլվյան ջրածորան]] (կամ [[սիլվյան ջրանցք]]) – aqueductus cerebri (Silvi)
===Ներքին կառուցվածք===
Միջին ուղեղի լայնական կտրվածքի վրա տարբերում են ուղեղի ցողունի երեք հիմնական մաս`
#ծածկի թիթեղ (lamina tecti), կազմվում է քառաբլուրներով,
#ծածկ (tegmentun), միջին ուղեղի մնացած մասն է, բացի ուղեղի կոթոններից, որոնք կազմում են
#միջին ուղեղի փորային հատվածը (pedunculi cerebri) կամ ուղեղի սեփական կոթոնները (crus cerebri)
[[Սիլվյան ջրածորան]]ը ներսից պատած է կենտրոնական գորշ նյութով, որն ունի ֆունկցիայով կապված է վեգետատիվ համակարգի
Զոմերինգյան նյութը ամբողջ միջին ուղեղի երկայնքով տարածվում է [[վարոլյան կամուրջ]]ից մինչև [[միջանկյալ ուղեղ]]
Միջին ուղեղի ծածկի (tegmentum) մեջ շարունակվում են նաև ցանցանման գոյացությունները (formatio reticularis) և միջային երկայնաձիգ խուրձը (fasciculus longitudinalis medialis)
<gallery>
Պատկեր:Ventral midbrain.png|Միջին ուղեղ
|