«Ազատ (գետ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Bot: Migrating 11 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2085183 (translate me)
չ clean up, replaced: : → ։ (15) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1.
[[Պատկեր:Ազատի ջրամբար.JPG|thumb|250px|[[Ազատի ջրամբար]]ի հյուսիս-արևելյան ծայրը [[Գառնի]] և [[Լանջազատ]] գյուղերի միջև]]
'''Ազատը''' գետ է [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Արարատի մարզ|Արարատի]] և [[Կոտայքի մարզ]]երում (թեև գլխավորապես ընկած է Արարատի մարզում):։ Երկարությունը 55 կմ է, ջրահավաք ավազանի մակերեսը մոտ 550 քառ. կմ։ Սկիզբ է առնում [[Գեղամա լեռնաշղթա]]յի [[Սպիտակասար]] լեռնագագաթի հարավ-արևմտյան լանջերի 3000-3200 մ բարձրություններից:բարձրություններից։ Ակունքի մոտավոր կոորդիանատներն են հս.լ. 49°09՛11՛՛ արլ.ե. 45°00՛14՛՛:00՛14՛՛։ Սկզբում` մոտ 13 կմ հոսում է հարավ-արևմտյան ուղղությամբ` անցնելով մինչև 600 մ խորություն ունեցող գեղատեսիլ հովտով:հովտով։ Վերին հոսանքի այս հատվածը` մինչև ձախակողմյան [[Քաջառու]] (նախկին Դարբանդ) վտակը ընդունելը կոչվում է նաև Ուղտուակունք (Յոթնակունք), իսկ այս վտակի միախառնումից հետո հոսանքով դեպի ներքև` մինչև աջակողմյան [[Գողթ]] վտակն ընդունելը կոչվում է նաև Միլի:Միլի։ Այս ընթացքում գետը հոսում է հյուսիս-արևմտյան ուղղությամբ` ընդունելով նաև աջակողմյան [[Սևջուր]] (կամ Սևկաջուր, նախկին Կարասու) վտակը (վերը ներկայացվածները Ազատի գլխավոր վտակներն են):։ [[Գառնի]] գյուղի մոտ գետը վերջնականապես թեքվում է դեպի հարավ-արևմուտք` սկզբնական մոտ 9 կմ անցնելով մինչև 180 մ խորություն ունեցող Գառնու կիրճով:կիրճով։ [[Լանջազատ]] (Զովաշեն) գյուղի մոտ Ազատի վրա կառուցված է ջրամբար և ՀԷԿ:ՀԷԿ։ Ստորին հոսանքում անցնում է Արարատյան հարթավայրով ու թափվում [[Արաքս]]ը:ը։ Գետաբերանի աշխարհագրական կոորդինատներն են հս.լ. 39°57՛37՛՛ արլ.ե. 44°29՛17՛՛:29՛17՛՛։
Սնումը հիմնականում ստորերկրյա է (69%) և ձնահալոցքային (21%):։ Ձրի մակարդակի ամենամյա կրկնվող բարձրացումը տեղի է ունենում ապրիլից հունիս, որի ընթացքում ձևավորվում է տարեկան հոսքի 46%-ը:ը։ Ջրի տարեկան միջին ծախսը 6,5-7 մ³/վրկ է, տարեկան հոսքը 205-220 մլն մ³:։ Ազատը հիմնականում արագահոս է, ունի քարքարոտ, սահանքավոր հուն և մեծ անկում:անկում։ Ձրերը մասամբ օգտագործվում գյուղատնտեսական և էներգետիկ նպատակներով:նպատակներով։
 
Ազատ գետի հովիտը շատ մասերում լցված է փլուզումների հետևանքով առաջացած հսկայական ժայռաբեկորներով։ Գետահովիտն արտասավոր վեհություն ունի հատկապես Գողթն գյուղից վերև։ Գետի այս հատվածը բնության յուրօրինակ վայրերից մեկն է։ Այստեղի գեղատեսիլ անձուկ կիրճերը, ամենաբազմազան լերկ ժայռերը, տեղ-տեղ դեպի ձորն իջնող անտառապատ լեռնալանջերը և մեծ բարձրությունից գահավիժող ջրերը հովիտին տալիս են բացառիկ գրավիչ տեսք։