«Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի տաճար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: = → = (40), = → = (39), = → = (32), = → = (16), = → = (2), բ: → բ։, ը: → ը։ (2), մ: → մ։, ն: → ն։, վ: → վ։, ց: → ց։ oգտվելով [[Վիքիպեդիա:ԱվտոՎիքի...
չ clean up, replaced: → (6), → (11), → (19), ր: → ր։, ): → )։ (2) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 2.
| հայերեն անվանում = Գագիկաշեն
| տեսակ = Եկեղեցի
| պատկեր = 20110419 Saint Gregory (King Gagik) Ani Turkey.jpg
| պատկերի չափ = 300px
| նկարագրություն = ավերակները
| երկիր2 = {{դրոշավորում|Բագրատունյաց Հայաստան}}
| pushpin map = Թուրքիա
| pushpin map2 = Մեծ Հայք
| pushpin label position =
| latd = 40
|latm = 45
|lats = 50.05
|latNS = N
|longd = 43
|longm = 43
|longs =32.11
|longEW = E
| տեղադրություն = [[Արևելյան Հայաստան]], [[Այրարատ]], [[Անի]]
| աշխարհ =Այրարատ
| կրոնադավանություն = {{դրոշավորում|Հայ Առաքելական եկեղեցի}}
| հիմնադիր = [[Գագիկ Ա]]
|ակտիվություն = Ոչ
| կարգավիճակ = Ավերակներ
| սկիզբ = 11-րդ դար
| ճարտարապետ = [[Տրդատ ճարտարապետ]]
| ոճ = [[Հայկական ճարտարապետություն|Հայկական]]
| տիպ = Զվարթնոցատիպ
| ավարտ =[[1110]]
| ավերում = երկրաշարժից
| կառուցման արժեք =
| առանձնահատկություններ =
| ընդունակություն =
| երկարություն =
| լայնություն =
| նավի լայնություն =
| բարձրություն =
| գմբեթ =
| արտաքին գմբեթի բարձրություն =
| ներքին գմբեթի բարձրություն =
| արտաքին գմբեթի տրամագիծ =
| ներքին գմբեթի տրամագիծ =
| մինարեթների թիվ =
| մինարեթի բարձրություն =
| ծայրաձողերի թվաքանակ =
| ծայրաձողի բարձրություն =
| շինանյութ =
}}
 
'''Գագկաշեն''', '''Գագիկաշեն''' կամ '''Անիի Գրիգոր Լուսավորչի տաճար''', հայկական ճարտարապետական հուշարձան [[Անի]]ում։ 1001−10 թթ. կառուցել է ճարտարապետ Տրդատը, [[Գագիկ Ա|Գագիկ Ա Բագրատունի]] թագավորի պատվերով՝ մայրաքաղաքում վերակերտելով ավերակ [[Զվարթնոց]]ի տիպարը։ Կառույցի ավերակները բացվել են 1905−06 թթ. պեղումներով։ [[Թորոս Թորամանյան]]ը ուսումնասիրել և կազմել է Գագկաշենի վերակազմության նախագիծը, որը հիմնավորվել է հետագայում, պեղումներով Գագիկ Ա Բագրատունու` ձեռքին եկեղեցու մանրակերտը, արձանի հայտնաբերմամբ։
 
Կառույցը եռաստիճան (եռահարկ) դեպի վեր աստիճանաբար նվազող տրամագծերով երեք գլանային (արտաքուստ բազմանիստ) ծավալներով կենտրոնագմբեթ հորինվածք է, որի հատակագծային հիմքը շրջանց սրահի մեջ ներառնված քառակոնքն է (սյունակազմ կոնքերի միջև չորս հուժկու մույթեր են):։ Երեք հարկի արտաքին պատերը գոտևորում են կրկնակի կիսասյուների վրա ձգվող դեկորատիվ կամարաշարեր:կամարաշարեր։ Պահպանելով Զվարթնոցի կառուցվածքային ընդհանուր հորինվածքը` ճարտարապետը ուրույն մոտեցումով մեծացրել է ենթագմբեթային քառակուսու չափերը, ծանր, հաստահեղույս մույթերը փոխարինել նրբագեղ, վերասլաց սյուներով, ավելացրել արտաքին նիստերի քանակը (32-ի փոխարեն` 36), պարզեցրել ճարտարապետական մանրամասերը։
 
1013-ին տաճարը մեծ վնասվածքներ է ստացել (կառուցվածքային թերությունների պատճառով), և նրա որոշ մասեր (աբսիդների կենտրոնական զույգ սյուները, միջին հարկը պահող կամարները և այլն) ամրացվել են։ Այդուհանդերձ, Գագկաշենը կործանվել է (ավելի վաղ, քան Անիի մյուս եկեղեցական շենքերը):։ Հետագայում տուժել է նաև թուրքերի արշավանքից։
 
==Գրականություն==